Tìm việc làm từ trước tới nay là một trong những khâu quan trọng trong cuộc đời của mỗi người. Trước khi thi hành cải cách mở cửa vào năm 1978, việc làm của giới trẻ Trung Quốc là do Nhà nước sắp xếp. Cùng với sự phát triển kinh tế-xã hội và thi hành công cuộc cải cách mở cửa, người Trung Quốc dần dần đi lên con đường tự chủ tìm việc làm.
Cô Phùng Phàn là giáo viên nghỉ hưu của Trường Đại học Liên Hợp Bắc Kinh. Cô làm công tác hỗ trợ sinh viên tìm việc làm hơn 20 năm. Cô cho biết, trước thập niên 90 của thế kỷ 20, sinh viên được phân công công tác đến các đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp nhà nước làm việc. Như vậy, cho dù không phải đối mặt với sức ép tìm việc làm, nhưng sinh viên lại mất đi quyền lựa chọn việc làm và nơi làm việc.
"Trước đây là do Nhà nước phân công công tác, nhất là những sinh viên tốt nghiệp vào thập niên 70, 80 của thế kỷ trước phải đến các địa phương công tác theo yêu cầu của Nhà nước, sở trường không phải là nguyên tố chủ yếu trong tìm việc làm, lúc đó, quan niệm 'cá tính' của mọi người hơi yếu."
Cuối thập niên 90 của thế kỷ trước, cùng với việc Trung Quốc chuyển dịch sang kinh tế thị trường, hình thức tìm việc làm cũng có sự thay đổi to lớn, việc làm của sinh viên không còn phụ thuộc vào Nhà nước, mà là tự chủ tìm việc làm theo nhu cầu của kinh tế thị trường. Bạn Lưu Lệ chính là sinh viên tốt nghiệp đợt đầu sau khi Trung Quốc thi hành chính sách tự chủ tìm việc làm, Lệ năm nay 34 tuổi, đang làm việc tại một công ty chứng khoán ở Yên Đài, Sơn Đông. Năm 1998, Lưu Lệ tốt nghiệp Học viện Tài chính Sơn Tây, đứng trước sự thay đổi về tự chủ tìm việc làm, Lưu Lệ lấy làm rất bỡ ngỡ và sợ hãi.
"Cảm thấy có chút bất ngờ, khi lên đại học không bao giờ nghĩ đến mình phải tìm việc làm, lúc tuyển sinh vẫn là do Nhà nước phân công công tác, sự thay đổi quan niệm có lẽ chỉ trong nháy mắt, đến năm cuối đại học, không biết tương lai ra sao."
Đối với Lưu Lệ lúc đó mới hơn 20 tuổi mà nói, đang đứng trước rất nhiều vấn đề nan giải. Lúc bấy giờ không có kinh nghiệm về tìm việc làm để tham khảo, không có lớp tập huấn tìm việc làm như hiện nay, càng không có sơ yếu lý lịch trên In-tơ-nét cho tham thảo. Nhưng Lưu Lệ trẻ trung lại cho rằng đây là một cơ hội có thể chứng minh giá trị của mình.
"Tôi cảm thấy việc tự chủ tìm việc làm có lẽ cũng là một việc tốt, tự mình xông pha có gì là xấu, bởi vì còn trẻ cái gì cũng không biết, cũng chẳng có gì là sợ cả, tôi đã tự đi tìm việc làm như vậy."
Sau đó, Lưu Lệ đã mạnh dạn đưa ra một quyết định, đó là rời khỏi Sơn Tây, quê hương của mình, đến thành phố ven biển Trung Quốc phát triển sự nghiệp. Bạn muốn tận dụng cơ hội tự chủ tìm việc làm để thay đổi triệt đề cuộc đời của mình. Vì vậy, Lưu Lệ học hỏi kinh nghiệm của bạn học ở các thành phố lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải v.v, dày công thiết kế sơ yếu lý lịch, tư vấn những chi tiết cần lưu ý trong phỏng vấn, rồi ôm ấp ước mơ, rời khỏi quê hương, lên đường đến Sơn Đông, thành phố ven biển miền đông Trung Quốc.
Với trình độ học vấn xuất sắc, Lưu Lệ giành được cơ hội ở lại Sơn Đông làm việc. Sau đó, Lưu Lệ lại phát huy sở trường, nỗ lực cần cù trong mười năm, hiện nay, Lưu Lệ với tuổi đời bao mươi đã là một nhân viên quản lý cấp cao của một công ty chứng khoán ở địa phương.
Thưa các bạn, Lưu Lệ là sinh viên đợt đầu tự chủ tìm việc làm của Trung Quốc, vậy, cho đến nay việc tự chủ tìm việc làm đã thực thi hơn 10 năm. Hiện nay, cả thế giới đang đối mặt với cuộc khủng hoảng tài chính, các bạn trẻ Trung Quốc đang đứng trước sức ép tìm việc làm, số cương vị việc làm đã không còn cung lớn hơn cầu như thời kỳ của Lưu Lệ, cho nên, ngày càng nhiều bạn trẻ lựa chọn hình thức lập nghiệp để giải quyết việc làm, họ không còn theo đuổi những công việc tương đối ổn định, mà kết hợp niềm hứng thú và thu nhập lại với nhau, lựa chọn nghề nghiệp của mình, thực hiện giá trị nhân sinh.
Bạn Lý Viên Viên sinh năm 1983, hiện đang làm việc tại Trại đào tạo quốc tế Úy Nam, một công ty do sinh viên tự chủ sáng lập, là một cơ cấu đào tạo kỹ năng mô phỏng Liên Hợp Quốc. Viên Viên cho biết, những nhân viên lão thành sáng lập công ty này đều là sinh viên ưu tú tốt nghiệp các trường đại học nổi tiếng Trung Quốc. Để ủng hộ sự nghiệp của họ, nhà trường đã tài trợ trong các mặt như tiền thuê nhà ở v.v cho họ. Nhưng, cũng như rất nhiều sinh viên lập nghiệp, ngay trong những ngày đầu thành lập công ty đã gặp phải rất nhiều khó khăn.
"Quả thật trong hai năm đầu là rất gian khổ, chúng tôi tổ chức cho sinh viên ra nước ngoài tham gia hội nghị, nhà trường là một cửa ải, các bạn có tư cách gì, làm thế nào để chứng minh các bạn không phải là tên lừa bịp. Các phụ huynh cũng nghi ngờ, các bạn là sinh viên vừa mới tốt nghiệp, có tư cách gì để mà dạy con tôi."
Để càng nhiều người chấp nhận hình thức đào tạo mô phỏng Liên Hợp Quốc mới mẻ này, Lý Viên Viên và nhiều bạn trẻ trong công ty đi các trường trung học ở khắp các nơi Trung Quốc tuyên truyền. Năm ngoái, họ thành công đưa học sinh trung học Trung Quốc đến Đại học Y-ơ-lơ Mỹ tham gia hoạt động mô phỏng Liên Hợp Quốc. Năm nay, ngày càng nhiều sinh viên tốt nghiệp và đang theo học xin gia nhập công ty của họ, Viên Viên đã cảm nhận được sức sống của việc tự chủ lập nghiệp này.
"Thế hệ chúng tôi khác với thế hệ cha, mẹ, họ có thể do Nhà nước phân công công tác hoặc gia đình giúp tìm việc. Nhưng, dù sao bắt đầu từ những năm đại học, tôi đã được rèn luyện, khiến tôi không muốn bị hạn chế bởi một công việc mà người ta sắp xếp cho."
Lý Viên Viên nói, mặc dù công việc hiện nay rất bận rộn, nhưng cuộc sống tự chủ lập nghiệp lại hết sức vui vẻ và phong phú, bạn tin rằng với đôi cánh trẻ trung, chắc chắn sẽ tạo ra cuộc sống tươi đẹp. |