Kiêng kỵ về chất lượng thực phẩm

"Thực chất" là chỉ chất lượng, tính, vị của thực phẩm. Kiêng kỵ về chất lượng thực phẩm bao gồm kiêng cả thực phẩm không sạch lẫn kén ăn.

"Thực phẩm không sạch" là chỉ thực phẩm biến chất, thậm chí chứa thành phần độc tố, dẫn đến các chứng như bệnh dạ dày, đường ruột, đau bụng, buồn nôn, kiết lỵ v.v, trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến ngất đi hoặc tử vong. Bên cạnh đó, ăn cơm thiu, thịt hỏng, cá thối đều có hại cho sức khỏe, gia súc gia cầm bị chết đều do dịch bệnh gây nên, không nên ăn.

"Kén ăn" là chỉ thích ăn một số thực phẩm nào đó. Kén ăn bao gồm ba mặt: Kén chọn Ngũ vị của thực phẩm, kén chọn tính hàn nhiệt của thực phẩm và nghiện rượu.

Không nên kén chọn Ngũ vị. Tinh, khí, huyết trong cơ thể con người đều nhờ sự nuôi dưỡng của Ngũ vị, giữa Ngũ vị với Ngũ tạng có mối quan hệ tương ứng với nhau, cho nên nếu kén chọn thực phẩm nào đó trong thời gian dài, sẽ khiến chức năng Ngũ tạng có quan hệ gắn bó với thực phẩm đó quá vượng, cứ thế lâu ngày sẽ gây tổn thương đối với các tạng phủ khác, dẫn đến sự mất cân bằng giữa Ngũ tạng.

Không nên kén chọn thực phẩm tính hàn nhiệt. Cũng như kén chọn ngũ vị, kén ăn thực phẩm tính hàn hoặc tính nhiệt cũng có thể dẫn đến sự suy thịnh âm dương của tạng phủ, từ đó gây nên bệnh tật. Dùng thực phẩm tính hàn tính mát thái quá như: Đồ uống nguội, kem, dưa hấu đông lạnh v.v sẽ tổn thương dương khí tỳ vị, sinh hàn thấp trong cơ thể, xảy ra các chứng đau bụng, tiêu chảy v.v. Kén chọn thực phẩm vị cay tính ôn nhiệt như thịt cừu, hành, tỏi, gừng, đồ rán...có thể dẫn đến tụ nhiệt trong dạ dày và đường ruột, xuất hiện các triệu chứng khát nước, mồm hôi, trướng bụng, đau bụng, táo bón v.v.

Không nên nghiện rượu. Nghiện rượu là chỉ uống rượu trường kỳ hoặc thường xuyên uống rượu quá chén. Uống rượu quá chén có thể thông lợi mạch máu, thư kinh hoạt lạc, trừ phong tán hàn, hành thuốc khử tà. Song rượu vừa tính nhiệt lại kèm theo tính thấp, uống rượu quá chén sẽ tổn thương tỳ vị, nội sinh thấp nhiệt, kết đờm thành trọc, gây tác động tới tinh thần, xuất hiện các triệu chứng ăn không tiêu, trướng bụng, đau bụng, buồn nôn, mồm đắng, rêu lưỡi dày và bẩn, thậm chí nôn máu, đại tiện ra máu, đầu óc không tỉnh táo, trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong bởi ngộ độc.