Ông Thiền Tế Tường "Giải mã" hệ thống thoát nước ở Cố Cung: Kế thừa và phát triển "Tinh thần người thợ" trong xây dựng và bảo tồn

Gần đây, Tử Cấm Thành hay còn gọi là Cố Cung gần 600 tuổi đã trở thành tiêu điểm quan tâm chú ý do thành phố Bắc Kinh mưa to nhiều ngày, nhất là các bức ảnh về mặt đất trong Cố Cung không bị ngập úng khi xảy ra thời tiết mưa bão, khiến cư dân mạng thán phục hệ thống thoát nước của Cố Cung. Về việc này, ông Thiền Tế Tường, Giám đốc Viện Bảo tàng Cố Cung cho biết, đây không những thể hiện trí thông minh và tấm lòng của người thợ xây dựng ngày xưa, cũng thể hiện sự giữ gìn bền bỉ di sản văn hóa của con người ngày nay.

Giám đốc Viện bảo tàng Cố Cung Thiền Tế Tường cho biết, ngày đầu xây dựng Tử Cấm Thành đã đo đạc, thiết kế và thi công kỹ càng hệ thống cống rãnh thoát nước. Mặt đất của Tử Cấm Thành thuận theo môi trường địa lý khu vực Bắc Kinh, địa thế nhìn chung phía bắc cao phía nam thấp, chính giữa cao hai bên thấp, mà còn hơi có độ dốc. Trong đó, cửa bắc Tử Cấm Thành --- Thần Vũ Môn cao 46,05 mét so với mặt đường nằm ngang, cửa nam Ngọ Môn cao 44,28 mét, chân tường cao hơn mặt đường nằm ngang khoảng 2 mét, độ dốc này tạo điều kiện có lợi cho thoát nước tự nhiên, khiến ngập úng từ từ thoát nước. Cống rãnh thoát nước trong Tử Cấm Thành toàn bộ thông với sông Kim Thủy trong thành, sông Kim Thủy trong Tử Cấm Thành lại nối liền với sông Hộ Thành rộng 52 mét ngay dưới chân tường thành phía ngoài của Tử Cấm Thành, sau đó thông với sông Kim Thủy ngoài thành, Trung Nam Hải,v.v., những hệ thống sông ngòi này cũng có chức năng thoát nước.

Giám đốc Viện bảo tàng Cố Cung Thiền Tế Tường cho biết, những người làm việc tại Cố Cung rất tự hào về xây dựng Tử Cấm Thành thông minh, cũng nhận thức được trách nhiệm to lớn về giữ gìn di sản văn hóa, đã triển khai nhiều công tác nghiên cứu và bảo tồn, duy trì chức năng thoát nước của Tử Cấm Thành. Những năm gần đây, Viện Bảo tàng Cố Cung khởi động việc nghiên cứu chuyên đề về hệ thống thoát nước của Cố Cung, đến mùa mưa cử nhân viên chuyên ngành đến ghi chép tại hiện trường, lập bản đồ và tập hợp các điểm ngập úng trong cả Tử Cấm Thành, căn cứ theo bản đồ đó đi sâu phân tích toàn diện nguyên nhân ngập úng, nghiên cứu biện pháp giải quyết tổng hợp.

Giám đốc Thiền Tế Tường cho biết, hệ thống thoát nước cổ đại Tử Cấm Thành là bộ phận cấu thành quan trọng của di sản văn hóa thế giới Cố Cung, nên được bảo tồn chu đáo như kiến trúc cổ Cố Cung. Công trình tu sửa bảo tồn toàn bộ kiến trúc cổ Cố Cung trong thời gian 18 năm đã thúc đẩy việc bảo tồn hệ thống thoát nước cổ đang được thi công theo kế hoạch. Năm 2014-2015, khi tu sửa dự án mở cửa Từ Ninh Cung, Thọ Khang Cung, vườn hoa Từ Ninh, Viện bảo tàng Cố Cung đã tiến hành bảo dưỡng tu sửa toàn bộ hệ thống thoát nước của 3 khu vực lần này. Trong đợt mưa to này, cống rãnh thoát nước của 3 khu vực này đều vận hành bình thường, không phát hiện hiện tượng ngập úng.

Theo đà tăng cường chức năng xã hội, Cố Cung cần xây dựng hệ thống thoát nước thải hoàn thiện trong khi bảo vệ và bảo tồn hệ thống cống rãnh thoát nước vốn có. Hiện nay, hệ thống thoát nước nội bộ Viện bảo tàng Cố Cung đã hình thành hai hệ thống thoát nước mưa và nước thải riêng biệt, hệ thống nước thải là đường ống riêng nối với mạng lưới đường ống thành, hệ thống thoát nước chỉ dùng để thoát nước mưa.  Từ năm 2015, Viện Bảo tàng Cố Cung còn từng bước thay nền mặt đường xi măng và mặt đường nhựa bằng vật liệu kiến trúc truyền thống gạch đá trong cả Cố Cung, không những đã cải thiện môi trường cảnh quan, mà còn tăng cường chức năng thoát và thấm nước.

Hệ thống thoát nước Cố Cung lắng đọng "Tinh thần người thợ" kế thừa truyền thống, trước vai trò tổng hợp đã tạo nên chức năng thoát nước phòng chống thiên tai lớn mạnh ngày nay dưới tác dụng tổng hợp của "Thiên thời địa lợi nhân hòa". Giám đốc Thiền Tế Tường bày tỏ tin tưởng theo đà thực thi thuận lợi công trình "Cố Cung bình yên", hệ thống thoát nước của Viện bảo tàng Cố Cung sẽ thông suốt hơn, năng lực phục vụ du khách cũng sẽ nâng cao thêm một bước.