Thuốc bổ khí-Tây Dương Sâm

2011-04-22 16:52:12 cri

Thuốc bổ khí có công hiệu bồi bổ khí, có thể bồi bổ tạng khí để điều chỉnh sai lệch bệnh lý bởi tạng khí cơ thể suy nhược gây nên. Bổ khí bao gồm bổ tỳ khí, phổi khí, tâm khí, nguyên khí v.v. Vì vậy, thuốc bổ khí chủ yếu chữa trị các chứng bệnh như: Tỳ khí suy yếu với các triệu chứng ăn không ngon miệng, tức bụng, trướng bụng, phân loãng, mệt mỏi, mặt xanh xao, gầy gò hoặc sưng phù, thậm chí sa phủ tạng, máu không quy tụ được v.v. Phổi khí suy yếu với triệu chứng là khí ngắn khí ít, không đáp ứng được nhu cầu của cơ thể, động một cái thì thở dốc, không đủ sức ho, tiếng nói yếu ớt, thậm chí thở hổn hển, mệt lả, dễ ra mồ hôi v.v.

Thuốc bổ khí nói chung vị cam, tính ôn hoặc tính bình hòa. Trong đó có một số ít thuốc vị đắng, có dược hiệu thanh hỏa hoặc thấm thấp. Nếu là thuốc thanh hỏa thì tính hơi hàn. Phần lớn thuốc có thể bồi bổ tỳ khí và phổi khí, chủ yếu quy kinh lạc tỳ và phổi. Một số ít thuốc còn có công hiệu bổ khí tim, quy kinh lạc tim.

Tây Dương Sâm: Vị cam, hơi đắng, tính mát, quy kinh lạc phổi, tim, thận và tỳ. Tây Dương Sâm gồm hai công hiệu chữa trị chủ yếu: Một là bổ khí dưỡng âm, thích hợp chữa trị chứng khí và âm đều bị phương hại, khí phổi và âm phổi suy yếu. Hai là thanh nhiệt, sản sinh nước bọt, thích hợp điều trị bệnh nhân bị sốt dẫn đến khí hư, phương hại hệ thống nước bọt dẫn đến khát nước.

Cách dùng và liều lượng: Dùng Tây Dương Sâm sắc riêng để pha nước uống, mỗi lần từ 3-6 gam.

Điều cần phải lưu ý là: Tây Dương Sâm tính hàn, có khả năng phương hại dương khí và trợ thấp, cho nên bệnh nhân dương khí ở trung vị suy yếu, vị hàn vị thấp kiêng dùng. Tây Dương Sâm khắc Lê Lư.

Nhân Sâm và Tây Dương Sâm là hai vị thuốc quý, đều là rễ của loài cây thân cỏ sinh trưởng nhiều năm thuộc họ Ngũ Gia, đều có công hiệu bổ ích nguyên khí, bồi bổ khí tỳ và khí phổi, sản sinh nước bọt giải khát, thích hợp điều trị chứng khí hư dẫn đến hơi thở ngắn, mệt mỏi, mạch yếu, đuối sức; Điều khác nhau là Nhân Sâm là rễ của Nhân Sâm-loài cây thân cỏ sinh trưởng nhiều năm thuộc họ Ngũ Gia, Nhân Sâm vị cam, hơi đắng, tính hơi ôn, có công hiệu nổi bật về đại bổ nguyên khí, bổ tỳ ích phổi, có công hiệu mạnh trong ích khí cứu nguy, chỉ dùng riêng là có thể thu được hiệu quả. Chủ yếu chữa trị các chứng khí hư sắp đứt, tỳ khí không đủ, phổi khí suy yếu. Bên cạnh đó, Nhân Sâm cũng có thể bổ khí cho tim thận, an thần tăng cường trí nhớ, thích hợp chữa trị các chứng tim đập nhanh, mất ngủ, hay quên do khí huyết suy yếu gây nên, là vị thuốc quan trọng về bổ hư hộ chính, đặc biệt thích hợp điều trị chứng nội thương do lao động quá sức gây nên. Tây Dương Sâm là rễ của Tây Dương Sâm-loài cây thân cỏ sinh trưởng lâu năm thuộc họ Ngũ Gia, Tây Dương Sâm vị đắng, hơi cam, tính hàn, dược hiệu bổ khí không bằng Nhân Sâm, nhưng lại có công hiệu nổi bật về dưỡng âm thanh hỏa sản sinh nước bọt, là vị thuốc thanh bổ trong thuốc bổ khí, tương đối thích hợp điều trị chứng khí và chứng âm suy yếu trầm trọng do sốt cao gây nên, đồng thời thích hợp cho chứng suy yếu cả về tỳ khí lẫn phổi khí.

Lời lưu ký

Chuyên đề

• Mừng Xuân Mậu Tuất 2018	• Chủ tịch Tập Cận Bình tham dự Hội nghị Thượng đỉnh APEC lần thứ 25 và thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam và Lào
Xem tiếp>>