Thực phẩm dùng cho Dưỡng sinh và Điều trị thường ngày và phương pháp chế biến phối hợp

Thủy sản

Thực phẩm thủy sản bao gồm các loài động vật thủy sinh tiêu biểu là cá, sò, hàu, ốc, trai, rùa, động vật nhuyễn thể (thân mềm ) như tôm, tép v.v, trong đó chủ yếu là chỉ cá.

Protein trong các loài thủy sản là loại protein đầy đủ có thể cung cấp các Axít amino thiết yếu cho cơ thể, nói chung chứa từ 15%-20% protein đầy đủ, là nguồn cung cấp protein tốt nhất từ thực phẩm. Hàm lượng chất béo chỉ chiếm 1%-10%, chủ yếu tàng trữ dưới da và xung quanh cơ quan tạng phủ, hàm lượng chất béo trong thịt rất ít, chủ yếu là chất béo không no, giá trị dinh dưỡng cao và dễ hấp thụ. Dầu cá và dầu gan cá là nguồn quan trọng trong cung cấp vitamin A và vitamin D, bên cạnh đó, hàm lượng I-ốt trong thủy sản rất cao. Do trong thủy sản chứa men thinaminase làm phân hủy vitamin B1, vì vậy, nếu ăn cá sống quá mức có thể dẫn đến thiếu vitamin B1.

Nói chung, các thực phẩm thủy sản chủ yếu vị cam, tính bình hòa, có công hiệu bổ tỳ ích thận, tư dưỡng âm huyết. Thông thường, cá có vẩy và lươn tính bình hòa hoặc ôn ấm, đặc biệt thích hợp cho những người thể chất hàn; cá không vẩy tính bình hòa kèm theo hơi mát, thích hợp cho những người thể chất nhiệt. Bên cạnh đó, nhiều loài cá lại có công hiểu nổi bật trong khai vị, giúp ăn ngon miệng, lợi thủy trừ thấp; Hải sâm và tôm có công hiệu bổ thận trợ dương; còn Rùa và Ba ba có công hiệu bổ gan thận, thích hợp cho những người âm hư hỏa vượng.

Do các loài thủy sản chứa hàm lượng nước và protetin cao, mô kết dính không nhiều, cho nên dễ biến chất so với thịt động vật các loại khác, thường hay dễn đến ngộ độc histamine (một trong những chất sinh học có trong cơ thể),vì vậy, cần phải bảo quản cẩn thận trước khi sử dụng.

Chuyên gia kiến nghị người thường xuyên ăn thủy sản, bình quân mỗi người mỗi ngày từ 50-100 gam. Trường hợp bổ sung dinh dưỡng và điều trị bằng thủy sản, có thể tăng lượng căn cứ vào tình hình cụ thể.

*Cá Chép

Cá Chép là loài cá thuộc họ Chép, còn có tên gọi là Lý Tử và Lý Quái Tử. Cá Chép vị cam, tính bình hòa, quy kinh lạc tỳ và thận.

Công hiệu: Bổ ích tỳ vị, lợi thủy trừ thấp.

Thích hợp sử dụng:

--Trường hợp tỳ hư thủy thũng, phù nề, tiểu tiện không thông, có thể phối chế với đỗ đỏ, lượng nước sạch vừa phải, ninh đến khi cá chín đỗ nhừ, ăn cả cái lẫn nước không cho muối.

--Trường hợp chứng hoàng đản, một con cá Chép to (bỏ lòng ruột không đánh vẩy), nướng trên lửa, ăn hết trong vài lần.

--Trường hợp sản phụ không sữa sau khi sinh nở, có thể ăn cá Chép nấu canh, cũng có thể nấu canh với quả Đu đủ.

Cách dùng và liều lượng: Mỗi ngày dùng từ 50-100 gam, theo các dạng chế biến chín, nấu canh, hoặc nướng chín ăn.

*Cá Mè

Cá Mè là loài cá thuộc họ Chép, còn có tên gọi là Mè chân trắng. Cá Mè vị cam, tính ôn, quy kinh lạc tỳ.

Công hiệu: Ôn trung ích khí.

Thích hợp sử dụng:

--Trường hợp tỳ vị hư nhược, ăn ít đuối sức, có thể dùng cá Mè nấu canh ăn, cũng có thể ăn cá Mè hấp với Gừng tươi và Hạt tiêu.

Cách dùng và liều lượng: mỗi ngày dùng từ 50-100 gam, theo các dạng chế biến chín, nấu canh v.v.

Gần họ cá Mè:

1. Cá Trắm cỏ là loài cá thuộc họ Chép, vị cam, tính ôn, có công hiệu bổ tỳ ấm vị, thích hợp dùng cho các chứng hư tổn, khí suy đuối sức, ăn ít, có thể dùng riêng theo dạng hấp.

2. Cá Trắm đen cũng là loài cá thuộc họ Chép, vị cam, tính bình hòa, có công hiệu bổ ích tỳ vị, trừ thấp, thích hợp dùng cho các chứng tỳ hư ăn ít, phù nề, có thể dùng riêng, cũng có thể nấu canh với hạt Ý dĩ.