| Chùa Xe-ra nằm dưới chân núi Xê-ra-u-dơ ngoại ô phía bắc La-sa, Thủ phủ Khu tự trị Tây Tạng Trung Quốc, "Xê-ra" trong tiếng Tạng có nghĩa là "hoa hồng hoang dã". Truyền thuyết kể lại rằng, khi xây chùa, nơi đây mọc đầy hoa hồng hoang dã, bở vậy mới có tên gọi Chùa Xê-ra.
Chùa Xê-ra là đơn vị bảo tồn văn vật trọng điểm của Trung Quốc được xây dựng vào năm 1419 sau công nguyên, do Xông-kha-pa, người sáng lập giáo phái Ghê-lu Phật giáo Tạng, nhà lý luận Phật giáo cùng với các đệ tử của ông chủ trì xây dựng. Chùa Xê-ra nằm trên diện tích khoảng 110 nghìn mét vuông, chủ yếu có Đại điện Cô-xin, 3 khuôn viên tăng lữ và 29 Cam-xun. Cam-xun là tổ chức cơ sở của chùa chiền, là nơi ăn nghỉ của tăng lữ. Thời kỳ hưng thịnh nhất trong chùa có tới hơn 8 nghìn tăng lữ.
Trong Chùa Xê-ra lưu trữ rất nhiều cổ vật và đồ mỹ nghệ qúi báu, ví dụ như kinh phật, tượng phật, pháp khí, áo cà sa, đồ vàng bạc... của Thích ca Y-ê-xây mà các đời vua thời cổ Trung Quốc ban tặng cho đệ tử của Xông-kha-pa. Trong đó, bức tranh lúa màu của Thích ca Y-ê-xây dài 109 mm, rộng 64 mm, tuy đã hơn 500 năm nhưng màu sắc vẫn rất tươi. Sách kinh Can-du, Tan-du lưu trữ trong Đại diện Cô-xin là được chép lại bằng mực làm từ bột vàng nhũ, vô cùng qúi giá.
Trong chùa Xê-ra còn bảo tồn hàng chục nghìn pho tượng Kim Cương. Trong Đại điện và 4 xung quanh kinh đường có rất nhiều bức tranh màu nguyên tác. Pho tượng nổi tiếng nhất là tượng "Kim cương đầu ngựa" trong Đại điện. Trước pho tượng này có một am thần nhỏ, người địa phương thò đầu vào am, chạm vào đế pho tượng để cầu bình an. Kinh biện của Chùa Xê-ra rất nổi tiếng, thời gian kinh biện thường diễn ra vào buổi chiều hàng ngày, du khách có thể vào xem.
Vào ngày 27-12 theo Lịch Tạng hàng năm là ngày lễ long trọng nhất của Chùa Xê-ra, gọi là Lễ cây gậy Kim Cương. Trong ngày lễ này, các cao tăng sẽ dùng cây gậy Kim Cương gõ nhẹ vào đầu đông đảo các tín đồ đến hành hương để bày tỏ sự bảo vệ của Phật, Bồ tát cũng như các thần hộ pháp. |
Chùa Xê-ra: một trong ba ngôi chùa lớn ở Tây Tạng.
