Đầu mùa thu cần phải chú ý dưỡng phổi

chungquanh2013-9-20.mp3

"Sau ngày Lập thu, dương khí ngày càng suy yếu, âm khí ngày càng tăng trưởng, giới thiên nhiên bắt đầu chuyển từ sinh trưởng sang thu tàng, theo nguyên tắc dưỡng sinh thuận theo bốn mùa, Trung Y cho rằng, phổi tương ứng với mùa thu, mùa thu khô hanh dễ tổn thương phổi, trường hợp phổi khí hư nhược thì sức chịu đựng của cơ thể đối với kích thích bên ngoài sẽ suy giảm, dễ mắc bệnh, cho nên cần phải nhuận táo, tư âm và dưỡng phổi. Mời các bạn đến với chương trình 'Chung quanh chúng ta', tìm hiểu một số phương pháp dưỡng phổi trong đầu mùa thu."

M: "Chung quanh chúng ta, không có chuyện nhỏ", quý vị và các bạn thính giả thân mến, Mẫn Linh xin chào mừng các bạn đến với chương trình "Chung quanh chúng ta" của Đài Phát thanh Quốc tế Trung Quốc phát vào tối thứ 6 hàng tuần và phát lại vào tối thứ hai tuần sau.

N: Nam Dương xin chào các bạn. Hôm nay, chúng tôi rất vui lại được mời chị Yến Hoa, chuyên gia về kiến thức khoa học và đời sống tham gia chương trình. Xin chào chị Yến Hoa.

Y: ...chào...

M: Thưa chị Yến Hoa và các bạn, như đoạn băng ghi âm mở đầu chương trình đã nói, trong phần đầu chương trình, chúng tôi sẽ mời chị Yến Hoa giới thiệu với các bạn một số phương pháp dưỡng phổi trong đầu mùa thu.

Y: Ngoài những lý do phải dưỡng phổi mà mở đầu chương trình đã giới thiệu ra, Yến Hoa muốn bổ sung thêm một điều là, xét về sự sinh trưởng thịnh vượng của Ngũ hành, các tạng phủ gan, tim, tỳ, vị trong cơ thể con người sau khi bước sang mùa thu cũng ở vào giai đoạn suy yếu, trong khi đó chức năng phổi chuyển sang thời kỳ thịnh vượng, theo nguyên lý điều hòa âm dương và cân bằng cơ thể, chúng ta cần phải tiến hành điều dưỡng các tạng phủ đó, để phổi khí không vượng quá.

N: Vâng. Mùa thu là một trong những mùa đẹp ở miền bắc Trung Quốc, nhưng thời tiết lại khá khô hanh.

Y/M: Giới thiệu cảm nhận cá nhân về mùa thu Bắc Kinh....

M: Thời điểm giao mùa thì chúng ta thường điều chỉnh ít hoặc nhiều thói quen ăn uống, nhưng dưỡng phổi trong đầu mùa thu hình như tinh thần cũng rất quan trọng, phải không hả chị?

Y: Vâng. Mùa thu đối ứng với phổi trong cơ thể con người, những người có áp lực lớn quá thì tinh thần cũng có những biến đổi lớn trong mùa thu. Theo quan niệm Trung Y, trong thất tình gồm hỷ, nộ, ái, ố, ai, lạc, dục, tức mừng, giận, thương, ghét, buồn, vui, muốn, ai tương ứng với phổi, bi đát thương xót dễ gây tổn thương tới phổi. Vì vậy, nếu muốn dưỡng phổi trước hết phải có trạng thái tinh thần thoải mái.

N: Có lẽ các bạn thính giả thính giả Việt Nam không có cảm nhận sâu sắc như chúng tôi. Vì ở miền Bắc Trung Quốc, bước vào mùa thu, lá xanh bắt đầu chuyển màu và có lẽ chỉ trong khoảng 1-2 tháng thôi, cây cối dọc hai bên đường sẽ khẳng khiu, trụi lá, khung cảnh đó rất dễ khiến mọi người thương cảm.

M: Vâng. Một cô giáo... Vậy, về mặt ăn uống, chúng ta phải ăn nhiều thực phẩm nào mới có thể đạt được hiệu quả dưỡng phổi hả, thưa chị?

Y: Bước sang mùa thu, trong ăn uống hàng ngày cần phải thường xuyên ăn thực phẩm vị chua, ít ăn cay để trợ gan khí. Thường xuyên ăn thực phẩm bình can nhuận phế như Bách hợp, Ngó sen, khoai Tây, Củ cải, Mộc nhĩ, Sơn dược, đậu Cô-ve, Kỷ tử, Ngân nhĩ, thịt lợn, thịt vịt, thịt gà, thịt thỏ, lạc, lươn, cá diếc, các loại hoa quả như bưởi, lê, táo....Mùa thu là mùa thích hợp tẩm bổ sức khỏe, nhưng cần phải lựa chọn thực phẩm không nhiệt không ngấy, tẩm bổ một cách khoa học, ví dụ như ăn bí đỏ, hạt sen, long nhãn khô, vừng đen, táo đỏ, óc chó...., ngược lại ăn ít hành, gừng, tỏi, rau hẹ và ớt. Bên cạnh đó, không nên ăn quá nhiều hoa quả tránh gây tổn thương tới tỳ vị.

N: Như vừa rồi chúng tôi đã nói, mùa thu khô hanh, dễ làm mất thành phần nước trong cơ thể, vì vậy, hàng ngày phải bổ sung nước một cách kịp thời, trung bình mỗi ngày ít nhất cần phải bổ sung thêm 500 mi-li-lít nước so với các mùa khác, để duy trì độ ẩm bình thường của phổi và đường hô hấp.

Y: Ngoài ra, có thể đổ nước nóng vào cốc, hít bằng mũi, mỗi lần 10 phút, mỗi ngày 2-3 lần. Hoa quả lựa chọn hàng đầu trong mùa thu là lê, lê có thể sinh tân, trị ho; tiếp theo là nho, đại táo, mía, hồng v.v. Các loại hoa quả này đều có công hiệu khá về nhuận phổi dưỡng phổi.

M: Vâng. Vậy, ngoài điều chỉnh tâm trạng và chú ý ăn uống ra, còn có cách nào có thể giúp chúng ta dưỡng phổi trong đầu mùa thu không ạ?

Y: Chúng ta còn có thể dưỡng phổi bằng cách xoa bóp: Dưỡng phổi bằng cách xoa bóp chủ yếu gồm một số phương pháp như xoa mũi, hít thở sâu, ngồi thẳng đấm lưng. Trường hợp thường xuyên xoa bóp có thể phòng ngừa cảm gió, sổ mũi, hoặc làm dịu chứng bị cảm. Trước hết xoa nóng đốt hai ngón tay cái, rồi xoa sống mũi và hai cánh mũi trong khoảng 60 lần, sau đó ấn huyệt Nghênh hương ở hai cánh mũi 30 lần, mỗi ngày 1-2 lần.

Động tác hít sâu có thể hỗ trợ thanh phổi, vươn hai tay ra, hít thở bằng bụng.

Ngồi thẳng đấm lưng: Ngồi thẳng một cách tự nhiên, hai tay nắm lại, đấm sống lưng và hai bên sống lưng lần lượt từ dưới lên trên, rồi từ trên xuống dưới, cứ thế làm hàng chục lần. Khi đấm lưng phải nín thở, bên cạnh đó gõ răng 10 lần, rồi từ từ nuốt nước bọt, mỗi ngày làm khoảng chục lần là được.

M: Vâng. Cảm ơn sự chia sẻ của chị. Tiếp tục chương trình mời các bạn giải lao ít phút, thưởng thức bài hát Trung Quốc "Trời se lạnh vui đón thu"天凉好个秋。

N: Nam Dương và Mẫn Linh xin mời các bạn tiếp tục đến với chương trình Chung quanh chúng ta. Trong phần đầu chương trình, chị Yến Hoa đã giới thiệu với chương trình một số phương pháp dưỡng phổi. Tuy nhiên, đối với các bạn thính giả ở miền nam Việt Nam mà nói, có lẽ sẽ không có nhiều cảm nhận rõ rệt với thiết mùa thu. Nhưng không sao, tiếp tục chương trình, chúng tôi sẽ giới thiệu tiếp với các bạn một số kiến thức về sức khoẻ.

M: Vâng. Thưa các bạn, bệnh ung thư có thể nói là một sát thủ lớn đối với loài người, vì cho đến thời điểm này chúng ta vẫn chưa tìm được biện pháp hữu hiệu để chữa khỏi ung thư. Sau đây, chúng tôi xin giới thiệu với quý vị và các bạn vài nét về mức độ nguy hiểm của một số chất gây ung thư từ cấp 1-5, mặc dù chúng ta không chữa khỏi được ung thư, nhưng điều mà chúng ta có thể làm được là tận khả năng tránh các nguồn gây ung thư.

N: Vâng. Mới đây, Trang web sức khỏe nam giới Mỹ đã tiến hành phân cấp một số sản phẩm chứa chất có mức độ nguy hiểm gây bệnh ung thư từ cấp 1 đến cấp 5.

Loại chất có mức độ nguy hiểm gây ung thư cấp 1: Styrene

Túi ni lông và hộp nhựa đóng gói và đựng thực phẩm bán trên thị trường có chứa chất styrene. Styrene có thể gây phương hại tới gan, thận, hệ sinh sản và thần kinh trung ương. Kết quả nghiên cứu thực phẩm nhiều dầu mỡ đựng trong bát nhựa và cốc nhựa cho thấy, trong thực phẩm có chứa chất độc hại nồng độ cao, bình quân trong mỗi mi-li-mét vuông thực phẩm thì thành phần polystyrene đa dạng (loại nhựa nhiệt dẻo) lên tới 43 mi-li-gam.

Chuyên gia đề nghị, khi chúng ta mua thực phẩm đóng gói bằng hộp nhựa hoặc túi ni lông, sau khi về đến nhà cần phải lấy thực phẩm ra, đựng vào hộp thủy tinh hoặc bát sứ, càng không nên làm nóng thực phẩm đựng trong hộp nhựa bằng lò vi sóng.

M: Loại chất có mức độ nguy hiểm gây ung thư cấp 2: Formaldehyde

Trong quá trình sản xuất chất liệu vải dùng cho may mặc, để nâng cao khả năng chống nhăn nhàu, chống co rút và chống cháy, cũng như duy trì sự bền lâu của gam mầu và cải thiện mức độ mặc thoải mái dễ chịu của vải, người ta thường tăng thêm chất formaldehyde. Hiện nay, chất vải cotton 100 phần trăm đều lấy formaldehyde làm chất trợ nhuộm, bởi vì hàng dệt bằng chất vải cotton 100 phần trăm dễ bị nhàu, sau khi sử dụng chất formaldehyde có thể khiến vải bông bằng phẳng. Thế nhưng, hàng dệt may chứa chất formaldehyde sẽ phân giải ra thành phần formaldehyde trong quá trình mặc, thâm nhập vào cơ thể con người qua đường hô hấp và da, dẫn đến chứng viêm đường hô hấp và viêm da, ngoài ra còn gây kích thích cho mắt.

Chuyên gia kiến nghị chúng ta cố gắng chọn mua sản phẩm của doanh nghiệp nổi tiếng, đừng mua hàng rẻ tiền, bởi vì hàng giả mạo và chất lượng kém thường hay dùng chất trợ nhuộm rẻ tiền như chất formaldehyde để hạ thấp giá thành, chính nó rất có hại đối với sức khỏe con người. Sau khi mua quần áo mới về, tốt nhất ngâm nước sạch trong nửa tiếng đồng hồ, rồi phơi nắng tại nơi thông gió, như vậy sẽ có thể giảm lượng chất formaldehyde một cách rõ rệt.

N: Loại chất có mức độ nguy hiểm gây ung thư cấp 3: Two oxygen sixring

Trong mỹ phẩm và bột giặt rất có thể chứa Two oxygen sixring, và tích tụ dần trong cơ thể, nếu cơ thể chúng ta tiếp xúc loại chất này trong thời gian dài, sẽ gây kích thích cho mắt và đường hô hấp, dẫn đến các chứng chóng mặt, đau đầu, buồn ngủ, buồn nôn, hơn nữa có thể gây phương hại tới gan và thận, thậm chí là chứng niệu độc.

Chuyên gia đề nghị chúng ta, đặc biệt là người trung niên và cao tuổi trong khi chọn mua mỹ phẩm, trước hết phải lưu ý bản giới thiệu các thành phần mỹ phẩm, tốt nhất chọn mua mỹ phẩm chứa nhiều thành phần thiên nhiên. Khi giặt quần áo bằng bột giặt, cần phải giặt nước nhiều lần cho sạch, đừng giặt quần áo lót bằng bột giặt, những người mắc bệnh ngoài da hoặc những người hay dị ứng, tốt nhất không dùng đến bột giặt. Ngoài ra, đừng tiếp xúc bột giặt bằng tay.

M: Loại chất có mức độ nguy hiểm gây ung thư cấp 4: Acrylamide

Trong các thực phẩm như quẩy rán, bánh rán, mì ăn liền v.v có chứa thành phần Acrylamide. Chất này trong cơ thể con người có thể chuyển sang chất trao đổi hoạt tính gây ung thư, đe dọa tới sức khoẻ con người. Tư liệu của Sở nghiên cứu dinh dưỡng và an toàn vệ sinh thực phẩm Trung tâm Phòng chống và Kiểm soát dịch bệnh Trung Quốc cho thấy, hàm lượng Acrylamide trong các loại khoai rán bình quân chiếm tới 0,78 mi-li-gam/1 ki-lô-gam, cao nhất đạt 3,21 mi-li-gam/1 ki-lô-gam, hàm lượng Acrylamide trong thực phẩm rán chế biến từ ngũ cốc bình quân chiếm tới 0,15 mi-li-gam/1 ki-lô-gam, cao nhất đạt 0,66 mi-li-gam/1 ki-lô-gam. Chuyên gia đề nghị chúng ta đặc biệt là người trung niên và người cao tuổi, trong một tuần tối đa ăn 2 lần đồ rán. Nếu tự mình chế biến thực phẩm rán, cần phải hạn chế nhiệt độ dầu rán, không sử dụng lại dầu rán để giảm thiểu chất Acrylamide.

N: Loại chất có mức độ nguy hiểm gây ung thư cấp 5: Nitrosamines

Nitrosamines là loại chất có mức độ nguy hiểm gây ung thư nghiêm trọng nhất, một số bệnh ung thư hệ tiêu hóa trong có ung thư thực quản, tỷ lệ mắc bệnh ung thư liên quan chặt chẽ tới chất nitrosamines. Trong thực phẩm hun như thịt hun và lạp sườn chứa một lượng nitrosamines rất lớn, kết quả xét nghiệm thực phẩm hun cho thấy, chất nitrosamines trong lạp sườn chiếm tới 80 mi-li-gam/ 1 ki-lô-gam, cá khô ướp mặn chiếm tới 24 mi-li-gam/ 1 ki-lô-gam, cá hun chiếm tới 23 mi-li-gam/ 1 ki-lô-gam, thịt dăm bông hun là 22 mi-li-gam/1 ki-lô-gam.

Chuyên gia đề nghị chúng ta, đặc biệt là người trung niên và cao tuổi không nên ăn nhiều thực phẩm hun, mỗi tháng tối đa ăn 1 lần. Trường hợp ăn thực phẩm hun, nên ăn nhiều thực phẩm phòng chống hình thành chất nitrosamines, ví dụ như tỏi, trà xanh, quả ki-uy...., đừng uống rượu, bởi vì ăn thực phẩm hun cùng với uống rượu, chất nitrosamines sẽ tăng gấp đôi, gây phương hại sức khỏe ở mức độ nghiêm trọng hơn.

M: Chúc các bạn luôn mạnh khoẻ. Trên đây là toàn bộ nội dung ....