Câu chuyện về liêm chính: "Quan không liêm chính và công minh thì chính trị sẽ suy thoái": Yếu Ngôn Diệu Đạo

Phát biểu tại Hội nghị Toàn thể lần thứ 7 Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương khóa 18 ngày 6/1/2017, Tổng Bí thư Tập Cận Bình nói:

Trong bài "Thất Phát", người Tây Hán Mai Thừa từng kể một câu chuyện khiến mọi người phải suy ngẫm, Thái tử nước Sở bị ốm, Ngô Khách chẩn đoán nguyên nhân sinh bệnh là do nản lòng nhụt chí, đơn thuốc đã kê là học tập và tìm hểu "Yếu Ngôn Diệu Đạo" (tức danh ngôn quan trọng và lý lẽ sâu xa), điều dưỡng bằng đạo đức, dần dần "dương khí kiến vu mi vũ chi gian" (dương khí hiện lên trán), cuối cùng "hoắc nhiên bệnh dĩ" (khỏi bệnh ngay). Quản lý Đảng nghiêm minh toàn diện, vừa phải dựa vào việc trị ngọn, chữa bằng liều thuốc mạnh, quản trị xã hội loạn lạc bằng pháp luật và hình phạt nặng; vừa phải trị gốc, trau dồi văn hóa, giữ vững cái gốc chính trị.

 Bài "Thất Phát" là một tác phẩm văn học mang tính châm biếm của nhà văn Từ phú đời Nhà Hán Mai Thừa. Bài viết này đã kể một câu chuyện hư cấu: Thái tử nước Sở bị ốm, Ngô Khách tới thăm, từ bệnh tình và nguyên nhân sinh bệnh, hai người đã có cuộc trao đổi từ nông cạn đến sâu sắc, qua hỏi và đáp, hình thành 7 ý nghĩa.

Ngô Khách cho rằng, nguyên nhân sinh bệnh của Thái tử nước Sở là vì ăn ngon ở nhàn, hưởng thụ quá mức, ra vào có xe đưa đón, có người hầu hạ, ăn uống nhiều mỡ, nhà ở có nhiệt độ ổn định, bởi vậy tinh thần nhụt chí, sinh trăm bệnh. Thực ra không phải là mắc bệnh, khó chữa bằng thuốc và châm cứu; mà là tinh thần suy sụp, chỉ có thể "chữa bằng Yếu Ngôn Diệu Đạo (danh ngôn quan trọng và lý lẽ sâu xa) mà thôi".

Thế là, Ngô Khách lần lượt trình bày niềm vui thú của sáu việc gồm âm nhạc, ăn uống, đáp xe, du ngoạn, săn bắt và ngắm biển, dần dần gợi ý Thái tử thay đổi cách sống, trong khi đó, trên trán Thái tử cũng dần hiện lên nét mặt vui mừng. Cuối cùng, Ngô Khách đề xuất đưa "phương thuật chi sĩ hữu tư lược giả" (tức người tài ba trong lĩnh vực y học và chiêm bốc) đến yết kiến Thái tử, để "luận thiên hạ chi tinh vi, lý vạn vật chi thị phi" (trao đổi về những điều sâu xa, tinh xảo trong thiên hạ cũng như phải trái của vạn vật), cùng Thái tử tìm kiếm lý lẽ quản trị thiên hạ, tu thân dưỡng tính. Nghe vậy, Thái tử tựa vào bàn đứng dậy, khỏi bệnh ngay.

Bài "Thất Phát" lấy cuộc đối thoại giữa các nhân vật hư cấu, khuyên răn các con em quý tộc, không nên buông thả dục vọng âm sắc, ham mê cuộc sống an nhàn, say mê hưởng thụ. 7 chuyện thú vị, thực ra đã trình bày quan hệ biện chứng giữa vật chất và tinh thần. Nếu một người mải mê hưởng thụ và buông thả dục vọng âm sắc, nhưng lại thiếu sự theo đuổi về tinh thần và tự ràng buộc về đạo đức, thì sẽ khiến các "vi trùng bệnh" sinh sôi, như Thái tử nước Sở trong bài viết, "tinh thần rời rạc, sinh trăm bệnh". Bởi vậy, một người chỉ có tẩm bổ đủ can-xi tinh thần, mới thực sự khoẻ mạnh. Chủ tịch Mao Trạch Đông cũng rất thích bài "Thất Phát", tại Hội nghị Lư Sơn, Chủ tịch Mao Trạch Đông từng chỉ thị in và phân phát bài viết này cho các đại biểu đến dự hội nghị, hơn nữa còn bút phê một đoạn rất dài.

Bài "Thất Phát" với từ ngữ đẹp, khí thế hoành tráng, ý nghĩa sâu xa, là tác phẩm mở đầu cho thể loại Hán Đại Phú, có ảnh hưởng rất lớn đối với các thế hệ sau. Ông Lưu Hiệp trong bài "Văn Tâm Điêu Long" viết: "Mai Thừa Si Diệm, Thủ Chế 'Thất Phát', Du Từ Vân Cấu, Khoa Lệ Phong Hãi" (Chỉ diễn đạt và lời văn của bài "Thất Phát" rất đẹp) . Thể loại này được các thế hệ sau noi theo, chẳng hạn như bài "Thất Kích" của Phó Nghị, bài "Thất Biện" của Trương Hằng, bài "Thất Thích" của Vương Xán, bài "Thất Khởi" của Tào Thực, bài "Thất Huy" của Lục Cơ, bài "Thất Mệnh" của Trương Hiệp..., hình thành thể loại "thất thể" trong Phú.

Tổng Bí thư Tập Cận Bình kể chuyện trong bài "Thất Phát" là nhằm nêu rõ cần tăng cường trau dồi, kiên định tín ngưỡng, mới có thể giữ cái gốc chính trị. Đúng như câu "Bản Lý Tắc Quốc Cố, Bản Loạn Tắc Quốc Nguy" (tức trị được gốc thì đất nước ổn định, cái gốc hỗn loạn thì đất nước sẽ nguy hiểm). Tổng Bí thư Tập Cận Bình thường nhấn mạnh "Cố Bản Bồi Nguyên", Bản là chỉ căn bản và gốc, cái gốc không dao động mới có thể hấp thu chất dinh dưỡng, cành lá sum xuê; nguyên là chỉ linh hồn, nguyên khí, nguyên khí đầy đủ mới có thể chống lại sự xâm nhập và tà khí, duy trì sức sống mãnh liệt. Trong khi cái gốc là ở việc kiên định lý tưởng và niềm tin, nâng cao trau dồi tính Đảng.