Trung dược trong dưỡng sinh và điều trị thường ngày-Thuốc hoạt huyết phá ứ

Thuốc hoạt huyết phá ứ

Những thuốc có công hiệu thông lợi mạch máu, thúc đẩy sự tuần hoàn của máu, tiêu tán phá ứ là chính, được gọi là thuốc hoạt huyết phá ứ. Trong đó, những vị thuốc có tác dụng hoạt huyết khá mạnh còn được gọi là thuốc phá huyết. Phần lớn thuốc hoạt huyết phá ứ đều vị cay, vị đắng, quy kinh lạc tim, gan, nhập phần huyết, có công hiệu nổi bật về hoạt huyết phá ứ, có thể phát huy tác dụng điều kinh nguyệt, giảm đau, tiêu sưng tấy, tan cục cứng, phá ứ, mọc da non. Thuốc hoạt huyết phá ứ chủ yếu thích hợp dùng cho chữa trị các chứng bệnh do sự tuần hoàn của máu không tốt, huyết trệ gây nên, ví dụ như tắc kinh, đau bụng khi hành kinh, đau bụng sau khi sinh, tức ngực, tức sườn, trướng bụng, té ngã chấn thương, sứng tấy, xương khớp đau tê, mụn nhọt v.v.

Phần lớn thuốc hoạt huyết phá ứ đều phá huyết thông kinh lạc, trong đó một số thuốc còn có tác dụng phá thai. Vì vậy, trường hợp lượng kinh nguyệt ít, tắc kinh do huyết hư nhưng không bị ứ, xuất huyết không có chứng ứ và phụ nữ có thai nên thận trọng khi sử dụng hoặc kiêng dùng.

Trạch lan

Trạch lan là toàn bộ phận trên mặt đất của loài thực vật thuộc họ hoa hình Môi, là thực phẩm có thể dùng cho chăm sóc sức khỏe. Trạch lan vị đắng, vị cay, tính hơi ôn, quy kinh lạc gan và tỳ.

Công hiệu: Hoạt huyết điều kinh nguyện, phá ứ tiêu sưng tấy, lợi thủy tiêu phù nề.

Phạm vi ứng dụng:

--Một là thích hợp dùng cho chữa trị chứng tắc kinh, đau bụng khi hành kinh, kinh nguyệt không đều do huyết ứ và ứ trệ đau bụng sau khi sinh. Trạch lan là vị thuốc thường dùng cho chữa trị các chứng ứ trệ trong phụ khoa và sản khoa.

--Hai là thích hợp dùng cho chữa trị chứng té ngã chấn thương, đau sưng tấy, mụn nhọt, mụn độc.

--Ba là đặc biệt thích hợp dùng cho chữa trị chứng thủy thũng, thủy thũng do huyết ứ, thủy trệ gây nên.

Cách dùng và liều lượng: Dùng Trạch lan sắc nước uống, mỗi lần từ 10-15 gam. Trường hợp dùng ngoài da nên dùng với lượng vừa phải.

*Cốt toái bổ

Cốt toái bổ là thân rễ phơi hoặc sấy khô của loài thực vật thuộc họ Dương xỉ, là thực phẩm có thể dùng cho chăm sóc sức khỏe. Cốt toái bổ vị đắng, tính ôn, quy kinh lạc gan và thận.

Công hiệu: Hoạt huyết liền vét thương, bổ thận cường tráng gân cốt.

Phạm vi ứng dụng:

--Một là thích hợp dùng trong trường hợp té ngã chấn thương, gân cốt tổn thương, ứ trệ sưng tấy. Cốt toái bổ là vị thuốc quan trọng dùng cho khoa chấn thương.

--Hai là thích hợp dùng cho chữa trị chứng đau lưng, mỏi chân do thận hư, ù tai, điếc tai, đau răng, tiêu chảy lâu ngày.

Ngoài ra, Cốt toái bổ còn thích hợp dùng cho chữa trị chứng bong tróc da, bệnh bạch điến（bạch lang trắng）.

Cách dùng và liều lượng: Dùng Cốt toái bổ sắc nước uống, mỗi lần từ 10-15 gam. Trường hợp dùng ngoài da nên dùng với lượng vừa phải theo dạng đắp (nghiền Bạch toái bổ thành bột ), cũng có thể đắp Bạch toái bổ tươi dạng giã nát, hoặc ngâm rượu để bôi.