Trung dược trong dưỡng sinh và điều trị thường ngày-Thuốc hoạt huyết phá ứ

Thuốc hoạt huyết phá ứ

Những thuốc có công hiệu thông lợi mạch máu, thúc đẩy sự tuần hoàn của máu, tiêu tán phá ứ là chính, được gọi là thuốc hoạt huyết phá ứ. Trong đó, những vị thuốc có tác dụng hoạt huyết khá mạnh còn được gọi là thuốc phá huyết. Phần lớn thuốc hoạt huyết phá ứ đều vị cay, vị đắng, quy kinh lạc tim, gan, nhập phần huyết, có công hiệu nổi bật về hoạt huyết phá ứ, có thể phát huy tác dụng điều kinh nguyệt, giảm đau, tiêu sưng tấy, tan cục cứng, phá ứ, mọc da non. Thuốc hoạt huyết phá ứ chủ yếu thích hợp dùng cho chữa trị các chứng bệnh do sự tuần hoàn của máu không tốt, huyết trệ gây nên, ví dụ như tắc kinh, đau bụng khi hành kinh, đau bụng sau khi sinh, tức ngực, tức sườn, trướng bụng, té ngã chấn thương, sứng tấy, xương khớp đau tê, mụn nhọt v.v.

Phần lớn thuốc hoạt huyết phá ứ đều phá huyết thông kinh lạc, trong đó một số thuốc còn có tác dụng phá thai. Vì vậy, trường hợp lượng kinh nguyệt phụ nữ ít, tắc kinh do huyết hư nhưng không bị ứ, xuất huyết không có chứng ứ và phụ nữ có thai nên thận trọng khi sử dụng hoặc kiêng dùng.

* Xuyên khung

Xuyên khung là thân rễ của loài thực vật thuộc họ Hoa tán, là thực phẩm có thể dùng cho chăm sóc sức khỏe. Xuyên khung vị cay, tính ôn, quy kinh lạc gan, đản và tâm bao kinh.

Công hiệu: Hoạt huyết hành khí, trừ phong giảm đau.

Phạm vi ứng dụng:

--Một là thích hợp dùng cho chữa trị các chứng kinh nguyệt không đều do huyết ứ khí trệ, đau bụng khi hành kinh, tắc kinh, khó đẻ, đau bụng sau khi sinh. Xuyên khung là vị thuốc quan trọng dùng cho hoạt huyết hành khí và phụ khoa.

--Hai là thích hợp dùng cho chữa trị các chứng đau ngực, đau sườn, tê chân tay do huyết ứ khí trệ gây nên cũng như té ngã chấn thương, mụn nhọt, sưng tấy.

--Ba là thích hợp dùng cho chữa trị đau đầu, phong thấp, tê thấp. Xuyên khung là vị thuốc quan trọng trị chứng đau đầu, bất cứ là phong hàn, phong nhiệt, phong thấp, huyết hư, huyết trệ đều có thể dùng Xuyên khung phối chế với các vị thuốc khác theo chứng bệnh khác nhau.

Cách dùng và liều lượng: Dùng Xuyên khung sắc nước uống, mỗi lần từ 3-9 gam.

* Đan sâm

Đan sâm là rễ của loài thực vật thuộc họ hình Môi, còn gọi là Huyết sâm, Xích sâm và Huyết căn, là thực phẩm có thể dùng cho chăm sóc sức khỏe. Đan sâm vị đắng, tính hơi hàn, quy kinh lạc tim, tâm bao và gan.

Công hiệu: Hoạt huyết điều kinh nguyệt, phá ứ giảm đau, thanh tâm trừ buồn, mát máu, tiêu sưng tấy.

Phạm vi ứng dụng:

--Một là thích hợp dùng cho chữa trị các chứng tắc kinh do huyết ứ, kinh nguyệt không đều, đau bụng sau khi sinh nở do huyết trệ gây nên. Đan sâm là vị thuốc thường dùng cho điều kinh nguyệt trong phụ khoa.

--Hai là thích hợp dùng cho chữa trị chứng đau do tức ngực, trướng bụng, cục cứng hạch cứng, sưng gan, sưng tỳ, sưng tấy do chứng nhiệt gây nên.

--Ba là thích hợp dùng cho chữa trị chứng sốt cao dẫn đến buồn bực, phát ban, mề đay, tim đập nhanh, mất ngủ.

--Bốn là thích hợp dùng cho chữa trị chứng mụn nhọt sưng tấy.

Cách dùng và liều lượng: Dùng Đan sâm sắc nước uống, mỗi lần từ 5-15 gam.Trường hợp hoạt huyết phá ứ nên dùng Đan sâm tẩm rượu.