Bóng rổ

Kể từ khi môn bóng rổ ra đời hơn 100 năm trước đến nay. Tài liệu ghi chép cho thấy, ngay từ thế kỷ 7 trước công nguyên, Mê-hi-cô đã định hình môn bóng rổ. Người Ma-ya có một trò chơi, ném bóng vào vòng sẽ thắng. Cho đến thế kỷ 16, người Aztec Mê-hi-cô chơi bóng cao su, trò chơi này càng có thể nói là tiền thân của thi đấu bóng rổ cận đại: ai ném bóng cao su vào vòng đá treo trên cao, thì người ấy nhận được một chiếc áo của tất cả khán giả trên sân. Thế nhưng sự ra đời của môn thể thao bóng rổ đương đại thực sự xuất hiện trong vòng gần 100 năm nay.

Nơi ra đời môn bóng rổ là ở Mỹ. Tháng 12 năm 1891, Tiến sỹ James Naismith Học viện Springfield bang Massachusetts Mỹ （hồi đó là Trường huấn luyện quốc tế của Hội thanh niên Cơ-đốc giáo）đã thiết kế và phát minh bóng rổ. Hồi đó, ông đã tổng hợp lại đặc điểm của các loại bóng, thiết kế một môn bóng chơi trong phòng vào mùa đông. Ông lấy hai cái giỏ nhỏ đựng đào, lần lượt đóng lên hai đâu sân trong phòng tập luyện, giỏ đào cách mặt đất khoảng 3 mét. Sau đó chia học sinh thành hai nhóm, lấy một loại bóng làm dụng cụ thi đấu, ném vào giỏ, xem ai ném trúng, ông Smith đã tiến hành trận thi đấu thử đầu tiên trong tiết thể thao. Như vậy, một môn thể thao mới đã ra đời.

Môn thể thao này được thịnh hành tại một số trường. Hồi đó, về số người tham gia thi đấu, chiều rộng sân, thời gian thi đấu đều không có hạn chế nghiêm ngặt, chỉ quy định số người tham gia thi đấu của hai bên phải cân bằng. Vì giỏ có đáy, cho nên mỗi ném trúng đều phải leo thang để lấy bóng ra, sau đó lại tiếp tục thi đấu. Quy cách cũng không cố định, chỉ cần hai rổ giống nhau là được. Sau đó thay giỏ tre bằng một cái rổ sắt, lại sửa thành rổ mắt cáo. Cho đến năm 1921 mới hình thành bảng rổ, vòng rổ và lưới rổ của môn bóng rổ hiện nay.

Năm 1892, ông Smith đã ấn định 13 quy tắc thi đấu: quy định mỗi bên chỉ cho 5 người ra sân, không được ôm bóng chạy, không được có động tác thô bạo, không được dùng tay đấm bóng, cũng như cách tính giờ, tính điểm để quyết định thắng bại,v.v. Vì môn thể thao này được tính điểm khi ném bóng trúng rổ, cho nên được gọi là "bóng rổ".

Kể từ khi được chính thức đưa vào các môn thi đấu trong Đại hội thể thao Ô-lim-pích vào năm 1936, môn bóng rổ đã dần dần truyền đến châu Mỹ, châu Âu, châu Á và châu Phi, phát triển khắp toàn cầu. Hiện nay có thể nói, trên thế giới, bất cứ ở thành thị hay nông thôn, đều có môn bóng rổ. Theo thống kê của Liên đoàn bóng rổ nghiệp dư quốc tế, hiện nay số người làm việc trong chuyên ngành bóng rổ trên toàn thế giới đã lên tới 25 nghìn. Trước kia, Liên đoàn bóng rổ nghiệp dư quốc tế chỉ cho phép tuyển thủ nghiệp dư mới được tham gia giải thế giới. Gần đây, do sự phát triển của môn bóng rổ và lời kêu gọi của các nhà chuyên môn, Liên đoàn bóng rổ nghiệp dư quốc tế đã "mở cửa" cho các tuyển thủ nhà nghề. Với sự tham gia của các cầu thủ bóng rổ nhà nghề nổi tiếng, môn bóng rổ sẽ ngày càng trở nên hấp dẫn đa dạng.