Thực phẩm dùng cho dưỡng sinh và điều trị thường ngày và phương pháp chế biến phối hợp

2.1. 6. Các loại hoa quả

Hoa quả là tên gọi chung của loài thực phẩm thực vật vị ngọt mọng nước, phần lớn là quả và hạt giống của cây thực vật, một phần nhỏ là thân và rễ của cây thực vật, có thể ăn luôn không cần chế biến.

Hoa quả tươi chứa lượng nước khá cao, nhưng hàm lượng dinh dưỡng tương đối thấp. Phần lớn hoa quả vị ngọt kèm theo vị chua, tính mát hơi hàn, có công hiệu nổi bật về ích vị sinh tân, thanh nhiệt lợi thủy. Phần lớn hoa quả khá ngọt, ví dụ như nho, vải, long nhãn, v.v, các loại hoa quả này đều tính bình hòa hoặc tính hơi ấm, có công hiệu khá về bổ máu, bổ gan thận, nếu chế biến thành hoa quả khô thì có thể tăng thêm công hiệu cam ôn bổ ích.

Chuyên gia đề nghị mỗi người mỗi ngày ăn từ 200-400 gam hoa quả.

* Chanh

Chanh là quả của loài thực vật thân gỗ thuộc họ Vân Hương, Chanh còn có tên gọi là Lê Mông Tử, Nghi Mẫu Tử, Dược Quả. Chanh vị cam, vị chua, tính hơi hàn, quy kinh lạc vị, gan và phổi.

Công hiệu: thanh nhiệt chống nắng, sinh tân giải khát, hòa vị an thai, tiêu đờm.

Thích hợp sử dụng:

--Trường hợp say nắng buồn bực, vị nhiệt khát nước, có thể vắt nước Chanh uống, cũng có thể pha nước mía uống.

--Trường hợp vị khí bất hòa, bị ợ, ăn ít, động thai có triệu chứng sẩy thai, có thể dùng Chanh pha nước uống, cũng có thể ăn Chanh dạng muối đường hoặc muối mặn.

--Trường hợp đờm nhiệt bị ho, có thể phối hợp với Quất Ngạnh（cành Quất ）, Bàng Đại hải（hạt Đười ươi ）và Cam thảo sắc nước uống.

Cách dùng và liều lượng: Mỗi ngày dùng từ 30-60-gam, ăn quả, chế biến theo các dạng vắt nước, sắc nước hoặc muối.

* Táo

Táo là quả chín của loài thực vật cây cao dạng leo thuộc họ Rosaceae, còn có tên gọi là Tần Bà, Thiên Nhiên Tử, trái Táo vị cam, vị chua, tính mát, quy kinh lạc tỳ, vị và tim.

Công hiệu: Ích vị sinh tân, thanh nhiệt trừ bực, giải rượu.

Thích hợp sử dụng:

--Trường hợp buồn bực khát nước hoặc uống rượu quá chén, có thể ăn trái Táo hoặc đun thành dạng cao ăn.

--Trường hợp tỳ âm không đủ, không tiêu, ăn ít, tiêu chảy, có thể ép nước Táo uống, cũng có thể cùng hong khô với Sơn Dược （Hoài Sơn ）, nghiền thành dạng bột, pha đường trắng uống.

Cách dùng và liều lượng: Mỗi ngày dùng từ 100-200 gam, ăn quả, chế biến theo các dạng vắt nước uống, đun nước cô đặc thành dạng cao hoặc nghiền thành dạng bột pha nước uống.

* Đào

Đào là quả chín của loài thực vật cây dạng leo thuộc họ Rosaceae, còn có tên gọi là Đào Thực. Đào vị cam, vị chua, tính bình hòa, quy kinh lạc gan và đại tràng.

Công hiệu: Sinh tân nhuận tràng, hoạt huyết tiêu tích.

Thích hợp sử dụng:

--Vị âm không đủ, họng khô khát nước, đường ruột táo nhiệt, táo bón, có thể ăn quả hoặc hấp chín ăn.

--Trường hợp hư lao dẫn đến ho, có thể dùng 3 quả táo, gọt vỏ, 30 gam đường phèn, hấp cách thủy cho đến trái Đào nhừ, bỏ hạt, mỗi ngày ăn 1 lần theo giới thiệu của "Dược Dụng Quả Phẩm".

Cách dùng và liều lượng: Mỗi ngày dùng từ 100-200 gam, ăn quả hoặc chế biến theo các dạng hấp hoặc nấu chín ăn.