 Khuất Nguyên là nhà thơ , nhà chính trị nước Sở thời chiến quốc , là người sáng lập Sở Từ và tác giả tiêu biểu của loại hình nghệ thuật này . Thế kỷ 20 , Khuất Nguyên được bình chọn là danh nhân văn hóa thế giới và được cả thế giới tôn sùng .
Khuất Nguyên là nhà chính trị quan trọng của nước Sở , ông trải qua một cuộc đời đấu tranh chính trị quyết liệt và phức tạp . Khuất Nguyên từng đảm nhiệm chức vị quan trọng , được vua Hoài Vương tin cậy , nhưng bị thế lực qúy tộc cũ gièm pha và ám hại , cho nên vua Hoài Vương ngày càng xa lánh ông . Khuất Nguyên kiên trì đấu tranh với bọn qúy tộc , nhưng ngày càng bị cô lập .
Tại sao Khuyất Nguyên bị bọn qúy tộc gièm pha ? Đó là vì Khuất Nguyên mong muốn thi thành "mỹ chính "tại nước Sở . "Mỹ chính "tức là nền chính trị vua thánh tướng hiền . Vì vậy , cần phải tiến hành cải cách chính trị . Nội dung cải cách là thi thành pháp trị và coi trọng nhân tài . Cải cách như vậy chắc chắn tác động tới đặc quyền thế tập của bọn qúy tộc , làm cho họ không thể tung hoành ngang ngược , thích sao làm vậy như trước , vì vậy , chúng coi Khuất Nguyên là cái gai trước mắt .
Khuất Nguyên thấy Tổ quốc sắp bị diệt vong , nỗi oan hận của cá nhân mình cũng ngày càng chồng chất trong lòng , cuối cùng ông nhảy xuống sông Mịch La tự tử.
Khuất Nguyên tự tử vì Tổ quốc , nhân dân nước Sở vô cùng thương tiếc . Tương truyền , Khuyất Nguyên từ tử vào mùng 5 tháng 5 âm lịch , hôm đó , nhân dân địa phương biết tin , ngay lập tức đua nhau lái thuyền đi cứu ông , nhưng không kịp .Về sau hành động này dần dần diễn biến thành phong tục đua tuyền rồng tết Đoan ngọ .
Để Khuất Nguyên khỏi bị đói khát , cứ đến mồng 5 tháng 5 , người dân xung quanh sông Mịch La đều gói bánh trưng và ném xuống sông , việc này dần dần cũng biến thành phong tục phổ biến trong nước . Cứ đến tết Đoan Ngọ , nhà nào nhà ấy gói và ăn bánh trưng . Phong tục này cho thấy , nhân dân Trung Quốc có tình cảm nồng thắm đối với nhà thơ Khuất Nguyên đến chừng nào .
Khuất Nguyên để lại khoảng 25 tác phẩm , trong đó , Ly tao là thiên sử thi vĩ đại kết tinh bằng lý tưởng , sự từng trải , nỗi đau , nhiệt tình và cả sinh mạng của ông , tiêu biểu cho toàn bộ tác phẩm của ông .
Về thể chế , phần lớn thơ ca trước Khuất Nguyên , dù là Kinh Thi hay dân ca miền nam đều rất ngắn , nhưng Khuất Nguyên đã phát triển thành những thiên thi ca dài hơi . Riêng Ly Tao đã dài hơn 2400 chữ . Về thủ pháp biểu hiện , Khuất Nguyên đã kết hợp hài hoà phú , tỷ , hưng , và sử dụng khá nhiều thủ pháp tỷ và hưng , thể hiện một cách sống động và hình tượng phẩm chất , ý thức trừu tượng và mối quan hệ hiện thực phức tạp .
Về hình thức ngôn ngữ , tác phẩm của Khuất Nguyên đã phá bỏ cơ cấu lấy 4 chữ làm chủ đạo của Kinh thi , mỗi câu thơ có thể là 5 chữ , 6 chữ , 7 chữ hoặc 8 , 9 chữ , cũng có câu 3 chữ và 10 chữ , cú pháp linh hoạt đa biến , cuối câu và giữa câu thường dùng những hư từ như : hề chi , vu , hồ , phu để điều hoà âm tiết , tạo ra âm điệu lên bổng xuống trầm , ngân vang ca thán . Nói tóm lại , tác phẩm của Khuất Nguyên từ nội dung đến hình thức đều giầu tính sáng tạo .
Tác phẩm của Khuất Nguyên có ảnh hưởng sâu xa và lớn hơn sau khi người nước Sở thiết lập nhà Hán và đóng đô tại Quan Trung . Sở Từ không ngừng được lưu truyền và phát triển , dần dần Sở hóa nền văn học miền bắc . Thơ 5 chữ và 7 chữ phát triển sau đó đều liên quan tới Sở Từ . Nhà văn viết phú của nhà Hán hầu như đều bị ảnh hưởng của Sở Từ .
|
