Sự hình thành và phát triển về dưỡng sinh và điều trị của Y dược Trung Hoa đã trải qua chặng đường lịch sử dài dằng dặc. Từ thời viễn cổ ăn tươi nuốt sống đến ẩm thực phong phú đa dạng ngày nay, dưỡng sinh và điều trị của Y dược Trung Hoa đã từng bước phát triển qua thực tiễn đời sống trong nhiều năm của loài người, tài liệu ghi chép văn hiến có thể tra cứu cho biết, dưỡng sinh và điều trị của Y dược Trung Hoa đã có hơn 3000 năm lịch sử.
1. Thời Tiên Tần
Mầm mống dưỡng sinh và điều trị của Y dược Trung Hoa được sản sinh trong sản xuất và đời sống của loài người thời nguyên thủy. "Hoài Nam Tử. Tu vụ huấn" viết: "Người thời cổ ăn cỏ uống nước, ăn lá cây, ăn thịt động vật, do đó rất nhiều bệnh tật đã gây phương hại tới sức khỏe của họ, vì vậy Thần Nông hướng dẫn người dân trồng ngũ cốc, bón phân theo tình hình ruộng đất, nếm bách thảo để biết mùi vị, phân biệt nước suối ngọt hay đắng, hướng dẫn người cổ nên tận dụng những thứ gì và nên tránh những thứ gì, bởi vì lúc bấy giờ, riêng trong một ngày cũng có khả năng bắt gặp 70 loại độc tố". Qua đó có thể thấy, trong thực tiễn lao động, sản xuất, đời sống và quá trình tìm kiếm thực phẩm, tổ tiên của chúng ta đã phát hiện tác dụng điều trị của một số thực vật và động vật như chim, thú, cá, côn trùng v.v. Cùng với việc phát hiện và sử dụng lửa, con người chuyển từ ăn sống sang ăn thực phẩm chín, vừa nâng cao tỷ lệ tận dụng thực phẩm, lại mở rộng nguồn thực phẩm. Nhờ có thành phần dinh dưỡng phong phú của thực phẩm đã cải thiện tình trạng dinh dưỡng của cơ thể con người, thúc đẩy não bộ phát triển, tăng nhanh sự tiến hóa của loài người. Bên cạnh đó, đốt lửa biến đồ sống thành đồ chín có tác dụng khử trùng diệt sâu, phòng chống bệnh dạ dày, đường ruột và ký sinh trùng, nhờ đó đã đảm bảo tốt sức khỏe của con người, mở ra kỷ nguyên mới về chăm sóc sức khỏe, kéo dài tuổi thọ và đảm bảo sự phát triển thịnh vượng của dân tộc. Lúc bấy giờ, thực phẩm chỉ đáp ứng nhu cầu sinh sống của tổ tiên, còn sự nhận biết đối với mối quan hệ giữa thực phẩm với sức khỏe vẫn ở giai đoạn mập mờ.
Trải qua năm tháng dài dằng dặc của xã hội nguyên thủy và xã hội nô lệ, đến thời Tây Chu, sức sản xuất xã hội đã được nâng cao dần. Việc điều trị bằng dinh dưỡng của Trung Y đã từ manh nha dần dần trở thành mô hình bước đầu, hình thành chế độ y tế có quy mô bước đầu, sản sinh chế độ y chính thời Chu gồm bốn môn lớn như "thực y, tật y, thương y, thú y" , đồng thời đứng hàng đầu so với các y thuật khác. Qua đó có thể thấy, lúc bấy giờ cổ nhân đã chú ý điều hòa ngũ vị xét từ góc độ bảo vệ phủ tạng của cơ thể con người.
Trong các sách y được khai quật từ mộ Hán-3 Mã Vương Đôi Trường Sa Trung Quốc năm 1975 bao gồm "Dưỡng sinh phương", "Tạp liệu phương", "Ngũ thập Nhì bệnh phương" và "Âm dương thập nhất mạch cứu kinh" đều có nội dung ghi chép phương pháp chữa trị bằng các món ăn, trong đó có một số bài thuốc chữa trị bằng ẩm thực, ví dụ như ăn cháo Thanh Lương có công hiệu điều trị rắn cắn, điều này chứng tỏ người Trung Quốc ngay từ thế kỷ V trước công nguyên đã lấy cán món ăn làm phương pháp điều trị và được ứng dụng rộng rãi trong người dân, đồng thời thu thập và soạn các bài thuốc có công hiệu chữa trị thành sách.
• Hoạt động Gặp gỡ hữu nghị thanh niên Trung Quốc-Việt Nam lần thứ 18 đã diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam 2018/08/15
• Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức Lễ trao học bổng Chính phủ Trung Quốc năm 2018 2018/08/14
