china radio international

Vài nét về Đài phát thanh quốc tế Trung Quốc	Ban tiếng Việt Nam

Dự Báo Thời Tiết


China Radio International


	Thời sự Trung Quốc

	Thời sự Quốc Tế

	Đời sống kinh tế

	Đời sống xã hội

	Hộp thư Ngọc Ánh

Khoa học-Đời sống

Thế giới phụ nữ

Vườn văn hóa

Câu chuyện cuối tuần

Truyện thành ngữ Trung Quốc

(GMT+08:00) 2004-11-03 13:28:47

Comment

Tản văn : Trăng sáng đầm sen

cri

Chu Tự Thanh ;1891-1948; là người Dương Châu tỉnh Giang Tô, ông từng làm chủ nhiệm khoaTrung Văn trường đại học Thanh Hoa, là nhân sĩ yêu nước nổi tiếng Trung Quốc. Những bài tản văn của ông có địa vị hết sức quan trọng trong lịch sử vân học hiện đại Trung Quốc, đặc biệt là các bài tản văn nổi tiếng như "Tấm lưng", "Trăng sáng đầm sen", "Màu xanh" v,v...

Mấy hôm nay cảm thấy trong lòng bồn chồn không yên. Tối nay hóng mát ngoài sân nhà, bất chợt nhớ đến đầm sen mà ngày nào cũng đi qua, trong đêm trăng đầy đặn như thế này, có lẽ đầm sen sẽ khác hẳn ngày thường chăng. Vầng trăng đang từ từ nhô lên, đã không còn nghe thấy tiếng nô đùa của bọn trẻ chơi trên đường cái bên ngoài bức tường; vợ đang vỗ về thằng Nhuận trong nhà, vừa hát ru vừa gật gù. Tôi liền nhè nhẹ khoác chiếc áo khoác lên mình, khép cửa đi ra ngoài.

Men theo đầm sen là con đường quanh co dải than xỉ. Đây là con đường vắng vẻ; ban ngày rất ít người qua lại , ban đêm càng trở nên tẻ ngắt. Xung quanh đầm sen, là những rặng cây xanh rậm rạp, um tùm. Ven đường là rặng liễu và một số cây không biết tên gọi là gì. Trong những đêm không có ánh trăng, con đường này thăm thảm đến rùng mình. Mặc dù ánh trăng đêm nay còn mờ ảo, nhưng cảm giác đã tốt hơn nhiều.

Trên đường chỉ có mỗi mình tôi, tôi vừa vắt tay ra đằng sau lưng vừa dảo bước. Tôi cảm thấy đất trời này là thuộc về tôi; tôi dường như đã thoát khỏi bản thân vào lúc bình thường, như bước vào một thế giới khác hẳn. Tôi thích ồn ào, cũng thích yên tĩnh; thích lúc đông đúc, cũng ưa lúc một mình. Như trong đêm nay, một mình đi dưới ánh trăng mênh mang, tôi có thể suy tư bất cứ những gì, và cũng có thể không suy nghĩ bất cứ gì cả, thế là tôi cảm thấy mình là con người tự do. Ban ngày có những việc bắt buộc phải làm, những điều bắt buộc phải nói, thì lúc này đây có thể bỏ mặc tất cả. Đây chính là cái hay của lúc đơn độc một mình; tôi có thể tận hưởng khung cảnh trăng sáng đầm sen trước mắt.

Trên mặt đầm sen quanh co uốn khúc, là những tán lá sen san sát. Lá sen nhô lên mặt nước rất cao, như tà váy của nàng vũ nữ yêu kiều. Những bông sen màu trắng lốm đốm tô điểm trên những lớp lá sen, có bông vừa dịu dàng hé nở, có bông còn e thẹn chúm chím, chúng như những hạt ngọc châu, lại như những cánh sao trên bầu trời đêm thăm thẳm, hoặc lại như những cô gái xinh đẹp vừa tắm gội xong. Một làn gió nhẹ thổi qua, đưa hương thơm man mác, thoang thoảng như tiếng hát trên tòa nhà cao tầng từ xa vọng tới. Giây phút này, lá và hoa dường như có chút rung động, như tia chớp truyền khắp đầm sen trong khoảnh nháy mắt. Những tán lá sen vốn dựa vào nhau dày đặc, lúc này như có vết rạn màu xanh. Dưới những tán lá sen là dòng nước chảy lặng lẽ, đã bị che lấp, không còn nhìn thấy màu sắc của nó; thế nhưng lá sen trong gió lại càng trở nên duyên dáng.

Ánh trăng như nước chảy, lặng lẽ toả xuống mặt lá sen và hoa sen. Lớp sương mong mỏng phủ trên đầm sen. Lá sen và hoa sen như vừa được tắm gội bằng sữa bò, lại như được bao trùm trong giấc mộng bằng dải lụa mỏng. Tuy vầng trăng đầy đặn, nhưng bầu trời vẫn bị lớp mây mỏng bao che, cho nên không được sáng tỏ cho lắm. Nhưng tôi cảm thấy như vậy là vừa phải--- ngủ say là việc không thể thiếu được, nhưng chợp mắt cũng cảm thấy dễ chịu khác thường. Ánh trăng xuyên qua kẽ lá từ trên những rặng cây cao rọi xuống, bóng lá cây màu đen loang lổ từng lớp trông như ma; hình bóng của những cành liễu thưa thớt cong cong , như vẽ lên mặt lá sen. Ánh trăng trên đầm sen không đồng đều, thế nhưng giữa ánh sáng và hình bóng tạo nên một giai điệu hài hòa, như bản nhạc vi ô lông nổi tiếng.

Xung quanh đầm sen từ xa đến gần, từ cao đến thấp đều là cây cối, trong đó cây dương liễu là nhiều nhất. Các loại cây cối rậm rạp vòng trong vòng ngoài bao vây cả đầm sen; chỉ có ven đường là còn mấy chỗ rỗng, như cố tình để dành cho ánh trăng vậy. Màu sắc của cây đều âm u, thoạt nhìn như những làn khói; thế nhưng dáng dấp của dương liễu có thể nhận ra ngay từ trong làn khói đó. Trên ngọn cây là dãy núi xa xa lúc ẩn lúc hiện, chỉ có đôi chút sơ ý mà thôi. Trên chỗ hở của cây cũng có ánh sáng của mấy ngọn đèn đường, nhưng trông có vẻ uể oải, như con mắt của người đang ngái ngủ. Lúc này, nơi ồn ào nhất phải nói là tiếng ve kêu trên cây và tiếng ếch kêu dưới nước; thế nhưng chúng ồn ào mặc chúng, còn tôi thì chẳng có gì cả.

Bất chợt nhớ lại quang cảnh hái sen. Hái sen là tập tục của vùng Giang Nam đã có từ lâu, nhưng thịnh hành vào thời Lục Triều, có thể tìm hiểu đôi chút từ trong những vần thơ. Hái sen thường là việc của các thiếu nữ, các nàng thường vừa chèo thuyền vừa cất tiếng hát đi hái sen. Các nàng hái sen không cần phải nói nhiều, bởi còn nhiều người đến xem cảnh hái sen. Đó là mùa nhộn nhịp nhất, mà cũng là mùa lãng mạn nhất. Trong bài "Hái liên phổ" của Lương Nguyên Đế viết rất hay:

"Đây là cảnh các chàng trai khôi ngô, các cô gái xinh đẹp vừa chèo tuyền vừa lặng lẽ đưa tình. Thuyền chầm chập bồng bềnh qua lại trên mặt nước, trai gái đôi bên truyền cho nhau những chén rượi nồng. Mái chèo khua tiếp, nhưng bị cây rong nước níu lại, thuyền di động rạch đôi đám bèo nổi trên mặt nước. Những tấm thân eo ong quấn dải lụa trắng, vừa đi vừa lùi lại, không ngừng quay đầu nhìn động tác của mình. Mùa hè đã đến nhưng ngày xuân vẫn còn rơi rớt, cây cối đâm chồi nảy lộc, trăm hoa đua nở, các nàng sợ nước làm ướt tà áo nên mỉm cười dựa vào mạn thuyền rồi vén áo lên."

Qua đó có thể thấy cảnh hái sen vui tươi của hồi bấy giờ. Đây thật là việc rất thú vị, tiếc rằng hiện nay chúng ta đã không còn diễm phúc được thưởng thức cảnh đó nữa.
Thế rồi lại chợt nhớ đến câu trong bài "Tây Châu khúc" :
Hái sen vào mùa thu Nam đầm
Hoa sen mọc cao quá đầu người;
Cúi đầu e thẹn vờn hạt sen,
Hạt sen long lanh trong như nước.
Nếu như đêm nay có người hái sen, hoa sen trong đầm cũng "cao quá đầu người" rồi; chỉ có điều không trông thấy bóng nước chảy, như vậy là không được. Thế là khiến tôi lại nhớ đến Giang Nam. --- nghĩ như vậy, tôi chợt ngẩng đầu, bất giác đã về đến trước cửa nhà mình; tôi nhè nhẹ đẩy cửa bước vào, không hề có một tiếng động nào, vợ đã ngủ say từ lâu rồi.
Vườn Thanh Hoa Bắc Kinh, tháng 7 năm 1927