Bí mật trong hiệu cắt tóc

Những năm tháng sống ở Mỹ, tôi luôn không nỡ cắt tóc. Thường nghe các bạn kể rằng, những thợ cắt tóc không phải người gốc châu Á không nắm được trọng điểm đó, xức lên người thứ nước hoa đậm đặc để che đậy mùi cơ thể, sau khi cắt tóc xong bạn mới phát hiện, mái tóc đen thẳng bị họ cắt thành kiểu tóc bờm xờm của người da trắng tóc vàng. Thế là, số lần không nhiều vào hiệu cắt tóc đều là đi cùng bạn bè, cùng người khác đi cắt tóc là chuyện cực kỳ khô khan, lần nào cũng là ngồi ngây người ra, ngáp vặt, và đối mặt với những người không quen biết trong gương.

Trong đó, có một cụ người da đen nhắm tịt mắt khi cắt tóc. Nhìn đôi giầy leo núi mới toanh lộ ra ngoài khăn choàng, đế giày hầu như không dính một hạt bụi, tôi không khỏi cảm thán, khi con người già đi, thì dù có đi giầy tốt và mới thế nào đi chăng nữa cũng không thể đi đâu xa được. Nhìn lên phía trên chiếc khăn choàng, mí mắt của cụ nhăn như quả óc chó, đối với cụ mà nói, thế giới chung quanh như trống không, không nghe và cũng không nhìn thấy gì.

Cụ người da đen chẳng có tý sức hấp dẫn nào đối với tôi, tôi lơ đãng nhìn những sợi tóc bị bỏ đi, đen, vàng, thẳng, cong, còn có một đống thứ bẩn như hoa dương liễu. Tôi bắt đầu nghĩ đến nguồn gốc của nó, cuối cùng mới ngạc nhiên phát hiện những thứ đó lại là tóc của cụ ông da đen. Tôi luôn cho rằng một lượng lớn hắc sắc tố trong cơ thể người da đen có thể chống lại sự ăn mòn của thời gian, nhưng lại không ngờ, thì ra họ cũng không trốn khỏi được bàn tay thời gian như thoi đưa, cuối cùng cũng sẽ có một ngày mái tóc trở nên bạc phơ, chẳng qua giờ phút này sẽ đến một cách hãi hùng hơn mà thôi. Từ đầu chí cuối cụ ông này đều không liếc nhìn tôi, trong khi đó tôi lại không kiêng nể gì, nhìn cụ đến nỗi đờ đẫn người ra. Cụ có thể không thèm để ý, càng có thể là vì không đủ sức nhìn tôi, cụ ngồi đó như người không còn sức sống, cả người chỉ như chiếc giá ba chân để nâng đỡ mái tóc, từng dúm tóc màu xám rơi nhè nhẹ xuống mặt đất, có lẽ đó chính là tận cùng của thời gian.

Nghĩ đến đây tôi bỗng thấy toát mồ hôi lạnh, mái tóc rốt cuộc là cái gì nhỉ? Là bông hoa dương liễu màu xám bay lượn khi các cụ bị thần chết gọi về, hay là quá khứ liên tục bị chúng ta bỏ đi?

Mái tóc ở điểm cao nhất trên cơ thể chúng ta, không ngừng mọc ra rồi lại bị cắt đi; móng tay ở điểm xa nhất của cơ thể chúng ta, không ngừng mọc ra và bị cắt đi; còn chúng ta vẫn còn đó. Chứng kiến sự đổi thay hợp lý giữa cái mới và cái cũ này, chúng ta đã trở thành thợ cắt tóc của cuộc sống bản thân, không ngừng cắt đi quá khứ, biến cái mới thành quá khứ, thậm chí biến cả tương lai thành quá khứ, trục đường thời gian nối liền tương lai và quá khứ bị gập lại, nếp gấp đó là cái chết.

Rùng mình một cái, tôi nhớ lại thời thơ ấu của mình, mỗi lần đều khóc sụt sùi trước khi bước vào hiệu cắt tóc, lúc cắt tóc cố nén để nước mắt không trào ra, về đến nhà vẫn khóc tiếp, lúc đó tôi luyến tiếc đuôi tóc khô của mình. Sau đó thành quen, lại sốt sắng đến hiệu cắt tóc đổi kiểu tóc, rất ghét đuôi tóc chẻ. Có lẽ khi về già, tôi lại lưu luyến đuôi tóc màu đen của mình, bởi vì những sợi tóc mới mọc sẽ chuyển dần sang màu trắng, điều này khiến tôi hoảng sợ.

Đột nhiên vỡ lẽ, vì sao tôi lại nhớ rất rõ nét mặt cau có của cụ ông da đen rồi. Có lẽ cụ không thể như các bạn trẻ, hào hứng bước vào hiệu cắt tóc đón những sợi tóc mới mọc, bởi vì mỗi sợi tóc mới học đều cho cụ thấy sự trôi qua của thời gian, mỗi khoảnh khắc mới đều là quá khứ ngày càng sớm của cụ, đối với các cụ ông cụ bà mà nói, tương lai và quá khứ không mảy may có sự khác biệt, cụ sắp đi đến nếp gấp thời gian đó. Lúc này, tôi cuối cùng phát hiện ra bí mật về sự gập lại của trục đường thời gian.

Mái tóc là khởi điểm đầy sức sống, không ngừng mọc lên; mái tóc là khởi điểm thời gian trôi qua, dần bạc phơ. Cầm cái kéo lên, nhìn đuôi tóc vừa mới vừa cũ, nên cắt hay không?

Tác giả: Thần Hy