Mua xổ số nhưng không nên bất chấp tất cả để được trúng giải độc đắc

Nghe Online-I          Nghe Online-II

Theo Báo điện tử Bộ Tài chính Trung Quốc, vừa qua Bộ Tài chính Trung Quốc đã công bố tình hình doanh thu xổ số toàn quốc tháng 8 năm 2011. Con số cho thấy, 8 tháng đầu năm nay, doanh thu bán vé xổ số trong cả nước đạt 138 tỉ 122 triệu Nhân dân tệ, tăng 5 tỉ 197 triệu Nhân dân tệ so với cùng kỳ năm trước, tăng 38,3%. Trưa ngày 29 tháng 8, một người dân Chiết Giang đã trúng thưởng xổ số 565 triệu Nhân dân tệ, nộp thuế 109 triệu Nhân dân tệ, đã lập ba kỷ lục mới là trúng thưởng cao nhất, tiền nộp thuế từ tiền thưởng cao nhất, quyên góp từ thiện từ tiền thưởng nhiều nhất ở nội địa Trung Quốc, được nhiều người bàn luận sôi nổi. Kích thích của việc trúng thưởng lớn đã khiến nhiều người nuôi giấc mơ làm giàu qua việc chơi xổ số.

*************

Lệ Quyên: Quý vị và các bạn thân mến, Lệ Quyên hoan nghênh quý vị và các bạn đến với tiết mục "Lăng kính cuộc sống" của Đài Phát thanh Quốc tế Trung Quốc.

Sảnh Hoa: Thưa quý vị và các bạn, Sảnh Hoa rất vui lại gặp các bạn trong chương trình Lăng kính cuộc sống trên sóng Đài Phát thanh Quốc tế Trung Quốc. Trong chương trình hôm nay, ngoài Lệ Quyên và Sảnh Hoa ra, còn có anh Thanh Long sẽ cùng tham gia chương trình ngày hôm nay. Hoan nghênh anh Thanh Long.

Thanh Long: Xin chào các bạn thính giả, xin chào chị Lệ Quyên, chào chị Sảnh Hoa.

Lệ Quyên: Các bạn thân mến, trong tháng này lượng tiêu thụ xổ số phúc lợi và xổ số thể thao ở Trung Quốc đều có đà tăng, trong đó xổ số phúc lợi tăng 31,6%, xổ số thể thao tăng 48,1% so với cùng kỳ. Nguyên nhân chủ yếu là do có một số tỉnh điều chỉnh và đưa ra hình thức quay xổ số nhanh, tăng điểm bán các loại xổ số dự đoán kết quả thi đấu thể thao, mở rộng điểm bán thí điểm trực tuyến một số loại xổ số phúc lợi ... đã khiến lượng tiêu thụ xổ số tăng lên tương đối nhiều.

Sảnh Hoa: Vâng, không chỉ người dân Trung Quốc, mà rất nhiều người nước ngoài rất mê mua xổ số Trung Quốc. Người trúng giải thưởng 3000 Nhân dân tệ kỳ 2009157 xổ số phúc lợi Trung Đắc chính là chị An, quốc tịch Ma-lai-xi-a, chị đã sống ở Thâm Quyến nhiều năm. Chị là dân chơi xổ số phúc lợi rất trung thành, hôm đó chị An chỉ điền bừa mấy con số, không ngờ lại trúng hơn 3000 Nhân dân tệ.

Lệ Quyên: Theo "Báo cáo điều tra nghiên cứu ngành xổ số về vấn đề xổ số thể thao ở thành phố Thượng Hải" cho thấy: Những người mua xổ số bình thường chiếm 86,5%, những người mua xổ số có mục đích chiếm 12%, những người mua xổ số mang tính chất đỏ đen chiếm 1,4%. Tỷ lệ này xấp xỉ với tỷ lệ thống kê của cơ quan học thuật Hồng Kông, Ma-cao ... Qua đó có thể thấy, tính chất đỏ đen của người nội địa Trung Quốc còn chưa nhiều bằng những khu vực ngành xổ số phát triển mạnh, nhưng những người mua xổ số có mục đích và mang tính chất đỏ đen trong số những người mua xổ số hiện nay không hề lạc quan.

Sảnh Hoa: Hàng loạt "hoạt động lớn" đã "hâm nóng" "thị trường xổ số", rất nhiều dân chơi xổ số cũ và mới đều đổ tiền vào mua xổ số để dệt "giấc mơ trúng thưởng" của mình. Sau đây, Sảnh Hoa xin kể lại một câu chuyện về một người mê chơi xổ số. Kể từ cuối tháng 6 đến nay, anh Vương Kỳ đã bỏ ra hơn 3600 Nhân dân tệ để mua xổ số. Anh không dám nói với vợ, ngoài tiền "quỹ đen" của mình ra, phần còn lại anh vay của các bạn đồng nghiệp. Khi nói chuyện với mọi người, câu nói anh Kỳ nói nhiều nhất là "Nếu mình trúng giải 10 triệu tệ, mình sẽ không làm gì hết, mình sẽ mua nhà, mua đất, v.v",  vừa nói, anh vừa rút trong túi ra tấm vé xổ số, sau đó lại gấp tờ xổ số lại một cách cẩn thận, dường như anh đang "ôm ấp" tương lai 10 triệu của mình.

Lệ Quyên: Thường xuyên có người trúng giải thưởng lớn lại càng khiến cho thị trường xổ số Trung Quốc gần đây càng thêm sôi động. Chúng ta không cần phải né tránh một điều, mục đích và mong ước của đại đa số những người mua xổ số là "chỉ trong nháy mắt trở thành đại gia". Một người có thẩm quyền trong ngành đã phân tích như thế này, càng là những người địa vị thấp trong xã hội, hoặc những công nhân dư dôi, những người về hưu càng thích mua xổ số, bởi vì, họ không còn nhiều khả năng và cơ hội để thay đổi điều kiện sinh sống và vận mệnh của mình, họ đặt hy vọng vào việc mua xổ số, mong vận may đến với họ. Trong khi đó, sự kích thích của giải thưởng lớn lại càng tăng thêm ham muốn của nhiều người. Trong tiết mục "Lăng kính cuộc sống" hôm nay, Sảnh Hoa và Lệ Quyên mời anh Thanh Long cùng thảo luận. Vậy anh Thanh Long có nhìn nhận như thế nào đối với những người mua xổ số có mục đích ở Trung Quốc trong những năm gần đây.

Thanh Long: Theo thống kê, hiện nay Trung Quốc có hơn một triệu người chơi xổ số có vấn đề về tâm lý. Tại Trung Quốc, cá cược bệnh học đã được đưa vào hệ thống tiêu chuẩn phân loại và chẩn đoán trở ngại tâm thần, hành vi cá cược này biểu hiện ở những việc chiếm vị trí thống trị, lâu dài (ít nhất đã hai năm) và lặp đi lặp lại nhiều lần trong cuộc sống cá nhân, đã phương hại đến quan niệm giá trị và nghĩa vụ đối với xã hội, nghề nghiệp, tài sản cùng gia đình. Cá cược có vấn đề về tâm lý là một hành vi cá cược bị bệnh nhẹ.

Theo một điều tra về những người chơi xổ số ở Thượng Hải cho thấy, người chơi xổ số bình thường chiếm 86,5%, người chơi xổ số có vấn đề tâm lý chiếm 12%, người chơi xổ số bị bệnh chiếm 1,4%. Con số này gần giống với tỉ lệ thống kê của cơ quan học thuật ở Hồng Công, Ma Cao v.v.

Sảnh Hoa: Như vậy, chúng ta có thể thấy, tuy "tính chất đỏ đen" của ngành xổ số nội địa Trung Quốc chưa bằng các khu vực ngành xổ số phát triển, nhưng những người mua xổ số có mục đích và mang tính đỏ đen trong số những người mua xổ số lại không hề lạc quan, thậm chí còn có vấn đề tâm lý, phải không ạ, anh thanh Long?

Thanh Long: Vâng. Những người chơi xổ số có vấn đề tâm lý này có thể chia làm bốn loại. Loại thứ nhất là hay lo lắng. Có người chơi xổ số đã nhiều năm, họ lúc nào cũng muốn trúng giải độc đắc, nhưng mãi không trúng. Do vậy, thường xuyên phải đấu tranh tư tưởng có nên tiếp tục mua vé xổ số nữa hay không, khiến họ nảy sinh tâm lý lo lắng. Trạng thái tinh thần này đã ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống hàng ngày của họ. Loại thứ hai là quên ăn quên ngủ. Những người này thường là những người trung niên và cao tuổi. Do có nhiều thời gian rảnh dỗi, lại thích trúng thưởng lớn, nên cả ngày chỉ chăm chú nghiên cứu mua số nào. Loại thứ ba là kiên trì đầu tư. Không ít nơi bán vé xổ số đều có những khách hàng cố định mua với số tiền lớn, những người này coi mua vé xổ số là một cách đầu tư. Loại thứ tư là luôn nghi ngờ. Những người này có thái độ nghi ngờ sự chân thật của việc phát hành xổ số. Họ mua nhiều xổ số, nhưng lâu không trúng, khiến họ nảy sinh tư tưởng tiêu cực, thường xuyên nghi ngờ tính chân thật của việc quay xổ số.

Lệ Quyên: Tâm lý của những người mua xổ số là một sự phản ánh trực tiếp về tâm trạng chung của xã hội, xem ra, anh phân tích về những người mua xổ số với những tâm trạng khác nhau này đều là những người không thể thua cuộc. Chúng ta tạm nghỉ vài phút cùng thưởng thức bài hát "Không thể bị tổn thương" do Úc Khả Duy thể hiện, sau đó chúng ta sẽ tiếp tục thảo luận.

**************

Đại ý lời ca như sau:

Ai ngờ lại như vậy, nhưng chỉ có thể như vậy thôi,

Không phải không dám yêu, chỉ vì sợ bị tổn thương,

Luôn theo đuổi bóng hình mà không biết về đâu

Mới thất vọng rồi lại tuyệt vọng

Tưởng rằng theo đuổi một mộng ước vẹn toàn, lại biến thành chỉ còn hai bàn tay trắng.

**************

Lệ Quyên: Đúng vậy, xổ số có thể mang đến cho bạn vận may, thế nhưng nếu đầu tư một cách mù quáng, thì có thể chỉ còn hai bàn tay trắng, vì vậy, nếu như bạn chỉ dựa vào số tiền sinh hoạt ít ỏi, thì bạn nên suy nghĩ kỹ.

Sảnh Hoa: Hoan nghênh bạn quay trở lại chương trình Lăng kính cuộc sống của Đài Phát thanh Quốc tế Trung Quốc. Chúng ta hãy tiếp tục thảo luận đề tài hôm nay. Vừa rồi chúng ta đã nói đến tình hình mua xổ số của một số người dân hiện nay tại Trung Quốc. Tại các nước phát triển, tỷ lệ mua xổ số có mục đích thường chiếm 2 đến 3% tổng số người mua xổ số, Trung Quốc hiện nay có khoảng 100 triệu người mua xổ số, theo tỷ lệ này, số người mua xổ số có mục đích có khoảng 2 đến 3 triệu. Theo anh Thanh Long, ngoài việc nắm bắt lượng tiêu thụ xổ số, Chính phủ và các cơ quan nghiên cứu Trung Quốc nên có đánh giá thế nào về nhóm dân chơi xổ số này?

Thanh Long: Trong 20 năm ngành xổ số phát triển nhanh chóng, trong nước Trung Quốc chỉ tiến hành một lần điều tra thăm dò thị trường xổ số khá toàn diện-Trung tâm Phát hành xổ số phúc lợi Trung Quốc năm 1999 đã tiến hành một cuộc điều tra thăm dò trong cả nước, nhưng kết quả không mấy tường tận về nhóm người chơi xổ số. Trong thời gian 8 năm sau đó, công tác điều tra về những người chơi xổ số trong cả nước luôn là khoảng trống. Nhưng một số kết luận thăm dò cục bộ vẫn có thể cung cấp bằng chứng cho suy diễn đặc điểm chung của người chơi xổ số cũng như tâm lý mua xổ số của họ.

Lệ Quyên: Từ 5 năm trước Phó Giáo sư Vương Quân Bách ở khoa Xã hội học trường Đại học Giang Nam Trung Quốc đã luôn quan tâm đến vấn đề tâm lý dự đoán và hành vi lựa chọn của những người mua xổ số. Qua cuộc điều tra thăm dò đối với những người mua xổ số ở thành phố Vô tích của ông cho thấy, những người mua xổ số phần lớn là nông dân vào thành phố làm việc và những người buôn bán cá thể. Mà "Bất kể là so sánh từ số lượng tiêu thụ, hay số người tham gia mua xổ số đều cho kết quả như vậy". Còn đối với động cơ của những người mua xổ số thì qua cuộc điều tra phát hiện, mục đích của hơn 70% số người mua xổ số đều là mong trúng giải độc đắc, cũng có người mua với mục đích giải trí, nhưng chủ yếu là mua xổ số dự đoán kết quả thi đấu thể thao, còn những người mua xổ sổ chỉ với mục đích quyên góp thì chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Sở Nghiên cứu xổ số Học viện Tài chính Kinh tế, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc mới đây đã tiến hành một cuộc điều tra thăm dò về người chơi xổ số tại một số nơi trong tỉnh Hà Nam Trung Quốc, kết quả nghiên cứu phân loại động cơ của người chơi xổ số cho thấy, tâm lý mua vé xổ số của người chơi xổ số rất đa dạng, nhưng mục đích đầu tiên vẫn là mong trúng giải độc đắc. Cũng có một số người chơi xổ số là nhằm ủng hộ ngành công ích quốc gia, trúng thì trúng, không trúng thì coi là quyên góp. Ngoài ra cũng có một số rất ít người, mua xổ số không bao giờ so thưởng, chơi cho vui.

Sảnh Hoa: Vậy thì, suy cho cùng là vấn đề tâm lý hay là vấn đề xã hội nhỉ? Được biết, ngoài một số ít khu vực và quốc gia theo đạo I-xlam ra, phần lớn quốc gia trên thế giới đều đã phát hành xổ số. Trong ngành xổ số có một danh từ, gọi là "kẻ đánh bạc bệnh hoạn", là chỉ những người mất hết lý chí vì mê đánh bạc hoặc mua xổ số. Nhà kinh tế học Mao Vu Thức nói: "Đây là một loại bệnh, chứ không phải là kết quả tất yếu của hành vi mua xổ số. Ông Mao Vu Thức rất phản đối việc phát hành xổ số tràn lan với lý do là: "Mua xổ số mang tính chất đỏ đen, rất dễ dẫn đến tư tưởng không làm mà có ăn." Anh Thanh Long có nhận xét gì về vấn đề này?

Thanh Long: Hiện nay có một số người coi việc chơi xổ số là một vấn đề xã hội, đây là điều sai lầm, bản chất của 'đam mê cờ bạc' là vấn đề sức khoẻ tâm lý, đây là một loại bệnh tâm lý, hậu quả do nó mang lại là một loạt vấn đề xã hội.

Hiện nay, Sở Nghiên cứu ngành xổ số công ích Trung Quốc của Đại học Bắc Kinh đã hợp tác với các nước dẫn đầu trên thế giới trong ngành xổ số như Mỹ, Ca-na-đa v.v, thảo luận đề tài về cá cược bệnh học, đưa tiêu chuẩn 'con bạc bệnh học' trên thế giới vào Trung Quốc, kết hợp với tình hình thực tế trong nước Trung Quốc, lập ra tiêu chuẩn tương ứng. Ngoài ra, phải thừa nhận chơi xổ số có tác dụng tiêu cực, bởi vậy phải khống chế từ đầu nguồn, Sở Nghiên cứu dự định liên hệ với các cơ cấu cá cược, nhà cung ứng, thiết lập khái niệm trách nhiệm chơi xổ số với hình thức lập pháp. Bên cạnh đó, mọi biện pháp cứu trợ đối với "con nghiện" cũng đang được chuẩn bị.

Lệ Quyên: Tất cả những người đã từng mua xổ số, đều có một nguyện vọng là, nếu trúng thì mua nhà, mua ô tô, không cần đi làm nữa. Đây chính là niềm hy vọng mà tấm vé số nhỏ bé mang lại cho chúng ta. Xổ số chẳng qua là một trò chơi hú tim, đã chơi thì sẽ có được có mất, đây là đặc điểm mà những trò giải trí bình thường không có được, nhưng chúng ta phải tùy theo khả năng của mình, đừng coi việc mua xổ số là một cách đầu tư, thậm chí bất chấp tất cả. Chúng ta phải hiểu rõ vấn đề cơ bản nhất là khi chúng ta tiếp tục mua xổ số thì cũng có nghĩa là không được để mắc bất cứ sai lầm nào.