Đường Sơn ngày ấy, bây giờ ---Nguyễn Thị Thu Huyền

Nếu cái tên Đường Sơn, Trung Quốc trước đây luôn gắn với ký ức đau thương và hình ảnh hoang tàn đổ nát sau trận động đất mạnh 7,8 rích-te thì nay khi đến đây, mọi người không khỏi ngỡ ngàng trước sự thay da đổi thịt của mảnh đất này sau 40 năm tái thiết.

Đón đoàn phóng viên trong và ngoài nước gần 30 người do Phó Giám đốc Đài Phát thanh quốc tế Trung Quốc Hồ Bang Thắng dẫn đầu ở Ga Đường Sơn là nữ phóng viên của Đài Phát thanh âm nhạc Đường Sơn Lý Vệ Hân. Dáng người tầm thước, khuôn mặt đôn hậu, đôi mắt sáng, nụ cười luôn nở trên môi, sự nhiệt tình và chu đáo của chị cùng các đồng nghiệp đã làm tiêu tan mọi mệt nhọc của chúng tôi.

Theo giới thiệu của chị Hân, Đường Sơn hay còn được biết đến với tên gọi khác là thành phố Phượng hoàng có lịch sử lâu đời, cách đây 40 nghìn năm đã có loài người lao động và sinh sống. Năm 645 Công nguyên, Đường Thái Tông Lý Thế Dân dẫn quân Đông chinh bán đảo Triều Tiên, trên đường đi qua nơi này, ái phi Tào Phi không may qua đời, để tưởng nhớ người vợ mà ông yêu quí, liền đặt tên cho đất này là Đường Sơn.

Trong ấn tượng của mọi người, Đường Sơn với hơn 7,8 triệu dân không chỉ là một thành phố công nghiệp quan trọng nằm trên vùng trung tâm vịnh Bột Hải, nổi tiếng Trung Quốc với các ngành công nghiệp như gang thép, khai thác than, điện lực, máy móc, gốm sứ, dệt may, v.v., mà còn là cảnh tượng hoang tàn của trận động đất kinh hoàng năm xưa. Vào 3 giờ 42 phút 53 giây ngày 28/7/1976, khu vực quận Phong Nam, thành phố Đường Sơn, tỉnh Hà Bắc xảy ra trận động đất mạnh 7,8 độ rích-te, thành phố Đường Sơn đã bị san bằng chỉ sau 23 giây. Thảm họa động đất đã làm 242.769 người thiệt mạng, 164.851 người bị thương nặng, 544 nghìn người bị thương nhẹ, hơn 7.200 gia đình không còn một ai sống sót, 4.204 trẻ trở thành mồ côi, hơn 656 nghìn căn nhà bị sập và hư hỏng nghiêm trọng, thiệt hạt kinh tế trực tiếp lên tới hơn 5 tỷ Nhân dân tệ.

Nhắc đến trận động đất này, mỗi người Đường Sơn đều có thể kể những câu chuyện cảm động rớt nước mắt, trong lòng mỗi người đều chất chứa cả nỗi đau năm xưa lẫn sự ngọt bùi hôm nay. Chị Lý Vệ Hân cũng là người đích thân trải qua trận động đất năm đó bồi hồi nhớ lại "Năm đó tôi vừa tròn 6 tuổi, mặc dù còn nhỏ nhưng tôi vẫn nhớ như in vào khoảng nửa đêm, nhà bỗng dưng đổ sập, cả nhà bốn người đều bị gạch ngói đè lên, tôi giật mình tỉnh giấc trong tiếng gọi thất thanh của mẹ, bà vội vàng dùng hai tay bới một cái hốc rộng khoảng hơn 30cm và cố gắng đẩy tôi ra ngoài. Thật kinh hoàng, trước mắt tôi là cảnh đổ nát như bãi chiến trường, tôi hốt hoảng gọi người đến cứu bố mẹ và anh trai, thật may mắn là mẹ và anh trai chỉ bị thương nhẹ, còn bố tôi bị thương nặng".

Một phương gặp nạn tám phương cứu trợ, cả nước Trung Quốc hướng về Đường Sơn, được sự quan tâm đặc biệt của Trung ương và viện trợ, chi viện kịp thời của các địa phương trong cả nước, người dân Đường Sơn đã biến đau thương thành hành động, bắt tay vào công tác khắc phục hậu quả thiên tai động đất, xây dựng lại quê nhà.

40 năm qua, với tinh thần quật cường vươn lên mọi khó khăn, Đường Sơn đã nhanh chóng vươn dậy trở thành thành phố phát triển nhất của tỉnh Hà Bắc. GDP từ 446 tỷ Nhân dân tệ năm 2010 tăng lên tới 610 tỷ Nhân dân tệ năm 2015, khấu trừ nhân tố giá cả, mức tăng đạt 8,1%/năm. Thu nhập bình quân đầu người có thể chi phối cư dân trong toàn thành phố là 23.330 Nhân dân tệ, đứng đầu toàn tỉnh; thu nhập bình quân có thể chi phối của cư dân thành thị là 31.200 Nhân dân tệ, đứng thứ hai trong tỉnh; thu nhập bình quân có thể chi phối của cư dân nông thôn là 13.960 Nhân dân tệ, đứng đầu tỉnh. Bộ mặt thành phố thay đổi từng ngày, nhà cao tầng mọc lên như nấm, đường sá rộng rãi, cây xanh tỏa bóng mát, công tác bảo vệ môi trường không ngừng được cải thiện, v.v. Khi nói những cảm nhận về sự thay da đổi thịt của thành phố Đường Sơn nơi cô sinh ra và lớn lên, bạn Trương Giai Kỳ, sinh năm 1988 nói: "Có cảm giác như đó là một bức tranh tả thực hoàn toàn mới khác hẳn so với khung cảnh đổ nát sau động đất năm xưa".

Đường Sơn còn đang tự khẳng định vị thế của mình thông qua đăng cai tổ chức hàng loạt hoạt động mang tầm cỡ quốc tế trong năm nay như Hội chợ Sinh vật cảnh thế giới 2016 với chủ đề "Đô thị và Thiên nhiên-Phượng hoàng niết bàn", "Hội nghị cấp cao các địa phương Trung Quốc và các nước Trung-Đông Âu", "Hội nghị cấp cao doanh nghiệp Trung Quốc-Mỹ La-tinh lần thứ 10", "Kỷ niệm 40 khắc phục thiên tai động đất Đường Sơn", "Liên hoan phim Kim Kê Bách Hoa Trung Quốc lần thứ 25", v.v.

Câu chuyện về tinh thần đoàn kết, dũng cảm khắc phục hậu quả thiên tai động đất trên mảnh đất này ngày càng được nhiều người biết đến khi địa phương xúc tiến phát triển kinh tế gắn với du lịch, vừa tăng thêm nguồn thu, vừa tạo thêm việc làm, nâng cao mức sống của người dân. Trong thời gian "Quy hoạch 5 năm lần thứ 12", toàn thành phố tiếp đón 413 nghìn du khách nước ngoài, doanh thu du lịch đạt 221 triệu USD, mức tăng hàng năm lần lượt đạt 10,58% và 14,96%; tiếp đón hơn 13,6 triệu du khách trong nước, doanh thu đạt hơn 106,9 tỷ Nhân dân tệ, mức tăng bình quân hàng năm lần lượt đạt 17,54% và 33,03%.

Thảm họa động đất Đường Sơn đã qua đi được 40 năm, vậy giới trẻ thế hệ 8x ở Đường Sơn nhìn nhận thế nào về trận động đất này? Liệu "Tinh thần khắc phục hậu quả động đất Đường Sơn" có bị mờ nhạt theo thời gian? Về điều này, bạn Ngô Kiến Côn, sinh năm 1982 đã trả lời một cách tự tin rằng "Mặc dù không trải qua trận động đất này, không mang vết thương lòng như những người thế hệ trước, chỉ được nghe và biết đến trận động đất Đường Sơn theo lời kể của người thân và những người xung quanh, nhưng tôi cho rằng sự hiểu biết của giới trẻ về nó tuy có phần ít đi nhưng không bị mờ nhạt. Hơn nữa, sau này, tôi cũng sẽ kể cho con cái nghe câu chuyện về trận động đất này, để 'Tinh thần Đường Sơn' được kế thừa và phát huy".

Thực tế đã cho thấy, người Đường Sơn đã không gục ngã trước thiên tai, mà ngược lại, lại càng trở nên rắn rỏi hơn, đúng như lời chị Hân nói: "Trải qua trận động đất nghiêm trọng như vậy, đứng trước sự thử thách của sự sống và cái chết, người Đường Sơn càng trở nên kiên cường hơn, bất cứ khó khăn gì cũng không quật ngã được chúng tôi, người Đường Sơn đã xây dựng lên một thành phố tươi đẹp như hôm nay từ đống đổ nát thì còn gì có thể khiến chúng tôi khiếp sợ nữa chứ?".

Mặc dù còn rất nhiều việc phải làm, con đường phía trước vẫn rất dài, nhưng Đường Sơn đang vững vàng trong tư thế mới, tư thế hội nhập và phát triển.