Vài nét về Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc

Chế độ Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc 

Chế độ đại hội đại biểu nhân dân ( Quốc hội ) là chế độ chính trị căn bản của Trung Quốc, là hình thức tổ chức chính trị của nền chuyên chính dân chủ nhân dân Trung Quốc, là quốc thể của Trung Quốc . Khác với nghị viện dưới thể chế Ba quyền đối lập, Quốc hội là cơ quan quyền lợi nhà nước tối cao được Hiến pháp Trung Quốc xác lập. Phàm là công dân Trung Quốc tròn 18 tuổi , đều có quyền bầu cử và được bầu cử làm đại biểu Quốc hội. Ở Trung Quốc, đại biểu Quốc hội cấp xã và huyện được nhân dân trực tiếp bầu ra, đại biể́u quốc hội các cấp khác được nhân dân bầu cử gián tiếp, Quốc hội do đại biểu các tỉnh , khu tự trị và quân đội cấu thành. Quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 5 năm, mỗi năm tổ chức một cuộc họp đại biểu toàn thể.

Trong các kỳ họp hàng năm của Quốc hội, đại biểu Quốc hội lắng nghe, thẩm xét và đưa ra nghị quyết tương ứng đối với Báo cáo công tác chính phủ và những bản báo cáo quan trọng khác. Trong thời gian hội nghị bế mạc, Ủy ban thường vụ quốc hội--cơ quan thường trực của quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp thi hành quyền hạn do Quốc hội giao cho: giải thích Hiến pháp, giám sát thực thi Hiến pháp, dự thảo và sửa đổi các đạo luật ngoài các đạo luật do Quốc hội phụ trách ấn định, chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước nhân dân toàn quốc v v...

Quyền hạn cơ bản của Quốc hội Trung Quốc bao gồm quyền lập pháp, quyền giám sát, quyền quyết định vấn đề trọng đại cũng như những quyền bổ nhiệm và bãi nhiệm v v...Ở Trung Quốc, quyết định kế hoạch phát triển kinh tế -xã hội đất nước trong một thời gian đã trở thành quyết sách quan trọng thúc đẩy xã hội Trung Quốc phát triển, nhưng những kế hoạch này chỉ sau khi thông qua Quốc hội phê chuẩn mới có hiệu lực pháp luật. Pháp luật Trung Quốc quy định, những nhà lãnh đạo chủ yếu của Trung Quốc như chủ tịch nước, chủ tịch quốc hội v v...được đại biểu quốc hội bầu ra. Thủ tướng quốc vụ viện, các bộ trưởng do Quốc hội bổ nhiệm. Quốc hội có thể thông qua trình tự nhất định bãi nhiệm các nhà lãnh đạo quốc gia được bầu hoặc được quyết định như: chủ tịch quốc hội, chủ tịch nước, thủ tướng quốc vụ viện v v...

Chế độ hợp tác đa đảng phái và hiệp thương chính trị

Chế độ hợp tác đa đảng phái và Hiệp thương chính trị do Đảng cộng sản Trung Quốc lãnh đạo là chế độ chính trị cơ bản của Trung Quốc.

Trung Quốc là một nước có nhiều đảng phái. Ngoài Đảng cộng sản Trung Quốc nắm quyền ra, còn có 8 đảng phái dân chủ . Những đảng phái dân chủ này được thành lập trước khi Nước cộng hoà nhân dân Trung Hoa thành lập, họ ủng hộ sự lãnh đạo của Đảng cộng sản, đây là sự lựa chọn lịch sử trong quá trình hợp tác lâu dài và cùng nhau phấn đấu với Đảng cộng sản Trung Quốc. Đảng cộng sản Trung Quốc và các đảng phái dân chủ lấy Hiến pháp làm chuẩn tắc hoạt động căn bản. Các đảng phái dân chủ độc lập về tổ chức, tận hưởng tự do chính trị, độc lập về tổ chức và bình đẳng trên địa vị pháp luật trong khuôn khổ Hiến pháp. Phương châm cơ bản hợp tác giữa Đảng cộng sản Trung Quốc với các đảng phái dân chủ là "Trường kỳ cùng tồn, giám sát lẫn nhau, đối xử chân thành với nhau , vinh nhục có nhau".

Các đảng phái dân chủ ở Trung Quốc không phải là đảng đối lập, mà là các đảng phái tham chính. Nội dung cơ bản tham chính của các đảng phái dân chủ là tham gia thảo luận phương châm chính sách nhà nước và việc bầu cử nhà lãnh đạo quốc gia, tham gia quản lý công việc nhà nước, tham gia quy định và thực thi phương châm, chính sách , pháp luật pháp quy nhà nước.

Khi nhà nước áp dụng biện pháp to lớn hoặc quyết địn những vấn đề quan trọng liên quan tới quốc kế dân sinh, Đảng cộng sản Trung Quốc cần phải trước tiên thương lượng với các đảng phái dân chủ và nhân sĩ dân chủ không đảng phái, lắng nghe ý kiến và kiến nghị rộng rãi, rồi mới đưa ra quyết sách; Các đảng phái dân chủ và nhân sĩ không đảng phái có đại biểu với tỷ lệ nhất định trong Quốc hội cũng như Ủy ban thường vụ quốc hội, các ủy ban chuyên môn trường trực, Hội đồng nhân dân các cấp để tham chính, nghị chính và phát huy vai trò giám sát; phát huy đầy đủ vai trò của đảng phái dân chủ và nhân sĩ không đảng phái trong Chính hiệp nhân dân; giới thiệu nhân sĩ trong đảng phái dân chủ và nhân sĩ không đảng nhiệm chức lãnh đạo trong chính quyền các cấp và các cơ quan tư pháp.

Hình thức hợp tác và hiệp thương chính trị chủ yếu bao gồm: thứ nhất, Hội nghị hiệp thương chính trị nhân dân, Hội nghị hiệp thương chính trị là nơi quan trọng để các đảng phái, các đoàn thể nhân dân và đại biểu các giới tham chính nghị chính; Thứ hai, các buổi tòa đàm các đảng phái dân chủ và nhân sĩ không đảng phái do Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc và các cấp uỷ địa phương triệu tập, thông báo tình hình quan trọng, thương lượng, lắng nghe ý kiến và kiến nghị của họ về vấn đề chính sách phương châm quan trọng, danh sách ứng cử viên của nhà lãnh đạo nhà nước và chính quyền địa phương, danh sách ứng cử viên đại biểu Quốc hội và ủy viên Chính hiệp; Thứ ba , Đại biểu quốc hội trong các đảng phái dân chủ tham chính nghị chính và phát huy vai trò giám sát với tư cách đại biểu quốc hội trong Quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp; Thứ 4, lựa chọn thành viên trong các đảng phái dân chủ đảm nhiệm lãnh đạo ở Quốc vụ viện, các bộ, ban hữu quan, chính quyền địa phương trên cấp huyện cũng như những ngành hữu quan; Thứ 5, giới thiệu thành viện trong các đảng phái dân chủ đủ điều kiện đảm nhiệm lãnh đạo của các cơ quan kiểm sát và thẩm phán.