Tình cảm họ hàng thân thích người nhà chiếm địa vị hết sức quan trọng trong cuộc sống tình cảm của người Trung Quốc. Nếp sống truyền thống, người Trung Quốc thích sống nhiều đời quây quần bên nhau, thể nghiệm và hưởng thụ niềm vui tình cảm ruột thịt của đại gia đình, hình thức biểu đạt tình cảm ruột thịt này vẫn còn tồn tại ở một số nơi Trung Quốc hiện nay. Nhưng theo đà Trung Quốc thực hiện cải cách mở cửa và quan hệ với quốc tế không ngừng gia tăng từ cuối thập niên 70 thế kỷ 20, phương thức biểu đạt tình cảm ruột thịt của đại gia đình truyền thống ngày càng bị thách thức.

Nhưng có người trân trọng niềm vui và tình cảm ruột thịt ở Trung Quốc vẫn còn rất nhiều.

Ngày nay, phần lớn thanh niên Trung Quốc không ở cùng với cha mẹ , nhiều người tạm biệt quê hương đi nơi khác, thậm chí đi nước ngoài lưu học hoặc tìm cách phát triển sự nghiệp, để cuộc sống ngày càng tươi đẹp hơn. Anh Lê Vận Văn quê ở thành phố Dương Giang tỉnh Quảng Đông miền đông nam Trung Quốc, làm nghề tự do. Để tìm cách phát triển sự nghiệp của mình, anh thường xuyên bôn ba ở khắp nơi Trung Quốc, thời gian đoàn tụ với gia đình của anh trong một năm rất có hạn. Mặc dù thường xuyên vắng nhà, nhưng không ảnh hưởng đến tình cảm nhớ nhung của anh đối với gia đình:

Trước đây khi sống cùng với cha mẹ và người nhà cảm thấy bình thường, sau khi xa cách rồi mới cảm thấy tình cảm ruột thịt đáng quí và nhớ da diết, để bày tỏ tình cảm thương nhớ , có lúc gọi cú điện thoại, có lúc tổ chức một cuộc gặp mặt, mọi người ai cũng thấy rất đáng quí. Có lẽ sự biểu đạt tình cảm quan tâm lẫn nhau khi thường xuyên sống bên nhau lại không được đầy đủ phong phú như vậy. Ví dụ, khi gọi điện thoại cho người nhà thường nói những câu : " Con rất nhớ bố mẹ", " Chú ý giữ gìn sức khỏe", " Hãy bảo trọng".v.v...

Qua ví dụ về anh Lê Vận Văn, chúng ta thấy theo đà tiến bộ của khoa học kỹ thuật và sự phát triển của giao thông và thông tin, ngoài cách bày tỏ tình cảm ruột thịt bằng việc " Thường xuyên về thăm nhà" ra, ngày càng nhiều người Trung Quốc bày tỏ tìmh cảm bằng gửi lời thăm hỏi người thân qua điện thoại, lên mạng và phát tin ngắn.

Tình cảm vợ chồng là một nội dung quan trọng riêng trong cuộc sống tình cảm của người Trung Quốc. Trong xã hội Trung Quốc truyền thống, người ta có quan điểm hết sức bảo thủ đối với tình cảm vợ chồng. Ví dụ như việc ly dị, người ta cho rằng Ly dị là một sai lầm không thể tha thứ. Thậm chí cách đây không lâu, khi làm thủ tục ly dị, đương sự phải xin giấy giới thiệu của đơn vị. Từ ngày 1 tháng 10 năm 2003, cơ quan hữu quan Trung Quốc ban hành Điều lệ đăng ký hôn nhân mới xóa bỏ qui định phải có giấy giới thiệu của đơn vị làm mới làm thủ tục kết hôn hoặc ly hôn, luật pháp đã bảo đảm quyền theo đuổi chất lượng tình cảm vợ chồng của mọi người.

Anh Lưu Phàm năm nay 40 tuổi và chị Diệp Hồng Bân năm nay 36 tuổi là một cặp vợ chồng tái hôn. Cách đây 10 năm, cuộc hôn nhân của anh Phàm tan vỡ. Nhắc đến quá trình ly dị, anh cảm khái nói:

Lúc đó có con cái, muốn ly dị phải đắn đo rất nhiều vấn đề: ly dị có ảnh hưởng đến con cái không? Dư luận xã hội sẽ như thế nào? Những người xung quanh nhìn nhận mình ra sao? Sự lựa chọn lúc bấy giờ thật là đau khổ.

Nhắc đến sự rộng lòng của xã hội đối với hiện tượng ly dị, chị Diệp Hồng Bân, vợ anh Phàm nói :

Hiện nay khác rồi, như thế này tốt hơn. Bởi vì tôi cảm thấy, bản thân nên tự quyết định lựa chọn cuộc sống của mình. Tôi cho rằng nếu đơn vị hoặc người khác gây nhiều áp lực như trước kia không công bằng và không thỏa đáng. Giờ đây cho bạn sự lựa chọn rất rộng lớn, bạn có thể lựa chọn lại một lần nữa. Đối với một con người mà nói, mức độ tự do lớn là một việc tốt. Người ta không nên vì làm sai một việc gì đó mà phải trả với giá mất đi hạnh phúc một đời. Tôi cảm thấy như thế là không công bằng.

Bà Vương Chấn Vũ, chuyên gia nghiên cứu luyến ái,hôn nhân nổi tiếng Trung Quốc cho rằng, theo đà phát triển của xã hội và giao tiếp mở rộng, người Trung Quốc có nhiều quyền lựa chọn hơn, cũng chú trọng hơn quyền lựa chọn của mình hơn. Người Trung Quốc ngày nay ngày càng tự do hơn trong việc kết hôn và ly hôn, ở một mức độ nào đó cũng phản ánh sự thay đổi của xã hội Trung Quốc.

Trải qua hơn 20 năm cải cách mở cửa, tình cảm của người Trung Quốc có sự thay đổi rất lớn, mặt bằng tình cảm được nâng cao, yêu cầu về tình cảm cũng gia tăng, sắc thái tình cảm phong phú hơn, mức độ tự do trong cuộc sống cũng tăng lên rất nhiều. Là một con người, mức độ tự do tăng lên là một điều rất hạnh phúc.

Cuộc sống tình cảm của người Trung Quốc còn có một sự thay đổi quan trọng là, tình cảm cá nhân được coi là việc riêng tư và từng bước được xã hội tôn trọng và bảo vệ rộng rãi.

Chín năm trước, chị An Đôn, phóng viên một tờ báo Bắc Kinh đã tiến hành điều tra tình trạng tình cảm của mấy trăm con người ở những khu vực khác nhau, và theo kết quả điều tra viết một cuốn sách nhan đề Truyện riêng tư tuyệt đối. Cuốn sách này bán rất chạy. Khi nhắc đến cuốn sách này, cho cho chúng tôi biết:

Lúc đó người ta coi từ Riêng tư là một từ với ý xấu, hình như liên quan tới việc không trong sáng. Nói một cách đơn giản, riêng tư là một tâm sự không thể công khai, không được vui vẻ hoặc có chút đau lòng, là tâm sự mang chút hương vị ân hận, không thể nói ra hoặc không dám nói ra, tích tụ trong lòng dần dần trở thành một gánh nặng tinh thần. Những người tôi phỏng vấn, đều là người ra sức theo đuổi chất lượng cuộc sống, rất tế nhị và trung thành với cách nghĩ của mình.

Từ ngày bắt tay vào việc điều tra tình cảm cá nhân đến nay đã gần chục năm, điều khiến chị An Đôn hết sức cảm động là theo đà phát triển của xã hội kinh tế và mức độ mở cửa không ngừng tăng lên của Trung Quốc, kiến thức của người Trung Quốc không ngừng phong phú, tình cảm ngày một cởi mở, tôn trọng bản thân, mức độ khoan dung của xã hội đã đến mức rất tôn trọng cá tính của con người. Chị nói, người Trung Quốc hiện nay dần dần biết tự do lựa chọn tình cảm của mình, cũng ngày một hiểu biết làm như thế nào để không ngừng phong phú và phát triển cuộc sống tình cảm của mình.