Mỗi lần phóng viên đến Thượng Hải phỏng vấn đều cảm thấy thành phố này bám rất sát trào lưu thế giới.

Nhiều người gốc Thượng Hải tuy đã thích ứng sự thay đổi này, đồng thời vẫn lưu luyến chút ít sinh hoạt trước đây. Cách đây mấy hôm, phóng viên đến trò chuyện với chị Lục Tú Khanh người Thượng Hải ở khách sạn Hải Âu bến Thượng Hải, chị chỉ tay về phía hàng lan can giáp bờ sông nói, trước kia ở đó có một bức tường tình yêu nổi tiếng . Chị nói :

Giờ đây con đê này đã xây dựng lại, trước đây chỗ hàng lan can kia là một bức tường gạch hàng rào . Đến 7 giờ tối, từng cặp từng cặp trai gái đứng kín chân tường , không ai ảnh hưởng ai . Giờ đây không còn nữa, tôi rất lưu luyến cảnh trước đây.

Được biết, thập niên 70-80 thế kỷ 20, đa số thanh niên nam nữ Thượng Hải tìm hiểu nhau thường thích đến bến Thượng Hải, dãy tường gạch bên sông là nơi tâm tình nhất của họ. Màn đêm vừa buông xuống, bên dãy tường hầu hết là những đôi trai gái yêu nhau , từng cặp từng cặp một đứng thì thầm với nhau . Bức tường gạch tình nhân ở bến Thượng Hải luôn là một phong cảnh độc đáo của Thượng Hải trong nhiều năm .

Chị Lục Tú Khanh năm nay 40 tuổi , rất thích những gì mang dấu ấn của Thượng Hải cũ. Chị đưa phóng viên đến thăm Thạch Khố Môn Phòng bên sông Hoàng Phố, là chỗ ở của gia đình chị trước đây, cổng tòa nhà làm bằng những phiến đá tảng dài, bước vào cổng là một cái sân , tòa nhà hai tầng gồm 8 phòng. Chị Khanh cho biết, trước đây có 8 gia đình ở , tuy ở hơi trật trội, nhưng tình cảm láng giềng rất thắm thiết . Chị nói :

Thạch Khố Môn Phòng như ngôi nhà của một gia đình lớn , mùa hè mọi người ra sân ngồi hóng mát, sân nhà có giàn nho , người cao tuổi kể chuyện cho chúng tôi nghe , dạy bảo chúng tôi cách đi đứng , có thể nói rất nhớ những ngày tháng ấy .

Những ngôi nhà như Thạch Khố Môn mang phong cách Thượng Hải hiện nay còn có rất nhiều ở Thượng Hải. Phóng viên đứng trên tháp truyền hình Hòn ngọc phương đông nhìn xuống, những dãy nhà như Thạch Khố Môn tràn ngập trước mắt , nơi đó vẫn là một cảnh đẹp quan trọng của dân cư Thượng Hải. Muốn tìm hiểu cuộc sống đầy phong cách của người Thượng Hải thì phải đến những khu nhà ở này : Mấy chục người ra vào trong một cổng , một nhà có việc cả xóm giúp đỡ. Mọi người cùng nhau nấu cơm trong một nhà bếp chung chật chội, nhìn hàng xóm nấu nướng là thấy món ăn ngày mai của nhà mình luôn. Người nhà quê bán rau xanh mang đến cả những chuỗi hoa Nguy Tử, hoa Nhài thơm ngát.v.v...Ngay cả cơm nấu trong nhà bếp chung ăn cũng có hương vị khác. Chị Lục Tú Khanh nói :

Rất nhớ bát cơm trắng, dưa , củ cải muối , đỗ cô-ve, giờ đây những thứ đó đều là món ăn thanh nhã. Bởi vì hiện nay ăn uống mâm cao cỗ đầy, ăn những thứ ấy , thanh đạm mà ngon . Nếu thêm hai con ốc biêu nữa, thực là một sự hưởng thụ. Tuy không nhiều nhưng ngon miệng, rất kiểu cách.

Cũng có một số người Thượng Hải từ biệt khu nhà ở cũ như nhà Thạch Khố Môn một cách nhẹ nhõm. Phóng viên quen biết ông Thành Đức Dư, năm nay hơn 50 tuổi. Ông sống đủ những năm tháng ăn ở chật chội nhốn nháo hơn , mười năm trước đã dọn nhà đến Phố Đông. Sau đó ông hùn vốn với người khác mở xưởng sản xuất đồ nhựa, sau khi thu nhập khấm khá, ông mua một lúc 5 căn hộ nhà chung cư khép kín, tự ở một căn hộ, còn đâu đem cho thuê . Ông nói :

Sau khi điều chỉnh tốt môi trường cư trú, tôi cảm thấy mua nhà tương đối hay. Hiện nay nhiều người ở các nơi kể cả ở hải ngoại đến đầu tư ở Thượng Hải, họ ở khách sạn không kinh tế, nên thường hay thuê nhà ở. Tôi cho thuê 4 căn hộ khép kín, mỗi một tháng thu nhập cố định 10 nghìn đồng, tương đối ổn thỏa. Ở Thượng hải có khá nhiều người như tôi.

Ông Thành Đức Dư biết tính toán, mua một căn hộ khép kín mất 400 nghìn nhân dân tệ, mỗi tháng cho thuê được 3 nghìn nhân dân tệ, mười mấy năm là thu vốn về. Nghe ông nói về cuộc sống của mình, trong đó có rất nhiều nguyên tố hiện đại như cho thuê nhà cửa, trò chuyện trên mạng, mua bán cổ phiếu, cả nhà đi nhà hàng ăn món ăn Tây. Mua bán cổ phiếu là một trong những việc mà người Thượng Hải ham mê nhất, ngay cả bà cụ tuổi bảy mươi cũng muốn lấy số tiền dăm ba chục nghìn gom góp được bỏ vào thị trường cổ phiếu, hàng ngày bắc chiếc ghế đẩu theo dõi tình hình cổ phiếu.

Do mở cửa đối ngoại sớm, nhiều nhà hàng Thượng Hải nấu món ăn Tây rất ngon, mà họ còn biết nấu món ăn Tây hợp với khẩu vị của người Trung Quốc .

Ông Dư nấu ăn cũng rất giỏi, ông nấu món cá chua ngọt, màu sắc hương vị đủ cả. Món thịt bò nướng của ông mềm ngon, ngoài còn lớp dăm bánh mì giòn tan. Ông Dư rất thích nấu ăn, về đến nhà là sắn tay vào bếp . Ông nói :

Đi làm về đến nhà là tôi vào bếp nấu ăn, tôi là đàn ông điển hình biết lo liệu việc nhà ở chỗ chúng tôi. Đàn ông Thượng Hải giỏi quản lý gia đình, biết dọn dẹp nhà cửa, giỏi mua rau nấu nướng và giặt quần áo. Đây là một tập quán của đàn ông Thượng Hải.

Phóng viên đã gặp mấy người Thượng Hải tân thời ở một nơi gọi là Tân Thiên Địa trong thành phố Thượng Hải. Đây là một dãy phố tiệm rượu, nhiều người nước ngoài mở tiệm rượu ở đây, những toàn tiệm rượu này đều là những ngôi nhà cũ như nhà Thạch Khố Môn được sửa chữa trang trí lại, mang phong cách kiến trúc nước ngoài, hàng ngày khách ra vào tấp nập. Phần lớn những người đến đây là người làm bàn giấy hay đại diện của công ty nước ngoài thường trú tại Thượng Hải.

Phóng viên gặp ông Nilsson người Thụy Điển trong một tiệm rượu do người Đức mở, ông ngồi lơ đãng uống bia dựa người lên chiếc bàn chở bằng máy bay từ Mu-ních đến, ông nói ông rất mến yêu Thượng Hải bằng tiếng phổ thông Trung Quốc , cách diễn đạt ngữ pháp không xuôi lắm . Ông nói :

Vì Thượng Hải rất hiện đại, phát triển rất nhanh. Tôi rất thích Thượng Hải. Thượng Hải rất quốc tế hóa, sinh sống ở đây rất thuận tiện. Hiện nay rất nhiều người muốn làm ăn phát triển ở Thượng hải. Ở Thượng Hải có thể quen biết rất nhiều bạn bè các nơi trên thế giới, do đó có thể nói hết ý.

Hiện nay ở Thượng Hải còn có nhiều người nước ngoài như ngài Nilsson đã trở thành quần thể mới trong những người Thượng Hải, họ có màu da khác nhau, nhưng cùng giống nhau ở điểm mến yêu Thượng Hải. Phong tình thế thái của Thượng Hải kể không hết nói không cạn. Năm 2010, ở đây sẽ tổ chức Hội chợ triển lãm thế giới, mời bạn có dịp đến đây cảm nhận cuộc sống ở Thượng hải.