Cảm nhận văn hóa lịch sử độc đáo của Tây An

2013-06-19 16:43:14 CRIonline

Quý vị và các bạn khán thính giả thân mến, kể từ ngày 18/6 đến ngày 31/8, Đài Phát thanh Quốc tế Trung Quốc sẽ tổ chức Cuộc thi tài năng dành cho khán, thính giả toàn cầu mang tên "Tôi yêu hương vị Trung Quốc", chúng tôi sẽ phát loạt bài giới thiệu văn hóa Trung Quốc trên sóng phát thanh vô tuyến và trực tuyến, trong đó có nêu câu hỏi để các bạn trả lời. Nếu các bạn yêu thích văn hóa Trung Hoa, muốn tìm hiểu Trung Quốc và văn hóa Trung Quốc, thể hiện tài năng của các bạn thì hãy tham gia cuộc thi "Tôi yêu hương vị Trung Quốc".

Quý vị và các bạn có thể tham gia cuộc thi với các hình thức như sau: trả lời câu hỏi, bài viết, hội họa, thư pháp, biểu diễn..., bạn có thể chọn một hoặc nhiều hình thức để tham gia, không giới hạn về số lượng tác phẩm.

Hạn chót gửi bài và tác phẩm dự thi vào ngày 31/8/2013 theo dấu bưu điện địa phương, hạn chót trả lời câu hỏi và gửi bài dự thi trực tuyến là không giờ ngày 31/8/2013. Hội đồng chấm thi sẽ bình chọn ra các giải: Nhất, Nhì, Ba, trong đó những thính giả đoạt giải đặc biệt sẽ được mời sang Trung Quốc du lịch tham quan miễn phí.

Chúc các bạn giành thành tích tốt trong cuộc thi.

Sau đây xin mời quý vị và các bạn đón nghe bài thứ nhất trong loạt bài cuộc thi "Tôi yêu hương vị Trung Quốc"nhan đề: Cảm nhận văn hoá lịch sử độc đáo của Tây An do Hùng Anh và Hải Vân thực hiện.

Hùng Anh: Hoan nghênh quý vị và các bạn đến với Cuộc thi "Tôi yêu hương vị Trung Quốc", tôi là Hùng Anh.

Hải Vân: Hải Vân xin kính chào quý vị và các bạn.

Hùng Anh: Di sản văn hóa là một cánh cửa để loài người tìm hiểu về lịch sử, cũng chứa đựng những câu chuyện về sự sống và bí ẩn về sự phát triển của loài người. Ở Trung Quốc, có một thành phố từng huy hoàng như vậy: là cố đô của 13 triều đại cổ, có hơn 3.000 năm lịch sử xây dựng, hơn 1.100 năm đặt đô, là một trong những thành phố có lịch sử xây dựng dài nhất, cố đô của nhiều triều đại nhất và có ảnh hưởng lớn nhất. Đó là thành phố nào.

Hải Vân: Đáp án chính là "Tây An". Chính vì đã từng sáng tạo lịch sử huy hoàng trong thời cổ Trung Quốc, Tây An sở hữu di sản văn hóa phong phú với hình thức đa dạng. Không chờ đợi nữa, sau đây Hùng Anh và Hải Vân xin mời quý vị và các bạn đến với Tây An, cùng cảm nhận văn hóa lịch sử độc đáo của Tây An.

Hùng Anh: Quý vị và các bạn vừa nghe là một bản nhạc được trình diễn bằng một loại nhạc vụ gọi là Huân. Các bạn có thích âm thanh của Huân không, rất độc đáo phải không? Theo khảo chứng của các nhà khảo cổ, Huân đã có từ thời tiền sử, có nghĩa là từ thời rất cổ xưa không thể khảo chứng là bao nhiêu năm trước đã có nhạc cụ Huân này rồi, lần đầu tiên được khai quật là từ di chỉ Bán Pha ở Tây An, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, di chỉ này là một nền văn minh nhân loại thuộc xã hội mẫu hệ cách đây khoảng 7.000 năm.

Hải Vân: Âm sắc của Huân rất trầm lắng, du dương và độc đáo. Người cổ xưa hình dung âm thanh của Huân như "nốt nhạc lập thu", thưởng thức tiếng nhạc của Huân, như thể có thể mở ra cánh cửa trao đổi giữa con người với thiên nhiên, như thể mọi người có thể giơ tay chạm lấy mùa thu từ đáy lòng, mùa thu là màu vàng, là tỉnh táo, khiến người suy tư. Lá rụng đầy đường, thường khiến người thêm chút âu sầu. Chỉ trong khoảnh khắc, thời gian thấm thoắt thoi đưa, càng pha chút thê lương và buồn bã không thể tẩy xóa. Đây chính là "nốt nhạc lập thu". Các bạn hãy lắng nghe tiếng nhạc của Huân, tĩnh tâm cảm nhận "nốt nhạc lập thu" do nhạc cụ độc đáo Huân này ban tặng?

Hùng Anh: Các bạn đã cảm nhận được "nốt nhạc lập thu" chưa? Giờ đây, Huân đã được sử dụng rất phổ biến trong các dàn nhạc dân tộc ở Trung Quốc, rất nhiều các nhạc sĩ nổi tiếng đã soạn những bản nhạc dành riêng cho Huân, khiến loại nhạc cụ cổ xưa này được hồi sinh và tỏa sáng cho đến ngày nay.

Hải Vân: Thưởng thức xong bản nhạc của Huân, sau đây xin đặt cho các bạn câu hỏi thứ nhất, đó là: loại nhạc cụ được khai quật tại di chỉ Bán Pha, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc gọi là gì? Rất đơn giản phải không? Nếu bạn nào biết đáp án hãy viết thư hoặc email cho chúng tôi nhé.

Hùng Anh: Hoan nghênh quý vị và các bạn tiếp tục theo dõi Cuộc thi "Tôi yêu hương vị Trung Quốc", tôi là Hùng Anh.

Hải Vân: Tôi là Hải Vân.

Hùng Anh: Quý vị và các bạn thân mến, ngoài di chỉ Bán Pha ra, Tây An còn có một di chỉ nổi tiếng được tôn vinh là kỳ quan thứ 8 của thế giới, chắc nhiều bạn đã biết biết tên phải không? Vâng, đó là Binh Mã Dõng trong lăng mộ của Tần Thủy Hoàng.

Hải Vân: Tần Thủy Hoàng là vị Hoàng đế đầu tiên thống nhất Trung Quốc. Binh Mã Dõng, có thể hiểu là đội quân đất nung — là một quần thể tượng người, ngựa bằng đất nung gần Lăng mộ Tần Thủy Hoàng. Nay đã trở thành một thắng cảnh du lịch quan trọng nhất của Tây An mà khách thập phương không thể bỏ qua.

Hùng Anh: Xuất phát từ Tây An, chạy xe trên đường cao tốc khoảng 30 phút về phía đông, hiện ra trước mắt mọi người là cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp của núi Ly Sơn. Tại phía bắc núi Ly Sơn, chìm sâu trong cánh rừng rậm rạp là một công trình kiến trúc hùng vĩ với bề ngoài rất độc đáo, đó là Viện Bảo tàng Binh Mã Dõng lăng tẩm Tần Thủy Hoàng nổi tiếng thế giới.

Hải Vân: Hàng ngày có rất nhiều du khách nước ngoài đến tham quan Binh Mã Dõng Tần Thủy Hoàng. Năm 221 trước Công nguyên, Doanh Chính- tức Tần Thủy Hoàng đã xây dựng lên một nhà nước tập quyền trung ương thống nhất gồm nhiều dân tộc đầu tiên ở Trung Quốc, và ông còn xây dựng cho mình một khu lăng mộ hùng vĩ. Lăng mộ thường nằm dưới đất, vậy nguyên nhân gì mà Binh Mã Dõng lại được phát hiện và khai quật ra hiện lên trước mặt mọi người? Muốn trả lời câu hỏi này không thể không kể đến làng Tây Dương.

Hùng Anh: Tại nơi cách lăng Tần Thủy Hoàng 1,5 km về phía đông, có một ngôi làng nhỏ-làng Tây Dương. Phía tây làng Tây Dương vốn là một vườn Hồng bạt ngàn, trong vườn có rất nhiều ngôi mộ cổ, gạch đá vương vãi khắp nơi. Tháng 3 năm 1974, các ông Dương Chí Phát và Dương Bồi Nhan cùng với mười mấy người dân làng đào giếng trong vườn Hồng để lấy nước chống hạn, khi họ đào sâu 4-5 mét bỗng phát hiện dưới lòng đất có lát gạch, còn vương vãi cung tên bằng đồng cũng như 8 người nộm bằng gốm bị đứt gãy. Cơ quan Văn vật nhà nước sau đó đã tổ chức tiến hành khai quật, khu Binh Mã Dõng trong lăng Tần Thủy Hoàng nổi tiếng thế giới đã hiện ra trước mắt mọi người.

Hải Vân: Binh Mã Dõng lăng Tần Thủy Hoàng không những có quy mô hoành tráng, mà những cổ vật được khai quật cũng tinh tế và đặc sắc có một không hai. Những Binh Mã Dõng này cao lớn như người thật và ngựa thật, những người thợ năm xưa đã tạo ra những hình nộm sinh động, thể hiện một cách chân thực đội quân của Tần Thủy Hoàng năm xưa cũng như các binh chủng, binh khí và biên chế quân đội của đời Nhà Tần cách đây hơn hai nghìn năm.

Hùng Anh: Hùng Anh cũng đã từng được tham quan khu Binh Mã Dõng, khi đi tham quan, Hùng Anh có một cảm giác như đang kiểm duyệt đạo quân thiện chiến của Tần Thủy Hoàng năm xưa, rất hoành tráng, chắc nhiều khách tham quan đều có cảm nhận như vậy.

Hải Vân: Vâng, đúng vậy, khi đến tham quan Binh Mã Dõng, Hải Vân có một cảm nhận như mình đã trở lại chiến trường thời nhà Tần, một cảm giác kỳ lạ không thể tả.

Hùng Anh: Ông An-tô-ni-ô, một du khách đến từ Vê-nê-xu-ê-la sau khi tham quan khu Binh Mã Dõng lăng Tần Thủy Hoàng, cho biết:

"Thật là hoành tráng, tham quan Binh Mã Dõng lăng Tần Thủy Hoàng khiến tâm tư của mọi người trở về thời xa xưa."

Hải Vân: Hiện nay, Viện Bảo tàng Binh Mã Dõng Tần Thủy Hoàng mỗi năm tiếp đón khoảng 2 triệu lượt du khách trong và ngoài nước, mọi người bàng hoàng trước khí thế hùng dũng của đội quân Nhà Tần, cảm phục trước sự chế tác tinh vi của những cỗ xe ngựa bằng đồng.

Hùng Anh: Những cổ vật này là kết tinh trí tuệ và tài năng của những người thợ thời cổ, thể hiện trình độ công nghệ và nghệ thuật của đời Nhà Tần, khiến du khách trầm trồ ca ngợi, thậm chí còn có câu nói "chưa đến xem Binh Mã Dong chưa phải là đến Trung Quốc".

Hải Vân: Với bề dày văn hóa lịch sử và sự tồn tại của di tích cổ vật bạt ngàn, khiến Tây An được tôn vinh là "Nhà bảo tàng lịch sử tự nhiên".

Hùng Anh: Sau đây là một câu hỏi dành cho các bạn: Ai là người đầu tiên phát hiện Binh Mã Dõng Lăng Tần Thủy Hoàng?

Hải Vân: Ai đã phát hiện Binh Mã Dõng, nếu bạn nào biết đáp án hãy viết thư hoặc gửi email cho chúng tôi nhé.

Hùng Anh: Hoan nghênh quý vị và các bạn tiếp tục theo dõi Cuộc thi "Tôi yêu hương vị Trung Quốc", tôi là Hùng Anh.

Hải Vân: Tôi là Hải Vân.

Hùng Anh: Tại Tây An, ngoài khu Binh Mã Dõng lăng Tần Thủy Hoàng ra, còn có một nơi không thể không đến, đó là Viện Bảo tàng Lịch sử Thiểm Tây. Viện bảo tàng này lưu giữ hơn 370 nghìn cổ vật, từ những đồ đá đơn giản của thời viễn cổ, đến những đồ dùng bình thường trong đời sống xã hội Trung Quốc trước năm 1840, với thời gian hơn một triệu năm.

Hải Vân: Những cổ vật lưu giữ bao gồm đồ đồng đen, đồ gốm các triều đại, đồ vàng bạc đời Hán-Đường, bích họa trong các ngôi mộ cổ đời Nhà đường, v.v, phong phú đa dạng và được chế tác kỳ công.

Hùng Anh: Trong các cổ vật lưu giữ trong Viện Bảo tàng Thiểm Tây có 18 cổ vật và bộ cổ vật thuộc loại "Quốc bảo" của Trung Quốc, trong đó có hai cổ vật chưa từng ra mắt người xem, một trong hai cổ vật này là chiếc "ly mã não đầu thú bọc vàng".

Hải Vân: Cổ vật này được khai quật tại làng Hà Gia ở ngoại ô phía nam thành phố Tây An năm 1970, chiếc ly có hình dạng sừng thú, phía trên chiếc ly có hình đầu trâu, hai con mắt to tròn, sáng quắc. Người hướng dẫn viên họ Từ của Viện Bảo tàng Lịch sử Thiểm Tây cho biết:

"Cổ vật này được tôn vinh là 'bảo bối' của Viện Bảo tàng Lịch sử Thiểm Tây, ly mã não đầu thú bọc vàng được chế tác từ mã não, chúng tôi suy đoán người sở hữu nó có địa vị rất cao, rất có thể là quý tộc hoàng gia thậm chí là bản thân Hoàng đế. Do vậy, vào năm 2002, Cục Cổ vật quốc gia ban hành một văn kiện, gọi là danh sách cổ vật cấm ra nước ngoài trưng bầy đợt đầu Trung Quốc, quy định 64 cổ vật vĩnh viễn không được đưa đi trưng bầy tại nước ngoài, đây chính là cổ vật số 44 trong đó, cũng được du khách tôn vinh là "bảo bối" của viện Bảo tàng".

Hùng Anh: Xuất xứ của chiếc ly mã não này cũng dẫn đến sự bàn cãi trong giới học thuật, tuy nhiên các chuyên gia, học giả có một nhận thức chung đó là hình dạng của chiếc ly này giống như một loại dụng cụ đựng rượu của phương Tây gọi là "Lai Thông".

Hải Vân: "Lai Thông" là dịch âm theo tiếng Hy Lạp, có hàm ý tràn ly, phần lớn có hình dạng sừng thú. Thường thì ở đáy ly có lỗ, rượu có thể tràn ra từ lỗ, chức năng giống cái phễu, dùng để rót rượu thần, lúc bấy giờ mọi người tin rằng dùng nó rót rượu có thể phòng chống bị ngộ độc, nâng "Lai Thông" uống cạn ly là bày tỏ thành kính đối với thần linh, do vậy cũng thường dùng trong hoạt động lễ nghi và tế lễ.

Hùng Anh: Cổ vật "Quốc bảo" này tượng trưng cho giàu có và quyền lực, là một tác phẩm nghệ thuật cao quý, nó rất có thể là một món quà của một nước Tây Á thời cổ nào đó triều cống cho đời Nhà Đường, rất có ý nghĩa, là một cổ vật quan trọng trong giao lưu giữa hai nền văn minh phương Đông và phương Tây.

Hải Vân: Sau đây là câu hỏi cuối cùng trong chương trình hôm nay: Cổ vật "Quốc bảo" trong Viện bảo tàng lịch sử Thiểm Tây là gì?

Hùng Anh: Quý vị và các bạn thính giả thân mến, vừa rồi Hải Vân và Hùng Anh đã giới thiệu với quý vị và các bạn bài thứ nhất trong loạt bài của Cuộc thi tài năng "Tôi yêu hương vị Trung Quốc", bây giờ xin nhắc lại ba câu hỏi trong bài này, đó là:

1. Loại nhạc cụ được khai quật tại di chỉ Bán Pha ở Thiểm Tây, Trung Quốc gọi là gì?

2. Ai là người đầu tiên phát hiện Binh Mã Dõng Lăng Tần Thủy Hoàng?

3. "Quốc bảo" của Nhà bảo tàng lịch sử Thiểm Tây là gì?

Hải Vân: Hoan nghênh quý vị và các bạn theo dõi và trả lời các câu hỏi trong bài này và các bài tiếp theo. Xin chân thành cảm ơn.

Hùng Anh: Quý vị và các bạn thính giả thân mến, chương trình hôm nay đến đây tạm dừng, Hải Vân và Hùng Anh xin chào và hẹn gặp lại quý vị và các bạn vào giờ này tuần sau.

Hải Vân: Xin chào và hẹn gặp lại.

Lời lưu ký

Chuyên đề

• Mừng Xuân Mậu Tuất 2018	• Chủ tịch Tập Cận Bình tham dự Hội nghị Thượng đỉnh APEC lần thứ 25 và thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam và Lào
Xem tiếp>>