Đôi điều về văn hóa cầm tinh con rắn

2013-02-08 16:40:23 cri

Hải Vân: Thưa quý vị và các bạn, tôi là Hải Vân. Hoan nghênh quý vị đến với Chương trình đặc biệt của tiết mục "Trung Quốc ngày nay" do Hùng Anh và Hải Vân chủ trì.

Hùng Anh: Vâng, Hùng Anh xin chào quý vị và các bạn.

Hải Vân: Trước khi bước vào chương trình hôm nay, Hải Vân có một thắc mắc muốn hỏi anh Hùng Anh.

Hùng Anh: Có thắc mắc gì xin Hải Vân cứ nói để mọi người cùng nghe.

Hải Vân: Thắc mắc là thế này, như anh Hùng Anh biết đấy, Chương trình đặc biệt mừng Xuân của CRI trước đây thường là bắt đầu từ đêm Giao thừa, nhưng năm nay lại sớm hơn rất nhiều, từ ngày 25 tháng Chạp đã bắt đầu rồi. Có phải vậy không?

Hùng Anh: Vâng, đúng vậy, nhưng thực ra cũng không phải là sớm đâu. Ngày 23 tháng Chạp là ngày đưa ông Công, ông Táo về trời, ngày 24 đã lập Xuân, chỉ còn ba ngày nữa là Ba mươi Tết. Tết đã cận kề lắm rồi, có lẽ bây giờ mọi người đang bận rộn chuẩn bị đón Tết đó.

Hải Vân: Vâng, đúng thế, năm Rồng sắp qua đi, năm Rắn đang đến rất gần. Vậy, chúng ta hãy chúc Tết sớm các bạn thính giả nhé?

Hùng Anh: Vâng, Hùng Anh xin chúc quý vị và các bạn thính giả Năm Rắn vạn sự như ý, an khang, thịnh vượng.

Hải Vân: Hải Vân cũng xin chúc quý vị và các bạn năm mới sức khoẻ dồi dào, gia đình hạnh phúc. Anh Hùng Anh này, năm nay là năm cầm tinh con Rắn, vậy Chương trình đặc biệt của chúng ta hôm nay nên giới thiệu đôi điều về văn hoá năm Rắn nhé.

Hùng Anh: Hoàn toàn nhất trí. Vậy, trước tiên chúng ta hãy nói về văn hoá con Giáp đã. Giáp là chỉ năm sinh của con người, nó gắn với một loài động vật nào đó. Giáp đối với mọi người mà nói không có gì xa lạ. Bởi vì, bất kể ở Trung Quốc hay ở Việt Nam đều có truyền thống sử dụng con Giáp làm biểu tượng năm sinh. Chẳng hạn, chúng ta khi trò chuyện đều hay hỏi, anh, chị tuổi gì? Mọi người đều trả lời: Tôi tuổi Thân, anh ấy tuổi Dậu, v.v. Và như vậy chúng ta có thể tính được họ năm nay bao nhiêu tuổi.

Hải Vân: Vâng, đúng vậy, ý thức về con Giáp đã ăn sâu trong tâm khảm mọi người, có thể nói việc sử dụng 12 con Giáp là truyền thống lâu đời đậm đà bản sắc của nhân dân hai nước Trung-Việt, là linh hồn văn hóa dân tộc, cũng là sự gắn kết của tinh thần dân tộc.

Hùng Anh: Tuy cách tính này đã có từ mấy nghìn năm trước nhưng vẫn được sử dụng cho đến ngày nay, và nó là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mọi người chúng ta. Tin rằng mọi người đều có thể đọc thuộc lòng 12 con Giáp, nào là: Tý, Sửu, Dần, Mão..... Song có một điều rất tế nhị là, trong 12 con Giáp ở Trung Quốc và 12 con Giáp ở Việt Nam có phần khác nhau. Không biết Hải Vân có biết không?

Hải Vân: Biết chứ, 12 con Giáp ở Trung Quốc và Việt Nam gần như giống nhau hoàn toàn, chỉ có khác là ở Trung Quốc gọi là năm Thỏ, còn ở Việt Nam gọi là năm Mèo, có phải không?

Hùng Anh: Đúng vậy, thứ tự của 12 con Giáp như sau: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi.

Hải Vân: Nhân dịp này Hải Vân muôn hỏi các bạn đang có mặt bên máy thu thanh một điều, đó là tại sao ở Việt Nam lại gọi là Mão, tức Mèo, chứ không phải Thỏ? Chắc rằng điều này sẽ chứa đựng những câu chuyện truyền thuyết rất lý thú.

Hùng Anh: Câu hỏi của Hải Vân rất hay, Hùng Anh cũng không biết tại sao. Nếu quý vị và các bạn có đáp án hãy cho Hùng Anh biết với nhé. Quý vị và các bạn có thể truy cập trang web tiếng Việt tại địa chỉ https://vietnamese.cri.cn và gửi đáp án cho chúng tôi. Hùng Anh xin cảm ơn các bạn.

Hải Vân: Nếu không tiện truy cập mạng, các bạn có thể viết thư gửi cho chúng tôi theo địa chỉ: Ban tiếng Việt, Đài Phát thanh quốc tế Trung Quốc hoặc gửi tới Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam theo địa chỉ: Phòng Văn hóa Đại sứ quán Trung Quốc 46 phố Hoàng Diệu, Hà Nội, Việt Nam.

Hùng Anh: Năm cầm tinh con Rắn xếp thứ 6 trong 12 con Giáp ở Trung Quốc và Việt Nam. Vậy thì, thứ tự này được xác định dựa trên cơ sở nào, nó có quy luật hay không? Hải Vân có biết không?

Hải Vân: Về vấn đề mà Hùng Anh vừa hỏi, ở Trung Quốc có rất nhiều truyền thuyết rất thú vị. Sau đây xin chia sẻ với mọi người về một câu chuyện điển hình nhất.

Truyển kể lại rằng, có một năm, Ngọc Hoàng ăn mừng sinh nhật đã ra lệnh cho tất cả các loài động vật phải đến chúc thọ trong ngày mùng 9 tháng Giêng, đồng thời quyết định xếp thứ tự 12 loài động vật đến chúc mừng sinh nhật, coi đó là những vệ sĩ canh gác con đường đi lên thiên đàng, luân lưu canh trực theo từng năm.

Vì vậy, Ngọc Hoàng đã cho các thần xuống trần gian thống báo việc này với các loài động vật, và xác định giờ nào, ngày nào, tháng nào và năm nào lên Thiên cung để tuyển chọn, những loài động vật nào đến trước sẽ xếp thứ tự trước, những loài đến sau sẽ xếp sau. Lúc bấy giờ Chuột và Mèo còn là bạn thân của nhau. Tuy suốt ngày thích ngủ nhưng Mèo cũng muốn mình được trúng tuyển, bởi vậy bảo với Chuột rằng đến giờ hãy gọi Mèo cùng đi. Thế nhưng, chỉ loáng một cái chú Chuột đã quên béng việc này. Chuột đi nói với Trâu rằng, Trầu dậy sớm lại chạy nhanh, đến giờ hãy gọi Chuột cùng đi. Trầu nhận lời ngay mà không chút do dự. Hồi bấy giờ Rồng không có sừng, còn Gà thì có sừng. Rồng nói với Gà rằng, Gà đã xinh đẹp lắm rồi, không cần sừng làm gì, hãy cho Rồng mượn. Gà thấy Rồng khen mình nên rất vui, liên đồng ý cho Rồng mượn sừng của mình và nói: đến giờ Rồng phải gọi Gà cùng đi nhé. Rồng nhận lời sẽ gọi.

Thoáng cái đã đến ngày giờ lên Thiên đàng, các loại động vật nối đuôi nhau lên trời trong khi Mèo vẫn đang ngon giấc. Còn Chuột thì cưỡi trên lưng Trâu. Sau khi đến Thiên cung, Chuột từ trên lưng Trâu nhảy lên phía trước. Ngọc Hoàng thấy Chuột đến sớm nhất, liền cho Chuột xếp thứ nhất; thứ hai đến Trâu; Hổ cũng đến và được xếp thứ 3; Thỏ xếp thứ 4; Rồng đến hơi muộn nhưng vì thân hình to lớn, Ngọc Hoàng thấy Rồng rất đẹp liền cho xếp thứ 5, và nói rằng cho con của Rồng xếp thứ 6, nhưng Rồng rất thất vọng vì hôm đó con của Rồng không đến. Lúc này Rắn bò đến và nói: "Rồng là bố nuôi của tôi, vậy tôi xếp thứ 6". Như vậy, Rắn đã chen chân xếp thứ 6. Ngựa và Dê cũng vừa đến, cả hai con này nhường con kia. Ngọc Hoàng thấy Ngựa và Dê rất có lễ phép liền xếp thứ 7 và thứ 8. Khỉ vốn xếp thứ ba mươi mấy, nhưng với một cú nhảy ngoạn mục đã chen đến phía trước và được xếp thứ 9. Sau Khỉ là Gà, Chó và Lợn cũng được xếp nốt.

Khi cuộc tuyển chọn kết thúc Mèo mới tỉnh giấc, còn Chuột vừa về đến nhà đã bị Mèo dượt đuổi chạy toán loạn...Còn Rồng sau khi về đến bên bờ biển trông thấy bóng mình in dưới nước, đầu có sừng trông rất đẹp nên không muốn trả lại cho Gà nữa. Để lẩn trốn Gà, Rồng liên biệt tăm trên trần gian, còn Gà thì rất bực tức, nên sáng sớm hàng ngày đều gọi lớn ra biển rằng: Mau trả cho ta, mau trả cho ta. Còn Gà mái thì gọi: trả cho hắn, trả cho hắn. Các chú gà con cũng gọi: trả, trả...

1 2

Lời lưu ký

Chuyên đề

• Mừng Xuân Mậu Tuất 2018	• Chủ tịch Tập Cận Bình tham dự Hội nghị Thượng đỉnh APEC lần thứ 25 và thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam và Lào
Xem tiếp>>