|
Nghe Online
Tôn Sơn là tên người. Ý của câu thành ngữ là chỉ tên xếp hạng trên bảng thi còn đứng sau Tôn Sơn.
Câu thành ngữ này có xuất xứ từ "Quá đình lục" của Phạm Công Xưng triều nhà Tống.
Thời nhà Tống, các văn nhân muốn ra làm quan thì trước tiên phải tham gia cuộc thi khoa cử. Sau khi đỗ thi hương mới có thể tham gia thi hội. Mùa thu năm đó, chàng thư sinh Tôn Sơn được người ta gọi là " Tài tử hề " cùng đứa con trai của một ông lão trong làng lên tỉnh lỵ thi hội.
Sau khi vào thành, hai người dư thi chót lọt và đang đợi ngày phát bảng. Mấy ngày sau, bảng văn được công bố. Tôn Sơn rất sốt ruột chen đến gần bảng xem đi xem lại mấy lượt, trong khi chán nản thất vọng, thì chàng đột nhiên thấy tên mình đứng ở hàng cuối cùng, như vậy là chàng đã thi đỗ cử nhân. Còn người con trai của ông lão trong làng cùng đến thì không có tên trên bảng. Khi Tôn Sơn về nói lại tin này thì anh ta tỏ ra vô cùng chán nản và nói sẽ nán lại trong thành chơi mấy ngày.
Còn Tôn Sơn thì rất sốt ruột, bèn thu xếp lên đường về nhà. Bấy giờ cả làng đều đến chúc mừng anh, ông lão trong làng thấy con trai không cùng về mới hỏi Tôn Sơn con mình có trúng cử hay không? Tôn Sơn buột miệng đọc luôn hai câu thơ: "Giải danh tận xử thị Tôn Sơn, hiền lang canh tại Tôn Sơn ngoại". Hai chữ " Giải danh" ở đây là chỉ tên cử nhân trên bảng.
Ý của hai câu thơ này là nói: Tên cuối cùng trên bảng cử nhân là Tôn Sơn tôi, đại danh của cậu ấm nhà ông vẫn còn xếp sau tôi thì đương nhiên là trượi rồi. Ông lão nghe xong bụng nghĩ: " Ngay đến Tôn Sơn mà cũng rơi vào hàng cuối, con trai mình không thể bì với Tôn Sơn nên không có trên bảng là lẽ dĩ nhiên rồi". Sau đó, ông bình tĩnh lặng lẽ ra về.
Hiện nay, người ta vẫn thường dùng câu thành ngữ "Danh lạc Tôn Sơn" để ví về việc thi trượt.
|
