Trong ấn tượng của mọi người, đồng chí Đặng Tiểu Bình có dáng người không cao, đầu cắt cua, lúc nào cũng nở nụ cười thông thái và hiền hậu. Quan chức Trung Quốc thường gọi đồng chí là nhà chính trị, nhà quân sự, một trong những nhà lãnh đạo chủ chốt của đảng Cộng Sản Trung Quốc, Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc và Nước cộng hòa nhân dân Trung Hoa. Đồng chí Đặng Tiểu Bình sinh năm 1904 tại tỉnh Tứ Xuyên non nước tươi đẹp thuộc miền tây nam Trung Quốc, mười mấy tuổi đi Pháp vừa học vừa làm, năm 20 tuổi tham gia đảng Cộng Sản Trung Quốc. Thập niên 30 – 40 thế kỷ 20, một cánh quân của đảng cộng sản do đồng chí lãnh đạo đã phát huy tác dụng đội ngũ chiến đấu tiên phong trong cuộc kháng chiến chống phát xít Nhật và chiến tranh giải phóng nhân dân Trung Quốc. Sau khi Nước cộng hòa nhân dân Trung Hoa thành lập vào năm 1949, đồng chí lần lượt giữ những chức vụ quan trọng trong đảng, chính phủ và quân đội Trung Quốc.

Năm 1976, chủ tịch Mao Trạch Đông, người luôn giữ chức vụ lãnh đạo tối cao ở Trung Quốc kể từ khi Nước cộng hòa nhân dân Trung Hoa thành lập đã từ trần. Sau đó không lâu, đồng chí Đặng Tiểu Bình đã trở thành nòng cốt ban lãnh đạo mới Trung Quốc. Sau khi suy nghĩ sâu sắc về tình hình của Trung Quốc phát triển đơn thuần theo mô thức Liên Xô cũ, làm cho nền kinh tế phát triển chậm chạp, đồng chí cho rằng, Trung Quốc muốn phát triển nhanh chóng thì dứt khoát phải phát triển theo mô thức mới. Căn cứ tư tưởng này, đồng chí Đặng Tiểu Bình quyết định, tiến hành cải cách nhiều cách làm trước kia trong chính sách đối nội, chủ động hơn nữa thực hiện mở cửa đối ngoại trong chính sách đối ngoại.

Cải cách chính sách đối nội của đồng chí Đặng Tiểu Bình chủ yếu thể hiện ở hai mặt. Thứ nhất đồng chí cho rằng phải dứt khoát kết thúc tình trạng không ngớt tiến hành phong trào chính trị trong mấy chục năm qua ở Trung Quốc, làm cho công cuộc xây dựng kinh tế không thể nào tiến hành bình thường. Đồng chí nhấn mạnh phải trước sau như một coi việc xây dựng kinh tế là trọng tâm công tác của đảng cầm quyền và của nhà nước. Thứ hai là, từng bước thay đổi phương thức quản lý kinh tế của nhà nước, từ chỗ trước đây hoàn toàn dựa vào chính phủ đưa ra kế hoạch và điều phối, trở thành thừa nhận tác dụng điều tiết quan trọng của thị trường trong quá trình vận hành kinh tế. Ngoài ra, đồng chí Đặng Tiểu Bình còn nhấn mạnh trên cơ sở phát triển kinh tế, thúc đẩy cải cách toàn diện thể chế nhà nước về các mặt khoa học kỹ thuật, giáo dục, văn hóa, y tế.v.v...

Đồng chí Đặng Tiểu Bình đề xướng mở cửa trong quan hệ đối ngoại là căn cứ chính sách đối ngoại tương đối khép kín đã thực hiện một thời gian khá dài ở Trung Quốc. Đồng chí nhấn mạnh, mở rộng cửa đối ngoại với thái độ tích cực và chủ động cả về bề rộng lẫn chiều sâu, tăng cường nhân tố kinh tế trong quan hệ đối ngoại, thu hút tất cả những kinh nghiệm có lợi đối với phát triển kinh tế của Trung Quốc, nhất là kinh nghiệm tiên tiến về quản lý kinh tế của các nước tư bản chủ nghĩa phát triển, đồng thời tích cực thu hút kỹ thuật tiên tiến và tiền vốn của họ.

Từ năm 1978 đến nay, Trung Quốc đã tiến hành cải cách mở cửa hơn 20 năm. Công cuộc cải cách mở cửa này đã thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển kinh tế và các mặt khác của Trung Quốc. Hơn 20 năm qua, kinh tế Trung Quốc luôn giữ đà phát triển nhanh chóng, thực lực kinh tế ngày càng lớn mạnh. Năm 2003, tổng thu nhập kinh tế quốc dân của Trung Quốc xếp thứ 7 thế giới, kim ngạch ngoại thương xếp thứ 4 trên thế giới. Theo đà kinh tế không ngừng phát triển, Trung Quốc cuối cùng đã thoát khỏi kinh tế thiếu thốn ảnh hưởng đến đời sống nhân dân trong nhiều năm qua, tiến lên một giai đoạn vật chất tương đối phong phú, mấy trăm triệu người đã thoát khỏi cảnh nghèo nàn. Điều khiến người Trung Quốc vui mừng là, mặc dù cải cách đã đi sâu vào các lĩnh vực và các tầng lớp trong xã hội, mà tiến trình cải cách không ngừng gia tăng, nhưng tổng thể xã hội Trung Quốc luôn bảo đảm ổn định.

Có thể nói, đồng chí Đặng Tiểu Bình được mọi người kính trọng gọi là Tổng thiết kế sư công cuộc cải cách mở cửa của Trung Quốc, đồng chí không những là tổng thiết kế sư, mà đồng thời là người kiên định nhất và thúc đẩy mạnh nhất cuộc cải cách mở cửa của Trung Quốc, đồng chí đã tìm được mô hình phát triển thích ứng với tình hình và thành quả tốt cho Trung quốc. Mô hình phát triển này có những đặc điểm sau : Với tiền đề lấy kinh tế công hữu làm chủ thể, khuyến khích các hình thức kinh tế khác phát triển, kết hợp có hiệu quả giữa chủ nghĩa Xã Hội và kinh tế thị trường. Trước sau kiên trì Đảng cộng sảng Trung Quốc lãnh đạo nhà nước, kiên trì đưa cải cách kinh tế ở vị trí ưu tiên và trung tâm trong các cuộc cải cách khác.

Ngày nay, tuy Đồng chí Đặng Tiểu Bình đã từ trần, nhưng người đã làm cho Trung Quốc giàu có thông qua cải cách mở cửa, đã làm cho người Trung Quốc có cuộc sống tươi đẹp gấp bội so với trước đây. Người đã chỉ rõ con đường phát triển cho Trung Quốc, con đường tràn đầy niềm tin và sán lạn đã được thực tiễn chứng minh. Ngày nay nhắc đến tên tuổi đồng chí Đặng Tiểu Bình, thì người Trung Quốc nào cũng tỏ lòng ngưỡng mộ và kính trọng người.