china radio international

Vài nét về Đài phát thanh quốc tế Trung Quốc	Ban tiếng Việt Nam

Dự Báo Thời Tiết


China Radio International


	Thời sự Trung Quốc

	Thời sự Quốc Tế

	Đời sống kinh tế

	Đời sống xã hội

	Hộp thư Ngọc Ánh

Khoa học-Đời sống

Thế giới phụ nữ

Vườn văn hóa

Câu chuyện cuối tuần

Truyện thành ngữ Trung Quốc

(GMT+08:00) 2004-12-28 14:47:24

Comment

Dân tộc Ca-dắc

Xin Hua

Dân tộc Ca-dắc có dân số hơn 1,1 triệu. Dân tộc Ca-dắc chủ yếu cư trú ở miền bắc Tân Cương. Xung quanh khu cư trú của họ có núi Thiên Sơn, Núi A-lơ-thái và Núi Tát-ba-ha-tai, chính giữa là vùng lòng chảo Dun-các và vùng lòng chảo Y Lê. Ở đó còn có sông Y Lê, sông Téc-xi, sông Ết-chê-xi, sông Ết-min và sông U-lun-cu ngang dọc và những dòng sông cao nguyên. Khu tập trung cư trú của đồng bào dân tộc Ca-dắc có mùa đông rét buốt, mùa hè mát mẻ, chênh lệch nhiệt độ rõ rệt. Dãy núi xung quanh lòng chảo là trại chăn nuôi mùa hè, hai bờ sông và đồi núi là trại chăn nuôi mùa đông. Tuyệt đại đa số đồng bào dân tộc Ca-dắc làm nghề chăn nuôi ở đây qua đời này sang đời khác, số ít làm nghề trồng lúa bên cạnh nghề chăn nuôi.

Người "Ô Tôn" thời Tây Hán là tổ tiên của dân tộc Ca-dắc. Tên Ca-dắc sớm nhất xuất hiện vào giữa thế kỷ 15, chỉ những bộ tộc du mục tách ra từ Nước Kim Trướng. Tên Ca-dắc được sử dụng cho đến bây giờ. Theo truyền thuyết dân gian, Ca-dắc có ý "chiến sĩ" hoặc "thiên nga màu trắng".

Dân tộc Ca-dắc tin theo Đạo I-xlam, có ngôn ngữ và chữ viết của mình.

Dân gian dân tộc Ca-dắc lưu truyền rất nhiều thơ, câu chuyện, cách ngôn và tục ngữ. "A-ken" là người truyền bá văn hóa dân gian và ca sĩ. Điệu múa dân tộc Ca-dắc nhẹ nhàng; nhạc cụ dân tộc "Đông Bất La" có thể diễn tấu nhiều khúc nhạc vui tai.

Dân tộc Ca-dắc là một dân tộc nhiệt tình, hiếu khách và chú trọng lễ phép. Khi gặp nhau, đồng bào dân tộc Ca-dắc luôn chào bằng những lời chúc "gia đình bình an", "gia súc khoẻ mạnh" v,v. Điều này gắn bó chặt chẽ với cuộc sống du mục của họ. Đồng bào dân tộc Ca-dắc làm nghề chăn nuôi không ngừng di chuyển theo mùa và tình hình bãi cỏ. Đối với khách khứa đến thăm và ở trọ, dù quen biết hay không, đồng bào dân tộc Ca-dắc đều chiêu đãi nhiệt tình. Dân chăn nuôi cho rằng, nếu để khách đi lúc mặt trời lặn, là một sự sỉ nhục và sẽ bị bạn bè, người thân và láng giềng chê cười bởi hành vi tiếp khách không chu đáo. Chủ nhà tiếp khách có phương thức riêng của mình. Nếu khách đến thăm, chủ nhà thường giết một con cừu con để tiếp khách. Đối với khách quý, còn phải giết một con ngựa con tại chỗ. Trước khi giết con cừu, chủ nhà phải kéo con cừu trước mặt khách để nhận được sự đồng ý của khách. Khi ăn cơm, chủ nhà đưa đầu cừu cho khách trước. Khách cầm lấy đầu cừu, rồi dùng dao nhỏ cắt một miếng thịt ở mặt cừu cho người có tuổi lớn nhất trong gia đình nhà chủ, và cắt một miếng thịt ở tai cừu cho đứa bé nhỏ nhất hoặc bà chủ nhà. Sau đó khách cắt một miếng thịt cho mình, rồi trả lại đầu cừu cho chủ nhà. Sau đó, chủ và khách ngồi bên cạnh nhau, vừa ăn đĩa thịt thái to từng miếng, vừa uống rượu do chủ nhà cất từ sữa ngựa. Rượu sữa ngựa là một loại rượu đặc biệt có dinh dưỡng phong phú, có mùi vị thơm ngon, vừa có thể giải khát, chống đói, vừa có thể điều trị bệnh đường ruột, bệnh dạ dày và những bệnh mãn tính khác. Rượu sữa ngựa có hàm lượng vi-ta-min nhiều hơn sữa bò, là nước uống tốt nhất giúp dân chăn nuôi ở đồng cỏ chống rét và giúp tiêu hoá.

Đồng bào dân tộc Ca-dắc ở đồng cỏ vừa là chuyên gia làm nghề nuôi gia súc, vừa là người giỏi săn bắn. Mỗi khi ra ngoài săn bắn vào mùa đông, thợ săn người dân tộc Ca-dắc nhanh nhẹn dũng mạnh cưỡi con ngựa giống Thiên Sơn, để chim ưng hung dữ đậu trên tay, chó săn chạy trước, phi nước đại trên rừng núi và đồng cỏ. Mỗi lần đi săn, thế nào cũng có thu hoạch.

Cuộc đua tranh tha cừu, đua ngựa và "cô gái đuổi theo chàng trai" là hoạt động thể dục thể thao trên lưng ngựa truyền thống của dân tộc Ca-dắc.

"Cô gái đuổi theo chàng trai" là một trò chơi giải trí trên lưng ngựa của thanh niên nam nữ dân tộc Ca-dắc, chủ yếu diễn ra trong ngày tết. Trên bãi cỏ bằng phẳng rộng rãi, có nhiều người tập trung xem trò chơi. Một đôi thanh niên nam nữ tham gia trò chơi "cô gái đuổi theo chàng trai" cưỡi ngựa chạy về địa điểm quy định cách đó 200-300 mét. Trên đường đi, chàng trai có thể nói đùa với cô gái, cũng có thể tỏ tình ngưỡng mộ của mình. Cô gái không được trả lời, mặc dù xấu hổ đỏ mặt, cũng phải lặng lẽ lắng nghe. Khi đến địa điểm quy định và sắp quay về, chàng trai tinh khôn thúc ngựa chạy trước, cô gái bèn đuổi theo, vừa đuổi, vừa dùng roi da đánh chàng trai. Nhưng chàng trai không được đánh trả. Trên đồng cỏ bèn xuất hiện cảnh thú vị là chàng trai chạy thục mạng, cô gái ráo riết đuổi theo. Khán giả hoan hô, người thì cổ vũ cô gái, người thì cổ vũ chàng trai. Tiếng vỗ tay, tiếng hoan hô và tiếng cười vang dội đồng cỏ. Tuy nhiên, khi đuổi theo, nếu cô gái thích chàng trai, thì chỉ dùng roi đánh nhẹ hoặc giả vờ đánh. Trò chơi này nói chung kéo dài mấy tiếng đồng hồ. Các chàng trai có thể luân phiên mời các cô gái tham gia, cho đến khi mọi người chơi chán thì thôi.