Hoàng đế và Viêm đế là hai anh em . Hoàng đế sống ở Cơ Thủy , Viêm đế sống ở Khương Thủy , bởi vậy con cháu của Hoàng đế mang họ Cơ, còn con cháu Viêm đế mang họ Khương. Lịch sử Trung Quốc để lại nhiều truyền thuyết về Hoàng đế và Viêm đế , trong đó tương đối tiêu biểu là truyền thuyết về hai cuộc chiến tranh nổi tiếng : cuộc chiến tranh Bản Tuyền giữa Hoàng đế và Viêm đế và cuộc chiến tranh Trác Lộc giữa Hoàng đế với một bộ lạc khác .

Ngoài ra , một bộ phận quan trọng trong truyền thuyết Hoàng đế là Hoàng đế và những vị đại thần có nhiều phát minh sáng tạo . Tương truyền , giếng nước , quần áo , cung , trống đều do Hoàng đế và những vị đại thần phát minh .

Về Viêm đế , điều mà học giả tranh luận nhiều nhất là : Viêm đế và Thần nông là một người hay hai người . Bao nhiêu năm nay luôn luôn tồn tại nhận xét khác nhau về vấn đề này . Truyền thuyết về thần nông rất nhiều , trong đó nổi tiếng nhất là truyền thuyết nói rằng , thần nông phát minh nông nghiệp . Thần nông đã trải qua quá trình gian khổ trong khi phát minh ngành nông nghiệp , vì thế mới có truyền thuyết cho rằng "Thần Nông nếm trăm thứ cỏ, một ngày 70 lần ngộ độc . "

So sánh với Thần nông , truyền thuyết về Viêm đế tương đối ít . Sau cuộc chiến tranh Bản Tuyền , Viêm đế thất bại và bị Hoàng đế thôn tính , sau đó hầu như không thấy sự tích của Viêm đế nữa .

Bao đời nay , dân tộc Trung Hoa từ cổ chí kim chưa bao giờ đình chỉ việc cúng bái Viêm đế và Hoàng đế , điều đó thể hiện tinh thần đoàn kết , thống nhất của dân tộc Trung Hoa , sự gắn bó keo sơn của dân tộc , sự đề cao văn hóa dân tộc Trung Hoa , và khích lệ tình cảm yêu nước của mỗi người Trung Quốc .