Hội nghị Cấp cao ASEAN trọng điểm thảo luận đề tài xây dựng khối cộng đồng-Nhất thể hóa kinh tế ASEAN đứng trước thách thức

Ảnh: Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 24 diễn ra tại Nây-pi-đô vào ngày 10 và 11/5

Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 24 đã diễn ra tại Nây-pi-đô, Thủ đô Mi-an-ma; trong hai ngày 10 và 11/5. Hội nghị cấp cao lần này trọng điểm thảo luận các đề tài như: Làm thế nào để tăng cường việc cơ cấu lại nội khối ASEAN với bên ngoài, thu hẹp khoảng cách phát triển, thúc đẩy tiến trình nhất thể hóa ASEAN v.v, phấn đấu cho giai đoạn nước rút nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng cộng đồng ASEAN vào năm 2015.

Ngày 11/5, Hội nghị Cấp cao ASEAN đã ra "Tuyên bố Nây-pi-đô về thực hiện cộng đồng ASEAN vào năm 2015", là thành quả của hội nghị lần này, Tuyên bố đã một lần nữa xác định thúc đẩy mục tiêu hùng vĩ về hoàn thành việc xây dựng cộng đồng ASEAN vào năm 2015.

"Tuyên bố Nây-pi-đô" đạt được nhận thức chung gồm 28 điểm, nội dung bao gồm thúc đẩy khối đoàn kết ASEAN, tăng cường vai trò của ASEAN trong hòa bình, ổn định, hài hòa và phồn thịnh của khu vực, tiếp tục thực thi những mục tiêu chưa thực hiện theo lộ trình cộng đồng ASEAN; thực thi sáng kiến về xây dựng ASEAN thành thị trường chung và cơ sở sản xuất, áp dụng biện pháp thúc đẩy tự do lưu thông hàng hóa, dịch vụ, đầu tư và nguồn lao động kỹ thuật, tiếp tục nới lỏng sự hạn chế về lưu chuyển các dòng vốn; tiếp tục áp dụng hành động nâng cao trình độ kết nối ASEAN, thúc đẩy thực thi "Quy hoạch viễn cảnh về sự kết nối ASEAN", thực thi "Hiệp định về thị trường Hàng không thống nhất ASEAN","Hiệp định khung về thị trường Hàng hải thống nhất ASEAN" v.v.

Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Bằng cho biết, hiện nay, bức tranh xây dựng khối cộng đồng ASEAN đã hoàn thành được 80%, ASEAN đầy lòng tin sẽ khánh thành cộng đồng ASEAN trước cuối năm 2015. Cho dù 20% còn lại là công việc khó khăn nhất trong xây dựng cộng đồng ASEAN, ví dụ như ấn định tiêu chuẩn, công bố pháp luật bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, tăng cường sự hội nhập pháp quy giữa bộ ngành đầu tư và cấu trúc thị trường tài chính tiền tệ, giảm thiểu hàng rào thương mại phi thuế quan v.v, từ đầu năm đến nay, nhà lãnh đạo các nước ASEAN luôn khẳng định tại rất nhiều trường hợp khác nhau rằng, sẽ thực hiện mục tiêu đã định là xây dựng thành công cộng đồng kinh tế theo đúng thời hạn.

Thế nhưng, do tình hình chính trị của một số nước ASEAN luôn bấp bênh trong thời gian gần đây, tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại, việc phát triển kinh tế khu vực phải đối mặt với nhiều nhân tố không xác định, nhất thể hóa kinh tế ASEAN cũng đang đứng trước cơn thử thách. Ví dụ như: Sự tranh chấp trên chính trường Thái Lan kéo dài hàng tháng nay không những gây tác động nghiêm trọng tới kinh tế Thái Lan, mà còn làm suy yếu vai trò dẫn đầu vốn có của Thái Lan trong xây dựng cộng đồng ASEAN.

Hai là, tốc độ tăng trưởng kinh tế của khu vực ASEAN không những chậm lại, mà còn thấp hơn mức tăng dự báo. Dữ liệu của Ngân hàng Phát triển châu Á cho thấy, năm 2013, tỷ lệ tăng trưởng kinh tế của 10 nước ASEAN đã từ 5,6% năm 2012 giảm xuống còn 4,9%.

Nhà phân tích cho rằng, thực lực của các nước ASEAN tồn tại khoảng cách khá lớn, phát triển kinh tế không cân đối, kết cấu kinh tế như nhau, một số nước ASEAN rất có thể sẽ giảm tốc độ thực thi các biện pháp cần thiết cho hoàn thành bức tranh khối cộng đồng kinh tế ASEAN, mà chuyển sang áp dụng chính sách của chủ nghĩa bảo hộ, đó là sự hệ lụy đối với tiến trình nhất thể hóa kinh tế. Có chuyên gia cho rằng, cần phải tăng cường nhất thể hóa khu vực, tránh rơi vào vòng xoáy của chủ nghĩa bảo hộ nội địa, Chính phủ các nước cần phải lập tức áp dụng biện pháp, phê chuẩn, thực thi và thực hiện các hiệp định khu vực.