Trung Dược trong dưỡng sinh và điều trị thường ngày

Thuốc ôn lý

Những vị thuốc với công hiệu ôn lý tán hàn, chữa trị chứng hàn là chính đều được gọi là thuốc ôn lý, cũng gọi là thuốc khử hàn. Phần lớn thuốc ôn lý đều vị cay, tính táo, có tác dụng ôn lý, tán hàn, bổ hỏa trợ dương, hồi dương cứu nghịch, ôn kinh giảm đau. Chủ yếu thích hợp dùng cho chữa trị chứng hàn trong cơ thể, bao gồm các chứng: tỳ vị bị hàn, tỳ vị hư hàn, lạnh bụng, đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, lưỡi nhợt, rêu lưỡi trắng, ho, hen suyễn, đờm nhiều, đờm loãng, sa đì, thận dương không đủ, mệnh môn hỏa suy, liệt dương, lạnh tử cung, mỏi lưng đau khớp, di tinh hoạt tinh, phù nề chân tay, đái dầm, đi tiểu nhiều lần, tâm dương bất chấn, tim đập nhanh, tức ngực, tỳ thận dương hư, tiểu tiện không thông, sợ lạnh, ra mồ hôi, mạch nhỏ gần như sắp tuyệt v.v.

Phần lớn thuốc ôn lý vị cay, tính nhiệt, tính táo, dễ thương âm trợ hỏa, trường hợp âm hư hỏa vượng, thực hỏa, phụ nữ mang thai và tiết trời nóng nực đều phải kiêng dùng hoặc thận trong khi sử dụng.

* Hạt tiêu Tứ Xuyên

Hạt tiêu Tứ Xuyên là vỏ quả chín của loài thực vật thuộc họ Vân hương, vừa là thực phẩm lại là thuốc, có cả hai giá trị dinh dưỡng và y tế. Hạt tiêu Tứ Xuyên vị cay, tính ôn, quy kinh lạc tỳ và vị.

Công hiệu: ôn trung giảm đau, diệt sâu trị ngứa.

Thích hợp sử dụng:

--Một là thích hợp dùng cho chữa trị chứng đau bụng bởi hàn khí thâm nhập cơ thể và thổ tả do hàn thấp gây nên.

--Hai là thích hợp dùng cho chữa trị chứng đau bụng do trùng tích, thấp chẩn, ngứa âm hộ.

Cách dùng và liều lượng: dùng Hạt tiêu Tứ Xuyên sắc nước uống, mỗi lần từ 3-6 gam. Trường hợp dùng ngoài da nên dùng với lượng vừa phải theo dạng đun nước hun hoặc rửa.

* Tất bạt

Tất bạt còn gọi là Tiêu lốt, là chùm quả dính nhau thành bông chưa chín hoặc đã chín, phơi hay sấy khô của loài thực vật thuộc họ Hồ tiêu, là thực phẩm có thể dùng cho chăm sóc sức khỏe. Tất bạt vị cay, tính nhiệt, quy kinh lạc dạ dày và đại tràng.

Công hiệu: ôn trung tán hàn, hạ khí giảm đau.

Thích hợp sử dụng:

--Một là thích hợp dùng cho chữa trị chứng đau bụng, buồn nôn, bị ợ, tiêu chảy do vị hàn gây nên.

--Hai là dùng Tất bạt và hạt Tiêu（Hồ tiêu）nghiền thành dạng bột, nhét vào sâu răng có thể giảm đau răng.

Cách dùng và liều lượng: dùng Tất bạt sắc nước uống, mỗi lần từ 1,5-3 gam. Trường hợp dùng ngoài da nên dùng với lượng vừa phải.