Ngành vàng bạc đá quý Trung Quốc: phồn vinh và hỗn loạn cùng tồn tại

Ngành vàng bạc đá quý Trung Quốc: phồn vinh và hỗn loạn cùng tồn tại

Tờ "Nhật báo Kinh tế-Tài chính số 1" Trung Quốc số ra ngày 10/10 đăng bài viết, nhu cầu của thị trường vàng bạc, đá quý Trung Quốc những năm gần đây tăng trưởng nhanh chóng, doanh thu năm ngoái đạt 380 tỉ Nhân dân tệ, tăng 40 % so với năm trước. Hiện nay Trung Quốc đã vượt Mỹ trở thành thị trường tiêu dùng kim cương lớn thứ hai trên thế giới chỉ sau Nhật Bản, và đã vượt Ấn Độ từ năm 2009, trở thành thị trường tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới. Bài báo còn cho biết, thị trường vàng bạc, đá quý của Trung Quốc cũng tồn tại hiện tượng hỗn loạn trước nhu cầu sôi động của nhân dân. Trong chương trình "Trung Quốc ngày nay" hôm nay, Hải Vân và Hùng Anh sẽ giới thiệu với quý vị và các bạn vài nét về ngành vàng bạc, đá quý của Trung Quốc...

Hùng Anh: Trong kỳ nghỉ tám ngày nhân dịp Tết Trung thu và Quốc khánh Trung Quốc mới đây, thị trường vàng bạc, đá quý Trung Quốc đã dấy lên "cơn sốt". Đây là một tin vui đối với sự phát triển của ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc có chiều hướng suy giảm hiện nay. Do kinh tế thế giới năm nay tăng trưởng chậm lại, ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc cũng xuất hiện luồng gió lạnh, doanh thu đã từ tăng 40% của năm ngoái giảm xuống còn 10% hiện nay.

Ngày 9/10 vừa qua, Mạng Phát thanh Trung Quốc có đăng một mẩu tin như sau:

Doanh thu của ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc tăng trưởng chậm lại trong khi nhiệt tình niêm yết của các doanh nghiệp vẫn không giảm

Bản tin viết: Kinh tế Trung Quốc năm nay tăng trưởng chậm lại, nhưng nhiệt tình niêm yết của các doanh nghiệp vẫn không giảm. Theo Phòng Thương mại ngành vàng bạc, đá quý thuộc Hội Liên hiệp Công thương Trung Quốc, chỉ riêng số công ty vàng bạc, đá quý Trung Quốc đang chờ lên sàn đã có tới 5 công ty, như Ai-di-ơ Thâm Quyến, Thúy Hoa Thẩm Dương, v.v, ngoài ra còn có hàng chục công ty đang chuẩn bị phát hành cổ phiếu lần đầu IPO.

Trước đó đã có 8 công ty vàng bạc, đá quý như Chu Đại Phúc, Minh Bài v.v...niêm yết thành công.

Ông Tô, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại ngành vàng bạc, đá quý thuộc Hội Liên hiệp Công thương Trung Quốc cho biết, Trung Quốc có tới hàng chục nghìn doanh nghiệp vàng bạc, đá quý lớn nhỏ, so với các ngành nghề thì mật độ IPO không lớn, doanh nghiệp vàng bạc, đá quý muốn phát triển lớn mạnh thì việc niêm yết là sự lựa chọn tất yếu.

Hải Vân: Đây cũng là một tin vui. Bởi vì tiêu thụ vàng bạc, đá quý của Trung Quốc năm nay chậm lại, chủ yếu là bị ảnh hưởng bởi kinh tế toàn cầu. Ngoài năm nay ra, sự phát triển của ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc trong một, hai chục năm qua luôn hết sức nhanh chóng, doanh thu hàng năm đều tăng trưởng với hai con số. Số doanh nghiệp và số người làm việc trong ngành này cũng tăng lên từng năm. Nhìn chung, thị trường của ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc có tiềm năng rất lớn, môi trường phát triển tốt, tốc độ tăng trưởng nhanh, dĩ nhiên cũng tồn tại khá nhiều vấn đề.

Hùng Anh: Trong tay tôi có một chùm số liệu: Trung Quốc là nước gia công và tiêu thụ ngọc bích lớn nhất thế giới, nước sản xuất ngọc trai lớn nhất thế giới, nước tiêu dùng kim cương lớn nhất thế giới. Ngoài ra, bạc, đá sa-phia đỏ và xanh, pha lê cũng rất được hoan nghênh trên thị trường Trung Quốc. Trong khi đó năm 1994, lượng tiêu thụ kim cương của Trung Quốc chỉ chiếm 1% của thế giới. Những con số này đã minh chứng cho sự phát triển phồn vinh của ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc.

Hùng Anh: Thông thường, châu báu là chỉ những đồ trang sức, đồ thủ công mỹ nghệ hoặc đồ sưu tầm khác có giá trị nhất định được chế tác từ vật liệu thiên nhiên như khoáng chất, nham thạch, sinh vật, v.v mà không bao gồm kim loại như vàng, bạc. Tuy nhiên hai chữ châu báu trong ngành vàng bạc, đá quý có nội hàm rộng hơn, còn bao gồm cả đồ thủ công mỹ nghệ được chế tác từ kim loại quí như vàng, bạc.v.v.

Vàng bạc đá quý do đẹp và quí hiếm, óng ánh tỏa sáng lộng lẫy và phú quí. Trong con mắt một số người, châu báu chỉ là biểu tượng của giàu sang và quyền lực, dễ làm cho con người trở nên tham lam. Thực ra, châu báu càng là sự kết tinh của đời sống tinh thần, có thể phản ánh một cách hoàn chỉnh diện mạo và phong tục tập quán sinh hoạt của địa phương, có giá trị rất cao về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật.

Hải Vân: Châu báu không những là đồ trang sức và thương phẩm, có chức năng trang trí và bảo đảm giá trị, mà càng là tác phẩm nghệ thuật, là một thể loại văn hóa. Châu báu từ xa xưa đã được mọi người yêu chuộng, cũng như văn hóa trà, văn hóa ẩm thực vậy, hàng chục nghìn năm trước mọi người đã lợi dụng và đeo nó trên người, hoạt động xã hội của loại người như xã giao, lễ nghi, ngày kỷ niệm, ma chay, cưới xin v.v thường đều có liên hệ mật thiết với châu báu, hình thành văn hoá châu báu phong phú, đa dạng. Mọi người dành cho châu báu nhiều ý nghĩa tượng trưng cho sự tươi đẹp, dùng nó làm đồ kỷ niệm, lễ vật, tặng họ bạn bè thân thích vào những ngày kỷ niệm đặc biệt, bày tỏ chúc nguyện và mong mỏi của mình. Cũng có nhiều nước có Quốc bảo của mình.

Hùng Anh: Văn hóa châu báu của Trung Quốc chủ yếu là lấy văn hóa ngọc bích làm đại biểu.

Hải Vân: Đúng vậy, từ thời Hưng Long Oa ở Nội Mông, Trung Quốc tám nghìn năm trước, tổ tiên của người Trung Quốc đã bắt đầu chế tác khuyên tai từ đá ngọc mềm để làm đồ trang sức, mở ra chặng đường dài đằng đẵng của châu báu Trung Quốc lấy văn hoá ngọc bích làm đại diện. Từ xưa đến nay, "ngọc bích" có vị trí cao thượng trong lòng người Trung Quốc, mang ngụ ý tốt đẹp và cao thượng, bình an và tốt lành. Cổ nhân đã biến ngọc bích thành nhân cách hóa, dành cho nó hai tính cách đẹp đẽ và đức độ, như " Quân tử tỷ đức vu ngọc". Châu báu khác nhau có ý nghĩa tượng trưng khác nhau. Ở phương Tây, đá sa-phia xanh là biểu tượng của tình yêu và sự sống, đại diện cho mùa xuân tràn đầy sức sống. Còn ở Nhật Bản, mọi người tôn sa-phia tím là "đá thành thật". Còn trong đạo Hồi, mọi người tin rằng đá Thạch Lựu có thể chiếu sáng Thiên đường.

Hùng Anh: Vừa rồi chúng ta bàn luận về ngành vàng bạc, đá qúy của Trung Quốc hiện nay, sự phồn thịnh và hỗn loạn cùng tồn tại. Vậy thì, tại sao lại xuất hiện hiện tượng này?

Hải Vân: Tôi cho rằng nguyên nhân chủ yếu là vì vàng bạc, đá quý có tác dụng giữ và tăng giá trị. Do tính quí hiếm và bền lâu của vàng bạc, đá quý, thời cổ, mọi người lấy châu báu làm đồng tiền cứng tốt nhất. Xét thấy hiện nay kênh đầu tư ít, chơi cổ phiếu rủi ro lớn, lãi suất ngân hàng lại thấp, do đó những người Trung Quốc có nhiều tiền nhàn rỗi đã hướng tầm ngắm vào vàng bạc, đá qúy. Số liệu thống kê cho thấy, tỉ suất lợi nhuận bình quân hàng năm trong đầu tư vào vàng bạc, đá quý cao hơn nhiều so với đầu tư chứng khoán và nhà đất. Kinh tế Trung Quốc không ngừng phát triển cũng làm cho ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc xuất hiện các hiện tượng hỗn loạn trong phôn vinh.

Hùng Anh: Cụ thể là những hiện tượng hỗn loạn nào nhỉ?

Hải Vân: Tờ "Nhật báo Kinh tế-Tài chính số 1" Trung Quốc số ra ngày 10 tháng 10 đã đăng bài đúc rút ra năm điều, tôi cảm thấy rất đúng huyệt. Hiện tượng hỗn loạn thứ nhất: Ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc như được rập ra từ cùng một khuôn. Đây là vấn đề quan trọng của ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc hiện nay. Rập ra từ cùng một khuôn là chỉ tuyệt đại đa số doanh nghiệp vàng bạc, đá quý Trung Quốc bất kể là mô hình sản xuất, sản phẩm, thương hiệu hay kinh doanh tiếp thị cũng như dịch vụ đều rất giống nhau, những doanh nghiệp này không có năng lực cạnh tranh cốt lõi bền vững, không có sản phẩm có thể đại diện cho thương hiệu của mình, sản xuất đồ trang sức vàng bạc, đá quý chủ yếu là chạy theo số lượng, sự cạnh tranh giá cả ác tính đương nhiên là khó tránh khỏi.

Hùng Anh: Những thương hiệu mà chúng tôi có thể nhớ được là rất ít. Doanh nghiệp vàng bạc, đá quý Trung Quốc có hàng chục nghìn, nhưng những thương hiệu mà mọi người quen thuộc có lẽ không quá mười thương hiệu.

Hải Vân: Vâng. Hiện tượng hỗn loạn thứ hai là doanh nghiệp vàng bạc, đá quý Trung Quốc thiếu khả năng làm ăn có lãi đầy đủ. Số liệu của Hiệp hội ngành trang sức ngọc bích Trung Quốc cho thấy, năm 2011, doanh thu của ngành nghề trang sức vàng bạc, đá quý Trung Quốc lên tới 380 tỉ Nhân dân tệ, tăng 40 % so với cùng kỳ. Xuất khẩu đạt 27 tỉ 500 triệu đô la Mỹ, tăng 123,5 % so với cùng kỳ. Nhưng, theo không ít các nhà chuyên môn, "đây là hiện tượng giả tạo", bởi vì tuy tổng doanh thu không ngừng tăng lên, nhưng đây là do giá của các loại nguyên liệu như kim cương và cẩm thạch không ngừng tăng cao mang lại. Ngoài ra, giá thuê cửa hiệu tại các nơi tăng vọt, chuỗi cửa hiệu không ngừng mở rộng, trang trí nội thất ngày càng cao cấp, làm cho lợi nhuận của không ít doanh nghiệp ngày càng mỏng.

Hùng Anh: Tôi cũng có cảm nhận như vậy, mỗi khi tôi đi ngang qua các cửa hàng vàng bạc, đá quý với ánh đèn rực rỡ và trang trí nội thất sang trọng, lại nghĩ đến câu thành ngữ "Mãi độc hoàn châu", có nghĩa là thiếu hiểu biết, định đoạt không thích đáng. Không hiểu đắt là ở châu báu hay là vỏ bọc của nó?

Hải Vân: Hiện tượng hỗn loạn thứ ba: Xuất xứ của sản phẩm không qui phạm cũng là bí mật không nói ra được của không ít doanh nghiệp vàng bạc, đá quý. Một nhân sĩ trong ngành từng tiết lộ với tờ "Nhật báo Kinh tế-Tài chính số 1", do kim cương nhỏ, dễ mang, không ít doanh nghiệp tồn tại hiện tượng như nhập hàng lậu, chốn lậu thuế.v.v.

Hùng Anh: Ồ...ra thế. Vậy hiện tượng hỗn loạn thứ tư là gì ?

Hải Vân: Hiện tượng hỗn loạn thứ tư là vấn đề chất lượng. Cuối năm 2010, Hãng Chu Sinh Sinh bị truyền thông phanh phui dây tay vàng 18 K hàm lượng không đạt tiêu chuẩn. Tháng 11 năm ngoái, Sở Công thương thành phố Quảng Châu tiến hành kiểm tra nhiều thương hiệu vàng bạc, đá quý nổi tiếng như: Chu Đại Phúc Hồng Công, Kim Lục Phúc, Kim Phượng Tường, Tạ Thụy Lân tồn tại vấn đề chất lượng.

Hùng Anh: Đúng vậy, thương hiệu nổi tiếng còn như thế, đương nhiên khách hàng sẽ phải cân nhắc và suy nghĩ, liệu thứ mình mua có tồn tại vấn đề làm ẩu và bớt xén hay không, có kém phẩm chất hay không ?

Hải Vân: Tôi hoàn toàn thông cảm với sự hoài nghi của khách hàng. Tuy nhiên bất cứ sự việc nào trong khi phát triển nhanh chóng cũng sẽ nảy sinh rất nhiều vấn đề. Trong ngành châu báu có một câu nói rằng: khuyết điểm không che lấp được ưu điểm, tôi cho rằng hỗn loạn chỉ là tạm thời, theo đà doanh nghiệp kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt, nói chữ tín, cộng thêm sự giám sát quản lý và chấn chỉnh của chính phủ, ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc sẽ phát triển càng nhanh hơn và lành mạnh hơn.

Hùng Anh: Tôi cũng tin tưởng điều đó, vì rằng ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc hiện nay vẫn đang ở trong giai đoạn phát triển bước đầu, theo đà kinh tế phát triển và sự theo đuổi của mọi người đối với chất lượng cuộc sống, tương lai của ngành vàng bạc, đá quý Trung Quốc vẫn hết sức sáng sủa.