"Tựa vào đất mẹ, hướng ra thế giới", con đường phát triển phồn thịnh của Hồng Công sau 15 năm trở về với Trung Quốc

Nghe Online-I                  Nghe Online-II

Ngày 1/7/1997, Hồng Công trở về với Trung Quốc đại lục. Ít ai biết rằng vài năm trước thời điểm Hồng Công tái hợp với đất mẹ Trung Quốc, làn sóng di cư khỏi Hồng Công đã trở nên ồ ạt. Thế nhưng, sau 15 năm trở về với Trung Quốc, Hồng Công tiếp tục giữ vai trò là một thương cảng tự do, trung tâm thương mại, tài chính và vận tải đường thủy quốc tế và ngày càng trở nên sầm uất và thịnh vượng...

Cứ nói đến Hồng Công, mọi người nghĩ ngay đến những cụm từ "Một nước hai chế độ", "người Hồng Công quản lý Hồng Công", "tự trị cao độ", và công nhận phương châm đó là một sự sáng tạo, đã giúp Hồng Công phát triển ổn định và vững chắc sau khi trở về với Trung Quốc, nhưng trước năm 1997, có rất nhiều người Hồng Công lấy làm nghi ngờ đối với phương châm đó và cảm thấy lo âu về tương lai của Hồng Công, thậm chí có nhiều người lựa chọn ra nước ngoài định cư.

Lúc đó đối với nhiều người Hồng Công mà nói phương châm "một nước hai chế độ," "người Hồng Công quản lý Hồng Công," "tự trị cao độ,"chỉ là khái niệm trìu tượng, họ cảm thấy "nhìn không thấu", "Một nước" làm sao có thể tồn tại "hai chế độ" và "tự trị" thì sẽ "cao" ở mức độ nào.

Sau 15 năm, sự phát triển ngày càng hưng thịnh của Hồng Công đã xua tan mối lo âu của mọi người. Trong khung chính sách "một nước hai chế độ," sau khi trở về với Trung Quốc, chế độ kinh tế, xã hội, tiền tệ, phương thức sinh hoạt của Hồng Công vẫn giữ nguyên, luật pháp về cơ bản không thay đổi.

15 năm trở lại đây, ngoài kiên định bất di bất dịch thực hiện phương châm "Một nước hai chế độ" và Luật cơ bản, ủng hộ chính quyền Đặc khu hành chính Hồng Công quản lý Hồng Công ra, Chính phủ Trung ương còn áp dụng hàng loạt biện pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển của Hồng Công.

Đúng như lời của nguyên Trưởng Đặc khu Hồng Công Tăng Âm Quyền, "Hồng Công đã phát triển vững chắc với ưu thế "Tựa vào đất mẹ, hướng ra thế giới".

Có thể nói cách nói đầy hình ảnh của ông Tăng Âm Quyền rất có ý nghĩa và phù hợp với thực tế. Về mặt phát triển kinh tế của Hồng Công:GDP bình quân đầu người của Hồng Công năm nay có triển vọng lên tới 35 nghìn USD, tăng khoảng 30% so với 27 nghìn USD của năm 1997. Cơ quan xếp hạng tín dụng Standard và Poor đánh giá triển vọng tín nhiệm của Hồng Công ở mức cao nhất "AAA", đã liên tiếp nâng ba bậc kể từ năm 1997 đến nay. Cho đến nay, cộng đồng quốc tế cũng công nhận rằng, vai trò tài chính của Hồng Công cũng như Niu-oóc Mỹ và Luân Đôn Anh cùng xếp ba ngôi đầu thế giới.

Những thành tích trên không thể tách rời sự ủng hộ của Chính phủ Trung ương, biểu hiện cụ thể là Chương trình xây dựng quan hệ kinh tế-thương mại gắn bó hơn giữa nội địa và Hồng Công, gọi tắt là Hiệp định CEPA ký năm 2003.

Tựa vào đất mẹ, phát huy ưu thế vốn có của mình, vai trò trung tâm tài chính, thương mại, vận tải biển quốc tế của Hồng Công sau 15 năm trở về ngày càng vững chắc. Nguyên Trưởng Đặc khu hành chính Hồng Công Tăng Âm Quyền nói:

"Mỗi một việc mà Hồng Công làm đều đặt dưới sự chỉ đạo của phương châm chính sách 'một nước hai chế độ', đều có chính sách làm nền tảng và cung cấp không gian rộng lớn để chúng tôi thêm cơ hội phát triển, chẳng hạn về mặt xây dựng cơ sở hạ tầng, Hồng Công đã kết nối với Quảng Châu, về mặt thương mại thì ký Hiệp định CEPA, thực hiện tự do hóa thanh toán tiền tệ, thương mại hàng hóa, cộng với những ưu đãi về ngành dịch vụ. Tôi tin chắc rằng nếu không có chính sách một nước hai chế độ, thì Hồng Công sẽ không thể thu được thành tích như vậy."

Kể từ năm 2003 đến nay, các bộ ngành liên quan của Chính phủ Trung ương đã ký Hiệp định CEPA và 8 thỏa thuận bổ sung với chính quyền Đặc khu Hồng Công, đã đưa ra hàng loạt biện pháp quan trọng như áp thuế 0% đối với toàn bộ hàng hóa sản xuất tại Hồng Công, mở cửa với Hồng Công trong 47 lĩnh vực thương mại dịch vụ, mở cửa "du lịch cá nhân" cho cư dân nội địa sang Hồng Công, cho phép Hồng Công phát triển nghiệp vụ đồng nhân dân tệ.

Năm 2011, trong chuyến thăm Hồng Công của mình, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường lại tuyên bố hàng loạt chính sách và biện pháp nhằm hỗ trợ sự phát triển của Hồng Công, sâu sắc hợp tác giữa Hồng Công với nội địa. Những chính sách hỗ trợ đó đã mang lại hiệu quả tích cực, chẳng hạn như vào năm 1997, thị trường nội địa chỉ chiếm chưa tới 35% thị phần xuất khẩu tổng thể của Hồng Công, nay đã lên tới 52,4%. Chủ nhiệm Văn phòng liên lạc Chính phủ Trung ương tại Hồng Công Bành Thanh Hoa nói, Chính phủ Trung ương đưa ra hàng loạt biện pháp ủng hộ phát triển của Hồng Công có lợi cho Hồng Công nói riêng và cả đất nước nói chung.

"Chính phủ Trung ương ủng hộ Hồng Công, đương nhiên là thể hiện quyết tâm vững chắc của Trung ương là nhằm đảm bảo sự phồn vinh và ổn định của Hồng Công, đồng thời cũng xuất phát từ đại cục xây dựng toàn diện xã hội khá giả, thực hiện sự phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa, có thể nói là cùng có lợi cùng thắng. Trung ương ủng hộ Hồng Công phát triển, vừa là đòi hỏi của Hồng Công, cũng là đòi hỏi của đất nước. Trên thực tế, Hồng Công cũng đã phát huy vai trò độc đáo trong quá trình phát triển của đất nước. Hồng Công đã trở thành nguồn vốn hải ngoại lớn nhất của nội địa, là trung tâm huy động vốn hải ngoại lớn nhất của doanh nghiệp nội địa, cũng là đối tác thương mại và kênh xuất khẩu quan trọng của nội địa."

Ngoài ưu thế độc đáo là "Tựa vào đất mẹ", Hồng Công còn có rất nhiều ưu thế phát triển trong đó nổi bật nhất là "hướng ra thế giới". Phân tích về ưu thế "hướng ra thế giới" của Hồng Công, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty hữu hạn Trung Ngân tại Hồng Công Hòa Quảng Bắc nói:

"Thị trường Hồng Công là một nền kinh tế mở, chẳng hạn như Hồng Công có hệ thống pháp luật rất gần với châu Âu, nhất là gần với nước Anh, bởi vì trình độ hội nhập quốc tế của Hồng Công rất cao, cho nên đa số nhân tài, gồm nhân viên kế toán, nhân viên giao dịch thị trường tài chính đều kết nối với thị trường quốc tế, chính với những điều kiện này, Hồng Công với vai trò là một Trung tâm tài chính quốc tế có điều kiện ưu việt hơn nhiều so với thị trường nội địa."

Cũng chính vì ưu thế hướng ra thế giới này, khiến Hồng Công dễ bị tác động khi gặp phải khủng hoảng tài chính. Nhưng kể từ năm 1997 đến nay, Hồng Công từng bước tăng cường giám sát quản lý, khủng hoảng tài chính quốc tế năm 2008 không tác động nhiều đến Hồng Công. Ông Hoà Quảng Bắc nói:

"Khi xảy ra khủng hoảng tài chính triền tệ châu Á năm 1997, ngành tài chính và ngành địa ốc cũng như các ngành khác của Hồng Công đều bị tác động trầm trọng. Sau khủng hoảng lần đó, các ngành giám sát quản lý tài chính và ngành ngân hàng đã nâng cao nhận thức đối với sự tác động của khủng hoảng tài chính, do vậy khi xảy ra khủng hoảng tài chính năm 2008, ngành tài chính Hồng Công hầu như không hề bị tác động."

Ưu thế hướng ra thế giới của Hồng Công này cũng đã phát huy vai trò tích cực cho doanh nghiệp Trung Quốc đi ra nước ngoài trong 15 năm qua. Chuyên gia Kinh tế trưởng Cục Phát triển Thương mại Hồng Công Lương Hải Quốc nói:

"Một mặt chúng tôi tổ chức một số đoàn đến nội địa thăm các thành phố, giới thiệu mặt bằng Hồng Công, làm thế nào để tận dụng mặt bằng của Hồng Công, giúp doanh nghiệp các thành phố nội địa có thể đi ra nước ngoài, mặt khác tại Hồng Công chúng tôi cũng đón tiếp rất nhiều đoàn khảo sát đến từ các thành phố của nội địa, giới thiệu chức năng của Hồng Công cho họ. Ngoài ra, trên thực tế chúng tôi cùng với các tỉnh, thành khác của nội địa cùng đi ra nước ngoài, chẳng hạn như tháng 5 năm ngoái, chúng tôi cùng tỉnh Giang Tô đi thăm Bôxtơn, Lốt-an-giơ-lét của Mỹ, rất thành công".

Ngoài ra, Hồng Công đã tận dùng ưu thế của mình và đã phát huy vai trò tích cực trong việc mở trung tâm thanh toán nghệp vụ FOB bằng đồng Nhân dân tệ trong quá trình quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ. Kể từ năm 2004 đến nay, dịch vụ nhân dân tệ tại Hồng Công đã trải qua quá trình từng bước chuyển đổi từ cá nhân đến doanh nghiệp, từ nghiệp vụ nợ đến nghiệp vụ tài sản, từ thương mại đến dự án cho vay vốn thông thường đến dự án vốn. Từ tháng 1 đến tháng 4 năm nay, kim ngoạch thanh toán bằng đồng Nhân dân tệ trong dịch vụ thương mại xuyên quốc gia qua Ngân hàng Hồng Công lên tới 748,3 tỷ Nhân dân tệ, chiếm 96,4% tổng kim ngạch thanh toán bằng đồng nhân dân tệ toàn quốc trong cùng kỳ. Cục trưởng Cục Công việc tài chính và kho bạc Hồng Công Trần Gia Cường nói:

"Trong 5 năm qua đã xảy ra chuyện gì, chính là đồng Nhân dân tệ bắt đầu mở cửa đối ngoại, bắt đầu quốc tế hóa. Hồng Công đã đóng một vai trò hết sức quan trọng trong 5 năm qua, nhất là đồng Nhân dân tệ đã trở thành đồng tiền hết sức quan trọng trong thanh toán thương mại hai năm qua, Hồng Công đã đóng vai trò hết sức to lớn. Cho đến nay, Hồng Công là một trung tâm thanh toán nghiệp vụ FOB bằng đồng Nhân dân tệ hết sức quan trọng, sôi động nhất trên toàn cầu. Luân Đôn mở nghiệp vụ đồng Nhân dân tệ cũng là do Hồng Công hỗ trợ. Chúng tôi còn phải hợp tác với Ngân hàng châu Âu, mở rộng nghiệp vụ giao dịch bằng đồng Nhân dân tệ tới toàn thế giới".

Sau 15 năm trở về với Trung Quốc, vai trò tài chính quốc tế, thương mại, vận tải biển của Hồng Công được từng bước nâng cao. Tháng 3 năm 2011, Đề cương Quy hoạch 5 năm lần thứ 12 dành một chương riêng cho Hồng Công và Ma Cao, xác định hơn nữa vai trò chiến lược của Hồng Công trong phát triển đất nước. Quy hoạch nêu rõ, "Củng cố và nâng cao vai trò tài chính, thương mại, vận tải biển quốc tế của Hồng Công".

Chính vì có ưu thế "Tựa vào đất mẹ, hướng ra thế giới", kinh tế Hồng Công đã phát triển rực rỡ sau 15 năm trở về với Trung Quốc.

Sau 15 năm trở về với Trung Quốc, dưới chính sách "một nước hai chế độ", "người Hồng Công quản lý Hồng Cao" và "tự trị cao độ", cuộc sống của người dân Hồng Công có những gì vẫn giữ nguyên, có những gì đã thay đổi, sau đây là cảm nghĩ của một số người dân Hồng Công.

"Trước và sau khi Hồng Công trở về với Trung Quốc, về mặt tâm lý thì không có gì thay đổi cả. Có chút khác là càng nhiều người từ nội địa đến Hồng Công, cũng có càng nhiều người đến nội địa, mang lại lợi ích cho cả hai bên".

Đó là cảm nghĩ của chị Trần, chủ quán ăn nhỏ tại bãi biển Vịnh nước cạn, bãi biển mang tính đại diện nhất của Hồng Công. Chị Trần cảm thấy không hề có sự thay đổi về phương thức sống, chỉ cảm thấy sự giao lưu giữa nội địa và Hồng Công nhiều hơn trước.

Còn gia đình anh Khưu Chấn Uy làm việc tại Nhà trưng bầy sinh vật biển thì cảm nhận có những đổi thay về tâm lý và không thay đổi mấy về phương thức sống.Khi Hồng Công trở về với Trung Quốc năm 1997, anh Khưu Chấn Uy 13 tuổi. Năm 1995, cả gia đình anh bốn người di cư sang Niu Di-lân, đến năm 1999, cả nhà lại chuyển về Hồng Công ở. Nhớ về tình cảnh cả nhà rời khỏi Hồng Công, anh Khưu Chấn Uy nói:

"Lúc ấy chắc nhiều người đều có cách nghĩ chung, đều có cảm giác hoảng hốt và viển vông không xác định. Rất sợ sau khi trở về sẽ có những thay đổi long trời lở đất. Bây giờ chúng tôi nghĩ lại, sau 15 năm trở về, cách sống vẫn giữ nguyên như trước. Chị tôi về Hồng Công làm việc trước, bản thân tôi cũng rất thích Hồng Công, chúng tôi quyết định cả nhà dọn về Hồng Công ở".

Anh Khưu Chấn Uy cơ bản tiếp nhận giáo dục Hồng Công. Nhìn lại cải cách giáo dục của Hồng Công 15 năm qua, anh cảm thấy chính quyền đã hỗ trợ nhiều hơn về giáo dục. Nhìn từ tỷ lệ chi ngân sách, 1/5 chi ngân sách của chính quyền được đầu tư cho giáo dục hàng năm, nhìn từ tỷ lệ giáo viên và học sinh thì năm 1997, cứ 23 học sinh mới có một giáo viên, hiện nay cứ 14,9 học sinh thì có một giáo viên.

Về thu nhập, sau 15 năm Hồng Công trở về với Trung Quốc, thu nhập cư dân không ngừng leo thang. Tỷ lệ thất nghiệp Hồng Công cao nhất là vào lúc xảy ra "dịch SARS" năm 2003, vào khoảng 8,7%, hiện nay vào khoảng 3,43%, hầu như toàn dân đều có việc làm.

Về mặt an sinh xã hội, chính quyền Đặc khu Hồng Công khóa 3 đã áp dụng nhiều biện pháp, trong đó chế độ tiền lương tối thiểu pháp định thực thi ngày 1/5/2011 khá nổi bật. Trưởng Đặc khu hành chính Hồng Công khóa 3 Tăng Âm Quyền nói:

"Chính quyền khóa 3 chúng tôi đã làm khá nhiều việc kể từ năm 2007, chúng tôi thực thi chế độ tiền lương tối thiểu, đảm bảo mức sống của người dân có thu nhập thấp, chăm sóc người già, cải thiện an sinh xã hội, trợ cấp lệ phí giao thông cho người dân có thu nhập thấp. Về mặt chăm sóc y tế cho người già, chúng tôi cũng rất cố gắng, nhất là về mặt y tế, 5 năm qua chúng tôi đã tăng 40% chi ngân sách cho y tế, tăng 28% cho phúc lợi".

Hiện nay "Một nước hai chế độ" đã đi vào lòng người dân Hồng Công, yêu nước yêu Hồng Công đã trở thành giá trị dòng chảy chính của xã hội, sự khẳng định của Hồng Công đối với đất nước và dân tộc ngày càng vững chắc, người dân Hồng Công tràn đầy niềm tin đối với tương lai của Hồng Công nói riêng và cả đất nước nói chung.