Nghe Online

Mới đây, các nước Đông Âu lần lượt công bố số liệu kinh tế quý hai năm nay cho thấy, do tồn tại khoảng cách về mức độ làm ấm kinh tế trên con đường phục hồi kinh tế, cho nên 9 nước Đông Âu bị tác động mạnh bởi khủng hoảng tài chính đã phân hóa thành ba loại hình, đó là nước dẫn đầu, nước đi theo và nước tụt hậu.

Số liệu do các nước Đông Âu công bố cho biết, quý hai năm nay, kinh tế Ba-lan đã tăng 0,5% so với cùng kỳ, dự kiến tốc độ tăng trưởng trong cả năm nay sẽ lên tới 1%, đây không những là tốc độ tăng trưởng nhanh nhất ở khu vực Đông Âu, mà còn khiến Ba-lan trở thành một trong những nước Liên minh châu Âu dẫn đầu đột phá khủng hoảng tài chính. Mức suy thoái kinh tế của 5 nước như: Séc, Xlô-va-ki-a, Hung-ga-ri, Ru-ma-ni và Bun-ga-ri đều vào khoảng 5%-8%, kinh tế của các nước đó vẫn tiếp tục trượt theo con đường xuống dốc, thế nhưng các nhân tố tích cực của kinh tế vĩ mô đang tăng dần, kinh tế xuống dốc có hy vọng dần dần dịu lại trong những tháng còn lại của năm nay, thậm chí thực hiện mục tiêu trụ vững và tăng trưởng trở lại. Tình hình kinh tế của ba nước vịnh Ban Tích đã xuống tới mức xấu nhất, mức giảm GDP trong quý hai của ba nước này đều ở khoảng 20%, là những nước kinh tế suy thoái nghiêm trọng nhất thuộc Liên minh châu Âu.

Ba-lan là nền kinh tế lớn nhất khu vực Trung Âu và Đông Âu. Từ thập niên 90 thế kỷ 20 đến khi bùng nổ khủng hoảng tài chính, kinh tế Ba-lan luôn luôn duy trì mức tăng khoảng 6%, là một trong những nước kinh tế tăng trưởng nhanh nhất ở châu Âu. Sau khi xảy ra khủng hoảng tài chính, khả năng phòng chống rủi ro và tốc độ phục hồi của kinh tế Ba-lan cũng cao hơn rất nhiều so với các nước láng giềng Đông Âu. Tỷ trọng xuất khẩu của Ba-lan chiếm khoảng 40% GDP của họ, thấp hơn nhiều so với các nước láng giềng như Séc, Hung-ga-ri v.v, hơn thế nữa, Ba-lan có thị trường trong nước tương đối khổng lồ gồm khoảng 40 triệu người tiêu dùng, đó là những nguyên nhân quan trọng khiến Ba-lan dẫn đầu các nước khác ở Đông Âu về thực hiện mục tiêu kinh tế tăng trưởng trở lại sau khi chạm đáy. Ngoài ra, nhiều năm qua, Ba-lan luôn luôn thực thi chính sách tài chính và tiền tệ tương đối dè dặt và kiềm chế, thâm hụt tài chính và tỷ lệ lạm phát luôn ở mức tương đối thấp. Bên cạnh đó, ngành tiền tệ Ba-lan mở cửa với vốn nước ngoài vững mạnh hơn so với các nước khác ở Đông Âu. Tạo điều kiện có lợi cho kinh tế Ba-lan nhanh chóng ấm lại.

Do thị trường trong nước của Séc, Hung-ga-ri, Ru-ma-ni v.v tương đối nhỏ, kinh tế chủ yếu dựa vào xuất khẩu, tỷ trọng xuất khẩu trong GDP của các nước đó đều tiếp cận hoặc vượt quá 70%. Kết cấu kinh tế lấy xuất khẩu là chính đã quyết định tốc độ phát triển nhanh hay chậm của các nước đó cũng như phụ thuộc nhiều vào môi trường thương mại của bên ngoài. Bên cạnh đó, việc Hung-ga-ri, Ru-ma-ni v.v thực thi chính sách tiền tệ thông thoáng và mở cửa ngành tiền tệ cho vốn nước ngoài ở mức cao trước khi xảy ra khủng hoảng tài chính, khiến hệ thống tài chính tiền tệ của những nước đó trở nên rất mỏng manh trong khủng hoảng tài chính, dẫn đến đồng tiền sụt giá, thị trưởng cổ phiếu sa sút, nợ nước ngoài chồng chất. Tính lưu thông bất cập khiến những nước đó hiện đang đứng trước sức ép thâm hụt tài chính hết sức nặng nề, kiềm chế kinh tế không thể phục hồi nhanh chóng.

Sau khi trải qua giai đoạn sụt giảm mạnh vào năm ngoái, kinh tế của ba nước vịnh Ban-tích vẫn chưa được cải thiện rõ rệt trong sáu tháng đầu năm nay. Do chịu hạn chế của môi trường địa lý và các nhân tố khác, ba nước nói trên đều đã lấy ngành tiền tệ, ngành địa ốc và ngành dịch vụ làm ba ngành trụ cột của kinh tế quốc dân, vốn khu vực Tây Âu ồ ạt tràn vào từng kích thích ngành tiền tệ và địa ốc địa phương phình to nhanh chóng. Sau khi xảy ra khủng hoảng tài chính, vốn nước ngoài rút đi đã nhanh chóng làm tan vỡ "bong bóng xà-phòng " của ngành tiền tệ và địa ốc, kinh tế của ba nước sụt giảm với mức khoảng 20%. Do thiếu sự nâng đỡ của ngành chế tạo và các nền kinh tế thực thể khác, tình trạng suy thoái kinh tế của ba nước đó sẽ trở nên nghiêm trọng và đi chặng đường dài hơn so với các nước châu Âu khác, việc phục hồi kinh tế của họ vẫn dựa trên cơ sở vốn quốc tế lấy lại niềm tin đầu tư tại khu vực này. Song trong tình hình kinh tế châu Âu và thế giới hiện nay vẫn chưa vùng thoát khỏi cảnh sa sút, con đường phục hồi kinh tế của ba nước đó tất sẽ gặp khá nhiều trắc trở.