Tại Viện bảo tàng trong toà nhà giảng dạy, phóng viên được tận mắt chứng kiến nhiều cổ vật lịch sử và những bức ảnh đen trắng qúi báu, trong đó ghi lại dấu ấn của rất nhiều người Trung Quốc. Giám đốc Viện bảo tàng Cu-dơ-ne-xô-va cho biết từng có 117 trẻ em Trung Quốc học tập tại Viện nhi đồng I-va-nô-vô.

Viện nhi đồng quốc tế I-va-nô-vô là một cơ cấu giáo dục rất đặc biệt, có thể nói chưa từng có trong lịch sử loài người và sau này cũng không thể có. Việc được thành lập vào ngày 1-5-1933, gọi và Viện nhi đồng quốc tế I-va-nô-vô---Xta-xô-va, là một trường học chuyên nuôi dạy con em của những người cộng sản và liệt sĩ các nước trên thế giới do Liên Xô sáng lập. Con em của nhiều nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản các nước đều từng học tập và sinh sống tại đây. Trong mấy chục năm Viện này đã đào tạo cho hơn 2000 trẻ em của hơn 30 nước thuộc 5 châu lục trên thế giới, trong đó có nhiều em là đến từ Trung Quốc. Theo thống kê chưa đầy đủ cả thảy có hơn 100 em theo học tại đây, trong đó kể cả con của các nhà lãnh đạo Trung Quốc Mao Trạch Đông, Lưu Thiếu Kỳ, Chu Đức, Lâm Bưu...

Được biết, năm 2003 có hơn 20 học viên Trung Quốc từng học tập và sinh sống tại đây đã trở lại ngôi trường đầy ghi nhớ này, tham gia Ngày hội trường tròn 70 năm. Lúc đó ở Trung Quốc dịch SARS đang hoành hành, những cựu học sinh Trung Quốc mái đầu đã điểm bạc này vì không muốn ảnh hưởng tới bầu không khí ngày hội đã ngồi trong xe để dự hoạt động. Sau khi thầy cô giáo và học sinh Viện nhi đồng quốc tế biết được tình hình này liền chủ động đến ôm hồn thắm thiết. Trong giờ phút này tình hữu nghị đã chiến thắng cả nỗi lo sợ đối với dịch SARS.

Thời gian đã qua đi hơn 70 năm, quá khứ đã trở thành lịch sử nhưng Viện nhi đồng quốc tế I-va-nô-vô vẫn còn đó và từng bước phát triển thành một Nhà trường từ thiện quốc tế hóa. Bà hiệu trưởng Ca-ri-na đã phát biểu lời chào mừng đầy nhiệt tình đối với Đoàn phóng viên "Hành trình hữu nghị Trung-Nga". Bà nói: "Rất vui mừng được gặp các bạn, bởi vì Viện nhi đồng quốc tế từ ngày ra đời đã có hơn 100 em Trung Quốc học tập và sinh sống. Đại gia đình dân tộc I-va-nô-vô tràn đầy lòng thương yêu và kính trọng đối với anh chi em Trung Quốc. Chúng tôi cảm thấy kiêu hãnh trước vận mệnh anh hùng và những thành tích thu được trong học tập và lao động của họ".

Trước khi tạm biệt, các phóng viên trong đoàn đã cùng với các em trong Viện nhi đồng quốc tế cùng chơi những trò chơi truyền thống của Nga và của Trung Quốc. Tiếng hát, tiếng cười ngân vang, tuy các em chưa thật hiểu về ý nghĩa của "Năm Quốc gia Trung-Nga", tuy mọi người đến từ đất nước và có bối cảnh văn hóa khác nhau nhưng tình hữu nghị trong sáng và chân thành nhất đã được hội tụ đan xen tại đây.