Trúc Như
Trúc Như : Vị cam, tính hơi hàn, quy kinh lạc phổi và dạ dày, gồm ba công hiệu chữa trị chủ yếu: Một là thanh nhiệt tiêu đờm, thích hợp dùng để chữa trị các chứng đờm nhiệt, phổi nhiệt dẫn đến bị ho, buồn bực không ngủ được, trường hợp này thường phối chế với Chỉ Thực và Bán Hạ. Công hiệu thứ hai là giải buồn bực trị nôn, thí dụ như chứng vị nhiệt dẫn đến nôn, phụ nữ bị nghén. Thường dùng chung với Nhân Sâm, Trần Bì và Gừng Tươi. Công hiệu thứ ba của Trúc Như là mát máu cầm máu, thích hợp dùng trong các trường hợp nôn ra máu, chảy máu cam, băng huyết phụ nữ v.v.
Cách dùng và liều lượng: Dùng Trúc Như sắc nước uống, mỗi lần từ 6 đến 10 gam. Trúc Như tươi có thể thanh nhiệt tiêu đờm, nếu tẩm qua nước Gừng mới dùng sẽ có tác dụng trị nôn.
Điều cần phải lưu ý là: Trúc Như tính hàn và tính hoạt, trường hợp có đờm bởi hàn khí gây nên và bệnh nhân tì hư đi loãng kiêng dùng.
Nói tóm lại, Ruột Dưa và Trúc Như đều vị cam, tính hàn, tính mát, có thể thanh nhiệt tiêu đờm, thích hợp chữa trị các chứng phổi nhiệt dẫn đến ho, đờm đặc mầu vàng. Điều khác nhau là Ruột Dưa có thể thấm nhuận khô ráo tiêu đờm, thoáng ngực giải buồn uất, tan hạch, nhuận tràng, thông đại tiện, bên cạnh đó thích hợp dùng để chữa trị phổi nhiệt, ho khàn không khạc ra đờm hoặc đờm ít rất đặc khó mà khạc ra, đờm và khí tụ tập lại khiến dương khí lồng ngực không thông mà dẫn đến đau ngực tức ngực, trường hợp này thường hay phối chế với Giới Bạch tức củ Kiệu. Là vị thuốc thường dùng để chữa trị chứng tức ngực đau ngực. Nếu trường hợp đờm nhiệt tích tụ ở ngực dẫn đến tức ngực, ấn vào cảm thấy đau thì phối chế với Ngũ Hoàng Liên Và Bán Hạ; phổi bị sưng mủ, khạc ra mủ và máu, đường ruột bị sưng mủ, đau bụng, vú đau bởi bị sưng mủ, đường ruột khô ráo dẫn đến táo bón đều có thể dùng Ruột Dưa và Trúc Như. Bên cạnh đó, Trúc Như lại có đặc hiệu về thanh nhiệt, tiêu đờm, giải buồn bực cũng như thanh vị trị nôn. Hơn nữa còn thường hay dùng để chữa trị các trường hợp buồn bực dẫn đến mất ngủ, vị nhiệt dẫn đến bị nôn, phụ nữ bị nghén v.v. Ngoài ra, Trúc Như có công hiệu mát máu cầm máu, cho nên cũng thích hợp chữa trị chứng xuất huyết bởi máu nóng gây nên. 1 2 |