Ý của câu thành ngữ này là bánh vẽ không thể ăn được, nó được dùng để ví với hư danh, không thể giải quyết được vấn đề thực tế, hoặc dùng sự suy tưởng viển vông để tự an ủi mình.
Câu thành ngữ này có xuất xứ từ "Tam quốc chí - Ngụy chí - Lư Dục truyện".
Thời Tam quốc vào khoảng hơn 2 nghìn năm trước, nước Ngụy có một vị đại thần tên là Lư Dục. Lư Dục là một vị quan liêm khiết, ông rất nhanh chóng được thăng chức Thị trung hầu hạ bên cạnh nhà vua. Ba năm sau, Lư Dục lại được thăng chức trung thư lang, chuyên phụ trách thảo sắc lệnh và công việc cơ mật trong triều đình. Về sau, Lư Dục lại được cử làm Lịch bộ thượng thư, phụ trách các công việc thăng và miễn chức, hay điều động các quan lại trong cả nước.
Có một lần vua Ngụy sai Lư Dục tuyển chọn một người giữ chức Trung thư lang và nói với Lư Dục rằng: "Việc tuyển chọn chức Trung thư lang lần này có tìm được người xứng đáng hay không, đều dựa nhờ vào con mắt sáng suốt của khanh cả. Trong khi tuyển chọn , phải hết sức tránh tuyển những người chỉ có tiếng mà không có miếng, danh tiếng thì chẳng khác nào chiếc bánh vẽ trên mặt đất, không thể ăn cho đỡ đói được ".
Lư Dục không tán thành ý kiến này của nhà vua, ông nói: "Lời nói của bệ hạ rất có lý. Muốn tuyển chọn một nhân tài thực sự, thì không thể chỉ thiên lệch về danh tiếng của người ta, nhưng theo ý của hạ thần thì danh tiếng cũng phản ánh được tình hình thực tế của người ta. Căn cứ vào danh tiếng mà tuyển chọn nhân tài loại thường, thì hạ thần thấy cũng xuôi thôi . Có những người rất có tiếng tăm, hơn nữa họ có tu dưỡng cao và đức hạnh tốt, những người này cũng cần phải suy xét tới , chứ không nên hắt hủi họ. Cho nên hạ thần xin kiến nghị với bệ hạ nên thi cử theo tình hình cụ thể của họ, chứ không nên mới chỉ nghe họ có tiếng tăm là đã chán ngán và bài xích họ".
Vua Ngụy cảm thấy lời nói của Lư Dục rất có lý, nên đã chấp nhận kiến nghị này, rồi ra lệnh ấn định ra luật thi cử quan chức.
Hiện nay, người ta vẫn dùng câu thành ngữ "Họa bánh xung cơ" để ví với hư danh, không giải quyết được vấn đề thực tế, hoặc dùng sự suy tưởng viển vông để an ủi mình.
|