Thực phẩm dùng cho dưỡng sinh và điều trị thường ngày và phương pháp chế biến phối hợp

"Bản thảo Cương mục" viết: "Miễn là các loại cây cỏ ăn được đều gọi là rau, gồm năm loại như rau Hẹ, củ Kiệu, Quỳ thái （đông Quỳ）, Hành, Hoắc（rau dại）",các loại thực vật dùng làm thức ăn được gọi chung là rau.

*Rau Muống

Rau muống là thân và lá của loại thực vật thân thảo thuộc họ khoai lang（ bìm）. Rau muống còn có tên gọi là Ung thái, Không tâm thái, Không đồng thái, Đằng đằng thái. Rau muống vị cam, tính hàn, quy kinh lạc tràng và dạ dày.

Công hiệu: thanh nhiệt mát máu, lợi thấp giải độc.

Thích hợp sử dụng:

--Trường hợp chảy máu cam, khạc ra máu, nôn máu, đại tiểu tiện ra máu v.v do huyết nhiệt gây nên, có thể dùng rau muống vắt nước, pha mật ong và đường uống. Ví dụ như cuốn "Lĩnh nam thái dược lục" viết, dùng vài nhánh rau muống, trộn đường kính cùng giã nát, pha nước đun sôi uống có công hiệu điều trị chứng chảy máu cam không ngớt.

--Trường hợp nhiệt lậu, tiểu tiện không thông, bạch đới phụ nữ do thấp nhiệt gây nên, có thể dùng rau muống sắc nước hoặc đun nước uống.

Cách dùng và liều lượng: nội phục, mỗi lần từ 60-120 gam, theo các kiểu sắc nước uống hoặc giã nước uống; trường hợp dùng ngoài da có thể đun nước rửa hoặc giã thành dạng bột đắp lên chỗ đau.

*Rau Giền

Rau giền là thân của loại thực vật thân thảo họ giền. Rau giền còn có tên gọi là giền Thanh Hương, rau giền vị cam, tính mát, quy kinh lạc đại tràng và tiểu tràng.

Công hiệu: Thanh nhiệt giải độc, tán ứ lợi tắc.

Thích hợp sử dụng:

--Trường hợp kiết lỵ kèm theo máu và mủ, đại tiểu tiện không thông. Theo giới thiệu của cuốn "Thọ thân dưỡng lão tân thư", cháo rau giền tím có thể điều trị chứng kiết lỵ kèm theo máu và mủ sau khi sinh nở, rau giền rửa sạch, thái nhỏ, sắc nước, bỏ bã lấy nước nấu cháo, ăn cháo khi đói bụng.

--Trường hợp mọc mụn trên đầu gối, ngứa ngáy khó chịu có thể dùng rau giền sắc nước rửa theo giới thiệu của "Bản thảo Cương mục".

Cách dùng và liều lượng: Nội phục, mỗi lần từ 30-120 gam, theo các kiểu sắc nước uống, nấu cháo hoặc giã nước uống; trường hợp dùng ngoài da có thể đun nước rửa hoặc giã thành dạng bột đắp lên chỗ đau.

*Tùng Thái

Tùng thái là mầm non của loại thực vật thân thảo họ thập tự （họ cải）. Tùng thái còn có tên gọi là Bạch tùng, cải thảo nhỏ, cải thìa. Tùng thái vị cam, tính mát, quy kinh lạc phổi, dạ dày và đại tràng.

Công hiệu: Thanh nhiệt trừ buồn, thông lợi đường ruột và dạ dày.

Thích hợp sử dụng:

--Trường hợp phổi nhiệt, vị nhiệt, buồn bực khát nước hoặc phổi nhiệt dẫn đến ho, có thể dùng Tùng thái cùng với củ cải đun nước uống; cũng có thể vắt nước, pha với đường kính hoặc mật ong uống.

--Trường hợp say rượu bất tỉnh, có thể giã nát Tùng thái pha nước uống theo giới thiệu của "Thánh Huệ phương".

Cách dùng và liều lượng: nội phục, mỗi lần dùng từ 30-120 gam, theo các kiểu nấu, sắc nước hoặc vắt nước uống.