"Lắng nghe Đông Nam Á – đi tìm bài hát vàng In-đô-nê-xi-a"

Âm nhạc không có biên giới, giữa những người không hiểu ngôn ngữ của nhau, có thể cảm nhận được sự đồng cảm thông qua lời ca tiếng hát của đối phương. Hôm nay, mời các bạn tiếp tục theo dõi tập phim "Lắng nghe Đông Nam Á- đi tìm bài hát vàng In-đô-nê-xi-a" được giới thiệu tại Liên hoan Tiếng hát Hữu nghị Trung Quốc – ASEAN năm 2015 do Đài chúng tôi và Đài Truyền hình Quảng Tây phối hợp thực hiện.

In-đô-nê-xi-a là một trong những quốc gia Đông Nam Á, do được hình thành bởi hàng vạn hòn đảo, là quốc gia quần đảo lớn nhất thế giới, lãnh thổ xuyên qua châu Á và Thái Bình Dương, còn được gọi là "đất nước vạn đảo". Trên "đất nước vạn đảo này", không chỉ có phong cảnh tươi đẹp, văn hóa đậm đà, mà còn có âm nhạc làm xúc động lòng người. Trong chuyến đi tìm bài hát vàng In-đô-nê-xi-a lần này của chúng tôi, điểm đến chính là Thủ đô Gia-các-ta.

Gia-các-ta là một thành phố tương phản mạnh mẽ giữa truyền thống với hiện đại, giàu có với nghèo đói, di tích lịch sử với những tòa nhà cao tầng, những con ngõ nhỏ lát đá xanh với những con phố ùn tắc đan xen dọc ngang. Cho dù nhịp sống hiện đại gấp gáp, nhưng âm nhạc vẫn luôn chiếm vị trí hết sức quan trọng trong đời sống của người dân In-đô-nê-xi-a.

In-đô-nê-xi-a có nhiều loại hình âm nhạc đa dạng, trong đó có tính đại diện nhất, thể hiện đặc trưng âm nhạc truyền thống In-đô-nê-xi-a nhất chính là "Gamelan". Nguồn gốc của từ "Gamelan" được phát triển từ ngôn ngữ Gia-va cổ, có nghĩa là "chơi nhạc cụ". Tên gọi của nó đã thể hiện phong cách biểu diễn của nó, bởi vì tính độc đáo nhất của "Gamelan" chính là tổng hợp các loại nhạc cụ thành nhiều giai điệu đa dạng cho bộ gõ.

Màn biểu diễn Gamelan

Nghệ nhân dân gian In-đô-nê-xi-a Rogelio

Nghệ nhân dân gian In-đô-nê-xi-a Rogelio Mart nói:

"Chúng tôi trình diễn là danh sách những bài hát truyền thống, gọi là âm nhạc Pelot. Loại hình nghệ thuật này có hai hình thức, một là Pelot, một là Selindu".

Rogelio Mart năm nay 40 tuổi, là một nhạc công biểu diễn Gamelan, bình thường anh nhờ vào biểu diễn ở bên ngoài để mưu sinh. Anh cho biết, Gamelan đã trở thành một đại danh từ trong âm nhạc truyền thống In-đô-nê-xi-a, nó hiện nay không chỉ là hình thức nghệ thuật đơn độc, mà còn kết hợp chặt chẽ với các hoạt động giải trí, nghi lễ khác như tôn giáo, cưới hỏi, ma chay, vũ kịch, v.v..

Vậy thì, ngoài Gamelan ra, In-đô-nê-xi-a còn loại hình âm nhạc đặc sắc nào nữa? Nhằm tìm hiểu sâu hơn, chúng tôi đã đến Đài Phát thanh Hoa ngữ 98.3 – Đây là Đài Phát thanh Hoa ngữ duy nhất tại Gia-các-ta, ở đây chúng ta sẽ phỏng vấn một DJ chuyên nghiệp.

Khưu Liệt Phong, một người Hoa In-đô-nê-xi-a, từ nhỏ lớn lên tại In-đô-nê-xi-a, do có cảm hứng đặc biệt với tiếng Trung, năm 2002, khi chưa còn tốt nghiệp đại học, anh đã đến Đài Phát thanh Hoa ngữ này bắt đầu đảm nhiệm công việc DJ và dẫn chương trình. Hàng ngày tiếp xúc với âm nhạc, khiến anh có những kiến giải độc đáo về âm nhạc In-đô-nê-xi-a. Khưu Liệt Phong nói:

"Một điệu nhảy rất đặc biệt của In-đô-nê-xi-a chúng tôi gọi là DANGDUT, điệu nhảy này mọi người đã nghe qua, chỉ cần bật nhạc lên, mọi người đều sẽ lắc theo, sau đó thậm chí hiện nay đã phát triển thành một loại hình kết hợp rất nhiều ví dụ như động tác gợi cảm bên trong từng bước nhảy".

Khưu Liệt Phong cho chúng tôi biết, ở In-đô-nê-xi-a, ngoài âm nhạc truyền thống kinh điển Gamelan ra, dòng nhạc Pop Hoa ngữ, Âu – Mỹ đều có không ít người nghe, tuy nhiên, được yêu thích nhất ở In-đô-nê-xi-a, vẫn là nhạc Pop In-đô-nê-xi-a. Trong đó, có một bài hát đã thu hút được sự quan tâm mấy năm nay, đó là bài hát chủ đề của bộ phim In-đô-nê-xi-a "Habiebie và Ainun" – "Tình yêu chân thành". Anh nói:

"Trong ca khúc này, giai điệu rất tươi đẹp, những gì được nữ ca sĩ Cinta Sejati được nói lên trong đó, ý nghĩa của tên bài hát này là tình yêu chân thành, nói về câu chuyện tình của một cựu Tổng thống, thông qua bài hát này, có thể khiến chúng ta cảm nhận được đằng sau một con người vĩ đại như vậy, thực ra trong đời sống tình yêu, đời sống tình cảm, rất là đơn giản, mộc mạc".

DJ Khưu Liệt Phong

"Habiebie và Ainun" là bộ phim được cải biên từ cuốn hồi ký cùng tên bán rất chạy, tác giả là Tổng thống thứ 3 của In-đô-nê-xi-a Yusuf Habibie, kể về câu chuyện tình của ông và vợ ông, bà Ainun. Sau khi công chiếu vào năm 2012, bộ phim này đã lập tức gây tiếng vang lớn, thu hút hơn 4,7 triệu lượt xem, trở thành bộ phim có doanh thu phòng vé cao nhất ở In-đô-nê-xi-a từ trước đến nay. Anh Khưu Liệt Phong nói:

"Đây vừa có thể được xem là một bộ phim hay, vừa đứng đầu doanh thu phòng vé ở In-đô-nê-xi-a, một người vĩ đại của đất nước chúng tôi, vậy mà lại có một câu chuyện tình khắc cốt ghi tâm đến vậy, là rất tương xứng, mọi người đều rất hiếu kỳ".

Bộ phim đã miêu tả sinh động câu chuyện ái ân tình cảm trải qua gần nửa thế kỷ của vợ chồng ông Habibie và bà Ainun, từ lúc hai người gặp nhau thời thanh mai trúc mã, đến sau khi hai người giúp đỡ lẫn nhau, sống và làm việc tại Đức, cuối cùng ông Habibie hưởng ứng lời kêu gọi của đất nước, về nước cống hiến, từ khi ông Habibie làm việc trong Chính phủ cho đến khi được bầu làm Tổng thống, trong nhiều năm, người vợ Ainun luôn dốc sức trợ giúp phía sau Habibie. Nhưng sau khi bà Ainun sinh con thì phát hiện mình bị mắc bệnh ung thư, để không ảnh hưởng đến sự nghiệp của chồng, bà luôn giấu kín. Cho đến năm 2010, sau khi bà Ainun qua đời, ông Habibie mới biết, cái mà con người theo đuổi không phải là sự thành công và sự nghiệp mà là hạnh phúc, ông hối hận mình trước đó đã không dành nhiều thời gian ở bên cạnh người mình yêu. Do quá đau lòng, ông Habibie phải vào bệnh viện điều trị, để giúp ông Habibie tìm lại động lực sống tiếp, bác sĩ đã đề nghị ông Habibie viết ra câu chuyện tình với bà Ainun. Ngay sau đó, câu chuyện của họ được viết thành hồi ký, và cuối cùng được đạo diễn nổi tiếng In-đô-nê-xi-a Faozan Rizal chuyển thể sang màn ảnh rộng. Đạo diễn nói:

"Tại In-đô-nê-xi-a, tất cả mọi người đều biết đến ông Habibie , Chúng tôi đã bỏ đi rất nhiều kỹ xảo, mà muốn làm nó gắn liền với cuộc sống thực, mong muốn bộ phim này đến từ xã hội đại chúng. Để mọi người nhìn thấy ông Habibie trong mắt người dân có thể làm một nhân vật lớn, nhưng thực ra cũng là một người bình thường cũng có tình yêu".

DJ Khưu Liệt Phong nói:

"Hoàn toàn là nói về tình yêu, không nói đến bất kỳ yếu tố chính trị nào cả".

Đã thoát khỏi tranh luận chính trị, đơn thuần kể về chuyện tình yêu chân thành bình thường của lãnh tụ chính trị, tình cảm chân thành, đã làm cảm động rất nhiều người dân In-đô-nê-xi-a, khiến bộ phim này thu được sự phản ảnh xã hội và thành tựu nghệ thuật chưa từng có trước đây. Một người dân In-đô-nê-xi-a chia sẻ:

"Ở In-đô-nê-xi-a, có rất nhiều người xem bộ phim này. Cho dù thời gian công chiếu bộ phim này bị lùi lại nửa tháng. Tôi thấy bộ phim "Habibie và Ainun" khá hay. Bà Ainun và ông Habibie là một cặp xứng đôi. Giữa ông Habibie và bà Ainun luôn có tình yêu chân thành".

Vợ chồng ông Habibie và bà Ainun

Cinta Sejati nói:

"Tình yêu vĩ đại của hai người làm cả In-đô-nê-xi-a và tất cả người In-đô-nê-xi-a đều ý thức được, tình yêu chân thành là có thật".

Cinta Sejati là một trong ba ngôi sao nổi tiếng trong lĩnh vực ca nhạc, điện ảnh, truyền hình nổi tiếng nhất hiện nay ở In-đô-nê-xi-a, trong bộ phim "Habibie và Ainun", cô đóng vai bà Ainun. Chị nói:

 "Sau khi nhận lời tham gia bộ phim, tôi đã đọc kịch bản, điều làm tôi xúc động là, khi cầm kịch bản, vừa mới đọc được một dòng, tôi đã rơi nước mắt. Tôi cảm thấy đây sẽ là một bộ phim vĩ đại, rất chân thực, rất thanh khiết".

Câu chuyện của ông Habibie và bà Ainun đã làm cảm động sâu sắc Cinta Sejati, để có thể đóng vai bà Ainun, cô đã phải học hỏi rất nhiều. Đến nay, mặc dù đã cách thời gian công chiếu bộ phim 3 năm, nhưng khi nhớ về những cảnh quay làm cô cảm động nhất trong bộ phim, cô vẫn có ấn tượng sâu sắc.

Cinta Sejati: "Khi phu nhân Ainun rơi vào hôn mê trong bệnh viện, lúc đó vào đúng dịp kỷ niệm ngày cưới của hai người. Ông Habibie nói với bà Ainun về lời thề của tình yêu, ông bắt đầu nhớ về thời điểm hai người gặp nhau, nói những lời thề non hẹn biển, thề quyết không thay đổi tình yêu dành cho bà Ainun. Tôi thấy cảnh này rất sâu sắc. Tôi thấy đây là tình yêu trầm lắng, là một hình tượng nghệ thuật nhận biết sâu sắc trong sự vô tri giác".

Tình yêu của ông Habibie và bà Ainun làm cảm động lòng người rất sâu sắc, đã trở thành tấm gương đáng học tập và tự hào của người dân In-đô-nê-xi-a. Hơn nữa, cùng với sự thành công to lớn của bộ phim này, ca khúc chủ đề "Tình yêu chân thành" cũng đã trở thành một trong những bài hát kinh điển ở In-đô-nê-xi-a trong vài năm nay dựa trên những giai điệu xúc động lòng người, ca từ cảm động. Một số người dân In-đô-nê-xi-a nói:

 "Tôi thực sự rất thích ca khúc này. Tôi thấy giai điệu rất cảm động.

"Bài hát 'Tình yêu chân thực' rất cảm động. Rất phù hợp với bộ phim 'Habibie và Ainun' ".

Ca sĩ, diễn viên Cinta Sejati

Là nữ diễn viên chính, đồng thời cũng là ca sĩ thể hiện ca khúc chủ đề, Cinta Sejati cũng bị bài hát và cuộc tình đậm sâu này làm cảm động.

Cinta Sejati: "Khi lần đầu tiên hát bài hát này suýt chút nữa hát không nên lời. Bởi vì đóng vai bà Ainun, cho nên tôi cảm nhận được tình yêu vĩ đại của bà dành cho ông Habibie, cũng biết tình yêu của ông Habibie dành cho bà. Khi tôi hát, không biết nước mắt tuôn trào từ lúc nào".

Theo quan điểm của Cinta Sejati, sự thành công của ca khúc "Tình yêu chân thành" không chỉ là vì nó đã hàm chứa hoài niệm của ông Habibie với người vợ đã khuất, điều quan trọng là, ca khúc này cũng đã thể hiện thái độ và sự khao khát của người dân In-đô-nê-xi-a đối với tình yêu.

Cinta Sejati: "Tình yêu là một sự chân thành, một sự không muốn cần thứ gì, nhưng cam tâm tình nguyện trả giá cho sự chân thành. Tình yêu sẽ khiến bạn nghĩ cách làm cho người mình yêu càng hạnh phúc hơn, nhưng không mong báo đáp".

Tình yêu bền lâu dài nửa thế kỷ của ông Habibie và bà Ainun, cùng với giai điệu mỹ miều của ca khúc "Tình yêu chân thành" được rất nhiều người dân In-đô-nê-xi-a truyền tụng, cũng có thể chính là sự khao khát đối với tình yêu hoàn hảo, và theo đuổi cuộc sống hạnh phúc, đã nhận được sự đồng cảm của rất nhiều người dân In-đô-nê-xi-a, khiến họ cảm động, tự hào. In-đô-nê-xi-a, "đất nước vạn đảo" tươi đẹp này, còn có nhiều câu chuyện đẹp, nhiều ca khúc cảm động lòng người đang đợi bạn lắng nghe.