Hợp tác thương mại, đầu tư Trung Quốc – Việt Nam

Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới, ASEAN là một trong những khu vực có nền kinh tế năng động bậc nhất trên thế giới. Vị trí địa lý gần gũi, giao thông đường bộ, đường thủy đều thuận lợi, nên Trung Quốc và ASEAN sớm đã xây dựng mối quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại chặt chẽ.

Trong khuôn khổ hợp tác Trung Quốc – ASEAN, Trung Quốc luôn coi Việt Nam là một trong những đối tác quan trọng. Còn với Việt Nam, Trung Quốc từ lâu luôn là đối tác thương mại lớn nhất.

Mới đây, Hội đồng Thương mại Trung Quốc-ASEAN (CABC), Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc và Tham tán Thương mại Việt Nam tại Trung Quốc phối hợp tổ chức "Tọa đàm xúc tiến đầu tư Trung Quốc-Việt Nam" tại thủ đô Bắc Kinh.

Tham dự tọa đàm về phía Trung Quốc có Chủ tịch Hội đồng Thương mại Trung Quốc-ASEAN Hứa Ninh Ninh cùng nhiều đại diện hiệp hội, ngành nghề và doanh nghiệp của Trung Quốc; phía Việt Nam có Tham tán Thương mại Việt Nam tại Trung Quốc Bùi Huy Hoàng cùng Đoàn đại biểu tỉnh Tuyên Quang, gồm đại diện các bộ, ngành và doanh nghiệp của tỉnh do Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Tuyên Quang Nguyễn Văn Sơn dẫn đầu cũng tham dự tọa đàm.

Tại buổi tọa đàm, đại diện doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng hai nước đã có cơ hội giao lưu. Chủ tịch hiệp hội doanh nghiệp trẻ tỉnh Tuyên Quang, Tổng giám đốc Công ty TNHH Đại Phúc, Nguyễn Văn Huy cho biết:

"Công ty chúng tôi hiện đang hoạt động trong lĩnh vực xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng. Thời gian qua chúng tôi cũng có hợp tác với doanh nghiệp Trung Quốc duy nhất hiện đang đầu tư vào tỉnh Tuyên Quang, đó là nhà máy thép Hằng Nguyên. Chúng tôi cung cấp vật liệu và tham gia xây dựng nhà máy. Trong quá trình hợp tác, chúng tôi nhận thấy, hợp tác giữa hai bên rất trôi chảy và thuận lợi. Chính vì vậy, tôi hy vọng các doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư mở ra nhiều cơ hội hợp tác giữa hai bên."

Phía doanh nghiệp Trung Quốc cũng nhìn thấy cơ hội khi đầu tư vào Việt Nam. Bà Trương Đình, Phó Chủ nhiệm Ban hợp tác quốc tế Hiệp hội sản xuất đồ gia dụng Trung Quốc cho biết, năm 2016, kim ngạch xuất khẩu của ngành sản xuất đồ gia dụng Trung Quốc đạt 49,1 tỷ USD, nhập khẩu đạt 2,6 tỷ USD. Tuy nhiên, bà Trương Đình cũng cho biết thêm:

"Năm 2016, xuất khẩu của ngành sản xuất đồ gia dụng của Trung Quốc giảm 9,28%. Nguyên nhân là do khi xuất khẩu sang các thị trường Châu Âu và Mỹ gặp phải nhiều rào cản thương mại. Chúng tôi nhận thấy buổi tọa đàm này là một cơ hội tốt, hy vọng trong tương lại bằng việc đầu tư vào Việt Nam hoặc hợp tác với đối tác Việt Nam có thể tránh được các rào cản thương mại này".

Đánh giá về kết quả buổi tọa đàm, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Tuyên Quang, Nguyễn Văn Sơn cho biết:

"Đây là buổi gặp gỡ đầu tiên, chúng tôi cung cấp những thông tin khái quát nhất cho các hiệp hội, ngành hàng Trung Quốc, Tôi hy vọng, trong thời gian tới, từ các thông tin ban đầu đó, các hiệp hội, doanh nghiệp Trung Quốc sẽ đến tìm hiểu đầu tư, và sau khi đã quan tâm, đã tìm hiểu sẽ đạt được những dự án đầu tư. Tôi cho rằng buổi tọa đàm ngày hôm nay là thành công."

Thành công của buổi Tọa đàm xúc tiến đầu tư Trung Quốc-Việt Nam nói trên là một trong nhiều ví dụ chứng minh cho việc hợp tác Trung Quốc - Việt Nam đang và sẽ gặt hái nhiều thành quả.

Gần đây, tại Hội chợ Trung Quốc – ASEAN lần thứ 14 vừa tổ chức tại Nam Ninh, Quảng Tây, với quy mô 4.600 gian hàng, thu hút sự tham gia của 2.500 doanh nghiệp đến từ các nước ASEAN và Trung Quốc, Việt Nam tiếp tục tham gia với hơn 250 gian hàng triển lãm và liên tục 12 năm là nước có nhiều gian hàng nhất trong số các nước ASEAN.

Ngoài ra, phát biểu của lãnh đạo Việt Nam tại hội chợ năm nay về việc Việt Nam đã và đang nỗ lực xây dựng chính phủ kiến tạo, hành động vì doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài, coi thành công của doanh nghiệp, nhà đầu tư là thành công của Việt Nam, cũng gây được sự chú ý lớn đối với doanh nghiệp Trung Quốc.

Phân tích lý do doanh nghiệp Trung Quốc lựa chọn đầu tư vào Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Thương mại Trung Quốc-ASEAN Hứa Ninh Ninh cho biết, một số yếu tố chủ yếu có thể nhắc đến như: Quan hệ chính trị giữa hai nước được tăng cường, chính phủ hai nước khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, hợp tác; tính bổ trợ lẫn nhau giữa hai nền kinh tế mạnh mẽ; Việt Nam có ưu thế về giá thành lao động; Chính phủ Việt Nam có chính sách ưu đãi đầu tư; giao thông đường bộ và đường biển giữa hai nước tương đối thông thoáng, tiện lợi; tiềm năng phát triển kinh tế của Việt Nam lớn…

Ông Hứa Ninh Ninh còn cho biết:

"Những năm gần đây, Lãnh đạo hai nước Trung Quốc - Việt Nam thường xuyên có các hoạt động thăm hữu nghị, và qua các chuyến thăm đã đạt được nhiều nhận thức chung, tạo tiền đề cho hợp tác kinh tế, đặc biệt là những nhận thức chung này đã kết hợp sáng kiến 'hai hành lang một vành đai' của Việt Nam và 'một vành đai một con đường' của Trung Quốc lại với nhau".

Đặc biệt, ông Hứa Ninh Ninh cũng lưu ý các doanh nghiệp Trung Quốc, trong tương lai, các doanh nghiệp Trung Quốc có thể thông qua Việt Nam tiến quân vào nhiều thị trường trên thế giới, ví dụ như Liên minh châu Âu. Hiện Liên minh châu Âu và Việt Nam đã ký kết hiệp định thương mại tự do, chính thức có hiệu lực từ đầu năm 2018. Theo đó, Việt Nam và Liên minh châu Âu sẽ từng bước dỡ bỏ hàng rào thuế quan đối với 99% sản phẩm hàng hóa. Doanh nghiệp Trung Quốc có thể tranh thủ những hiệp định thương mại tự do như trên, khai thác thị trường các nước thông qua Việt Nam, đồng thời tránh những rào cản thương mại do các nước đặt ra nhằm vào Trung Quốc.

Theo số liệu thống kê của Tham tán Thương mại Việt Nam tại Trung Quốc, trong vài năm trở lại đây, hợp tác thương mại và đầu tư giữa Việt Nam với Trung Quốc không ngừng phát triển và ngày càng chặt chẽ.

Về đầu tư, tính đến hết tháng 8 năm 2017, Trung Quốc đã trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ 4 tại Việt Nam, số vốn đăng ký là 1,7 tỷ USD, tại 176 dự án, tính lũy kế qua các năm đạt 12 tỷ USD. Việt Nam trở thành điểm đến quan trọng đối với các nhà đầu tư Trung Quốc và khu vực.

Về thương mại song phương, sau 8 tháng đầu năm 2017, thương mại hai chiều đạt 71,9 tỷ USD, tăng trưởng 20,1%, trong đó Trung Quốc xuất khẩu sang Việt Nam đạt 44,2 tỷ USD; Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 27,6 tỷ USD với mức tăng trưởng lần lượt là 25,8% và 16,8%. Việt Nam tiếp tục giữ vị trí là đối tác thương mại lớn thứ 8 của Trung Quốc trên thế giới.

Ông Bùi Huy Hoàng nhấn mạnh rằng, mục tiêu kim ngạch thương mại hai chiều đạt 100 tỷ USD trong năm nay là hoàn toàn khả thi, đồng thời cho biết:

"Tôi hy vọng sẽ ngày càng nhiều tổ chức kinh tế tài chính, hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp Trung Quốc hiểu rõ hơn về Việt Nam, môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam, tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm cơ hội, cùng phát triển, cùng thắng".

Trung Quốc tiếp tục duy trì vị trí nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Các doanh nghiệp Trung Quốc cũng đang đẩy mạnh đầu tư ra nước ngoài, đặc biệt là các nước Đông Nam Á, để tận dụng những lợi thế và ưu đãi về chính sách ở đây.

Còn tại khu vực Đông Nam Á, hiện nay, Việt Nam là quốc gia có nền kinh tế có độ mở lớn nhất. Việt Nam là thành viên chính thức của Tổ chức thương mại thế giới WTO từ năm 2006, hiện đang thực hiện 10 Hiệp định thương mại tự do song phương và khu vực, trong đó có các hiệp định với các đối tác lớn như ASEAN, Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Australia… Việt Nam cũng đã kết thúc đàm phán Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU, đang xúc tiến đàm phán 4 hiệp định thương mại khác, trong đó có Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) mà Trung Quốc là một thành viên tích cực và quan trọng.

Những nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư của Việt Nam cũng được quốc tế công nhận, theo Báo cáo Năng lực Cạnh tranh Toàn cầu 2016-2017 được Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) công bố, Việt Nam xếp vị trí 60/138 nền kinh tế.

Có thể thấy tiềm năng hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Trung Quốc - Việt Nam là rất lớn, cần được chính phủ hai nước tạo điều kiện thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại, tham quan tìm hiểu đầu tư hay hội chợ thương mại…