Trong lúc này , " một thanh niên phương đông người tầm vóc , hai mắt sáng đi lại gần và chủ động chào hỏi chúng tôi ,sau đó nói chuyện với chúng tôi bằng tiếng Quảng Đông . Song trong chúng tôi không ai biết nói tiếng Quảng Đông , cho nên đồng chí đổi lại giao lưu với chúng tôi qua bút viết . Đồng chí viết chữ Hán rất đẹp , trước hết đồng chí tự giới thiệu là người VN , tên là Nguyễn Ái Quốc . Thế là tôi đã làm quen với đồng chí Nguyễn Ái Quốc ."
Nhà thơ Tiêu Tam cho chúng tôi biết : "Đối với các lưu học sinh TQ vừa học vừa làm ở nước ngoài , không những quen biết về đồng chí Nguyễn Ái Quốc , mà mọi người rất kính mến đồng chí . Ai cũng biết đồng chí là người yêu nước VN . "
Lúc đó , đồng chí Chu Ân Lai và một số đồng chí khác thuộc chi bộ Trung Ương đảng cộng sản TQ cũng có mặt tại Pa-ri . Đồng chí Nguyễn Ái Quốc và các đồng chí Chu Ân Lai , Trần Nghị , Lý Phú Xuân , Thái Xướng là những người bạn quen nhau .
Nhà thơ Tiêu Tam tiếp tục ôn lại rằng : " Có lần , đồng chí Nguyễn Ái Quốc đến thăm chúng tôi . Khi đồng chí được biết một số đồng chí trẻ TQ đã thành lập Đảng cộng sản thiếu niên TQ tại Châu Âu , đồng chí nói : ' tốt nhất một số người trong các đồng chí hãy tham gia Đảng cộng sản Pháp , tôi có thể làm người giới thiệu cho các đồng chí . Đảng cộng sản của các nước trên thế giới đều giống nhau , tham gia Đảng của nước nào cũng được , đó là chủ nghĩa quốc tế .'"
"Sau đó , qua thương lượng , chúng tôi quyết định cử một số đồng chí trong đó có tôi gia nhập Đảng cộng sản Pháp . Vì tôi nói tiếng Pháp khá hơn , cho nên mọi người cử tôi đi tìm Cơ quan Trung Ương Đảng cộng sản Pháp . Họ thấy tôi là người da vàng , thì phân phối tôi đến làm việc tại Ban công tác thuộc địa , Trưởng ban đã tiếp đón tôi một cách nhiệt tình . Vì tôi được đồng chí Nguyễn Ái Quốc tiến cử , Trưởng ban tưởng tôi là người VN . Tôi nói với Trưởng Ban rằng , tôi là người TQ . Trưởng ban nói , là người TQ chúng tôi cũng hoan nghênh chứ ."
Nhà Thơ Tiêu Tam kể tiếp : " đồng chí Nguyễn Ái Quốc là con người rất gần gũi . Mặc dù lúc đó đồng chí đã khá nổi tiếng trong Đảng cộng sản và xã hội Pháp , nhưng đồng chí hết sức khiêm tốn . Chúng tôi cảm thấy rất dễ giao lưu với đồng chí .Chúng tôi luôn có sự tiếp xúc với nhau trước khi tôi rời Pháp qua Đức để đi Liên Xô cuối năm 1922 . Đồng chí đã để lại cho tôi ấn tượng sâu sắc . "
1 2 3 4
|