Sau khi cuộc chiến tranh chống Nhật thắng lợi, Trung Quốc vẫn đứng trước cuộc đấu tranh quan trọng hai vận mệnh, hai tương lai. Đảng Cộng sản Trung Quốc, đại diện cho nguyện vọng của đông đảo nhân dân Trung Quốc, đã nêu ra phương châm "hoà bình, dân chủ, đoàn kết", phấn đấu xây dựng một nước Trung Hoa mới bằng con đường hoà bình. Sau khi kháng chiến thắng lợi, hai Đảng Quốc dân Đảng và Đảng Cộng sản đã tiến hành cuộc đàm phán Trùng Khánh, triệu tập hội nghị hiệp thương chính trị, ký hiệp định đình chiến.

Song Quốc dân Đảng do Tưởng Giới Thạch đứng đầu ngoan cố theo đuổi chính sách độc tài và nội chiến, tháng 6 năm 1946, đã phát động cuộc nội chiến toàn diện nhằm tiêu diệt lực lượng cách mạng nhân dân. Trải qua cuộc chiến tranh giải phóng nhân dân hơn ba năm, lực lượng vũ trang cách mạng do Đảng Cộng sản Trung Quốc lãnh đạo đã lần lượt đập tan các cuộc tiến công toàn diện và tiến công trọng điểm của quân đội Quốc dân Đảng, đã tiến hành chiến dịch Liêu Thẩm, chiến dịch Hoài Hải, chiến dịch Bình Tân và chiến dịch Độ Giang v.v quy mô chưa từng có, đã tiêu diệt mấy triệu quân đội Quốc dân Đảng, lật đổ ách thống trị phản động Quốc dân Đảng, giải phóng lãnh thổ toàn quốc ngoài đảo Đài Loan. Thắng lợi của cuộc chiến tranh giải phóng nhân dân, đã đặt cơ sở cho việc thành lập nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa .