Chúng ta học cách đánh dấu.
Cũng như tiếng Việt, dấu 4 thanh điệu trong hệ thống ngữ
âm TQ phải đánh trên nguyên âm chủ yếu của một âm tiết
(tức là một chữ):
1. cách đánh dấu của nguyên âm đơn: dấu trực tiếp đánh trên
nguyên âm đơn:
"a": dấu trực tiếp đánh trên nguyên âm "a"
"o": dấu trực tiếp đánh trên nguyên âm "o"
"e": dấu trực tiếp đánh trên nguyên âm "e"
"i": dấu trực tiếp đánh trên nguyên âm "i"
"u": dấu trực tiếp đánh trên nguyên âm "u"
"ü": dấu trực tiếp đánh trên nguyên âm "ü"
2. cách đánh dấu của nguyên âm kép và nguyên âm mũi:
1. nếu trong nguyên âm kép hoặc nguyên âm mũi có nguyên âm đơn "a", thì dấu đánh trên nguyên âm "a", ví du:
"ai", "ao", "an", "ang", dấu đánh trên nguyên âm "a",
"ia", "iao", "ian", "iang" dấu đánh trên nguyên âm "a",
"ua", "uai", "uan", "uang", "üan", dấu đánh trên nguyên âm "a".
2. nếu trong nguyên âm kép hoặc nguyên âm mũi không có nguyên âm đơn "a", thì dấu đánh trên nguyên âm "o", ví dụ:
"ou", "ong", "iou", "iong", "uo", dấu đánh trên nguyên âm "o".
3. nếu trong nguyên âm kép hoặc nguyên âm mũi không có nguyên âm đơn "a", thì dấu đánh trên nguyên âm "e", ví dụ:
"ei", "en", "eng", "ie", "uei", "uen", "ueng", "üe", dấu đánh trên nguyên âm "e".
4. nguyên âm kép "iu", dấu đánh trên nguyên âm "u".
5. nguyên âm kép "ui", dấu đánh trên nguyên âm "i", dấu chấm trên nguyên âm "i" phải bỏ đi.
Các bạn hãy nhớ: hễ gặp trường hợp dấu đánh trên nguyên âm "i", thì dấu chấm trên nguyên âm "i" phải bỏ đi.
Chúng ta học qui tắc đánh vần:
1. các nguyên âm: "i", "in", "ing" có nguyên âm "i" đứng trước, nếu phía trước không ghép với phụ âm, lúc viết phải thêm bán nguyên âm "y" ở trước, ví dụ:
i - yi in - yin ing - ying
2. các nguyên âm "ia", "ie", "iao", "iou", "ian", "iang", "iong" có nguyên âm "i" đứng trước, nếu phía trước không ghép với phụ âm, lúc viết phải thay nguyên âm "i" bằng chữ cái "y", ví dụ:
ia - ya
ie - ye
iao - yao
iou - you
ian - yan
iang - yang
iong - yong
3. các nguyên âm: "ü", "üe", "üan", "ün" có nguyên âm "ü" đứng trước, nếu phía trước không ghép với phụ âm, lúc viết phải thêm bán nguyên âm "y" ở trước, đồng thời bỏ hai dấu chấm trên nguyên âm "ü", ví dụ:
ü - yu
üe - yue
üan - yuan
ün - yun
|