Hợp tác kinh tế thương mại hai nước Trung Việt

Vài nét về CRI

Ban tiếng Việt Nam

2008-05-29 08:22:45 cri

3. Tình hình TQ triển khai nghiệp vụ công trình thầu khoán tại VN

Từ khi TQ và VN thực hiện bình thường hóa quan hệ đến nay, TQ triển khai nghiệp vụ công trình thầu khoán tại VN đại thể chia làm 3 giai đoạn. Giai đoạn tìm tòi kỳ đầu từ đầu thập kỷ 90 đến khi xảy ra cuộc khủng hoảng tài chính Châu Á; giai đoạn khởi bước là từ cuối thập kỷ 90 đến năm 2001; giai đoạn tăng trưởng khá nhanh là bắt đầu từ năm 2002.

Các công ty công tình TQ thời đầu tiến vào thị trường địa phương là điều kiện khá gian khổ, đấu thầu nhiều nhưng trúng thầu ít. Năm 1995, thị trường công trình thầu khoán TQ tại VN có thay đổi. Trong năm, qua gọi thầu quốc tế tại VN, Công ty Công trình Hải ngoại TQ đã giành được quyền thầu khoán chung dự án mở rộng 102 ki-lô-mét đoạn từ Hà Nội đến Nô Tây trên đường Quốc lộ số 1 VN được Ngân hàng Thế giới cho vay, đây là dự án thầu khoán đầu tiên của TQ tại VN. Năm 1997, qua gọi thầu quốc tế, Tổng công ty Đối ngoại Thủy lợi Điện lực TQ lại giành được quyền nhận thầu dự án Đập Bãi Thượng Thanh Hóa được Ngân hàng Thế giới cho vay, kim ngạch hợp đồng là 8 triệu 460 nghìn USD.

Cuối thập kỷ 90, nền kinh tế VN dần dần bứt khỏi sự ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính Châu Á và bắt đầu hồi phục, mức tăng GDP bình quân mỗi năm của VN trong 3 năm liền kể từ sau năm 1999 là khoảng 7 %. Để giữ mức tăng nhanh chóng của nền kinh tế, Chính phủ VN tăng mức đầu tư vào công trình hạ tầng, nên khiến thị trường công trình thầu khoán được khôi phục từng bước và trở nên sống động. Do khả năng đấu thầu quốc tế của các công ty TQ tại dự án địa phương được tăng cường, nên tỷ lệ trúng thầu các dự án lớn được nâng cao rõ rệt.

Năm 1999, Tổng Công ty Công trình Kiến trúc TQ đã trúng thầu dự án cầu Phả Lại trong khi gọi thầu Quốc tế. Cùng năm, qua gọi thầu quốc tế, Công ty Tập đoàn Xây dựng Luyện kim TQ đã nhận thầu dự án xây dựng công trình cấp nước của thành phố Hải Phòng được Ngân hàng Thế giới cho vay. Năm 2000, Công ty Hợp tác Kỹ thuật Kinh tế Quốc tế Thẩm Dương TQ đã nhận thầu dự án 36,3 ki-lô-mét đoạn từ Hồng Gai đến Cửa Ông trên đường Đuốc lộ số 18 của VN. Năm 2001, Tổng Công ty Xây dựng TQ đã trúng thầu dự án Cầu Trà Khúc qua gọi thầu quốc tế.

Tháng 8 năm 2001, Tập đoàn Kinh tế Đối ngoại Thượng Hải, Tập đoàn Công trình Xây dựng Thượng Hải và Tập đoàn Thiết kế Hiện đại Thượng Hải đã giành được quyền thầu khoán chung dự án xây Sân Vận động Quốc gia VN. Đây là dự án lớn nhất của các công ty TQ từ khi tiến vào thị trường VN qua gọi thầu quốc tế, đánh thời kỳ phát triển mới của TQ trên thì trường công trình thầu khoán tại VN.

Điều cần được nêu rõ, từ giai đoạn tìm tòi đến giai đoạn khởi bước, phần lớn các công ty TQ đều rất coi trọng vấn đề chất lượng và danh dự của công trình thầu khoán, hợp tác chặt chẽ với nhà thầu địa phương, nên dành được sự tin cậy của chủ khoán và các bên hữu quan, đã đặt cơ cở cho việc mở mang hơn nữa thị trường tại địa phương. Trong thời gian này, dự án mở rộng đường Quốc lộ số 1 do Tổng Công ty Công trình Hải ngoại TQ bao thầu đã được Bộ Giao thông VN tặng danh hiệu là "Công trình Mẫu mực"; dự án Cầu Phả Lại do Tổng Công ty Xây dựng TQ bao thầu đã hoàn thành trước thời hạn 5 tháng và được phía VN khen là dự án "Công nghệ tiên tiến, tốc độ nhanh, chất lượng tốt và giá thành thấp"; Dự án công trình cấp nước của thành phố Hải Phòng do Công ty Tập đoàn Xây dựng Luyện kim TQ bao thầu đã được Ngân hàng Thế giới đánh giá là " Dự án Thành công nhất" trong các dự án cùng loại của các nước đang phát triển; sau khi khánh thành vào ngày 14 tháng 8 năm 2003, dự án Sân Vận động Quốc gia VN do Khối Liên hiệp Thượng Hải xây dựng đã được phía VN công nhận là công trình hiện đại số 1 với "tiến độ nhanh nhất, an toàn nhất và đẹp nhất".

Bước vào năm 2002, công trình thầu khoán của TQ tại VN đã có khởi sắc mới, tỷ lệ trúng thầu các dự án lớn được nâng cao hơn nữa. Điều cần được lưu ý là, trong thời kỳ này, TQ đã thu được đột phá quan trọng trong việc triển khai nghiệp vụ tư vấn và thiết kế. Tháng 2 năm 2003, Viện Nghiên cứu Thiết kế Thăm dò Côn Minh của Công ty Điện lực TQ đã trúng thầu trong hoạt động gọi thầu tư vấn thiết kế nhà máy thủy điện Tuyên Quang. Tháng 5, Công ty Công trình Hoàn cầu TQ lại trúng thầu dự án tư vấn quản lý Nhà máy Phân lân Hải Phòng. Viện Thiết kế Thăm dò Thủy lợi Hoa Đông cùng phía VN hợp tác thiết kế và tư vấn một số nhà máy thủy điện vừa và nhỏ. Việc thực thi các dự án nói trên, đánh dấu TQ đã chính thức tiến vào thị trường thiết kế tư vấn công trình thầu khoán tại VN.

4. Tình hình TQ đầu tư tại VN

Hai năm qua, một số doanh nghiệp TQ có thực lực nghiêm chỉnh quán triệt chính sách phương châm chiến lược "tiến ra ngoài" của Nhà nước, tới tấp đi khảo sát thị trường VN và tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư.

Đặc điểm chủ yếu gồm:

(1) Lĩnh vực đầu tư chủ yếu là công nghiệp.

(2) Phương thức đầu tư phần lớn là dư án độc doanh.

(3) Quy mô đầu tư doanh nghiệp không lớn. Xét về tổng thể, quy mô đầu tư của TQ tại VN còn nhỏ, tổng kim ngạch đầuy tư trên hiệp nghị còn chưa bằng 1 % Tổng kim ngạch thu hút vốn nước ngoài của VN, xếp thứ 18 trong các nước và khu vực đầu tư tại VN.

Hiệu quả thu hồi đầu tư là khá.

1 2