Doanh nghiệp Trung Quốc dẫn đầu doanh nghiệp châu Á dấy lên cơn sốt sáp nhập

Mặc dù thị trường tài chính toàn cầu rất bấp bênh, nhưng không hề ảnh hưởng tới hứng thú sáp nhập của các doanh nghiệp châu Á. Điều thu hút sự chú ý nhiều hơn cả là, trong 10 giao dịch lớn nhất châu Á trong quý 1 năm 2016, đều có bóng dáng của doanh nghiệp Trung Quốc, điều khác biệt là ở chỗ doanh nghiệp Trung Quốc xuất hiện với tư cách là bên mua hay bên bán.

Tư liệu do Tập đoàn Thomson Reuters công bố mới nhất cho thấy, trong quý 1 năm 2016, mức độ sôi động các vụ giao dịch sáp nhập ở châu Á đã tăng 9% so với cùng kỳ năm 2015. Không tính số liệu của Nhật Bản, tổng quy mô các vụ giao dịch sáp nhập ở châu Á trong quý 1 năm nay là 275 tỷ đô-la Mỹ, chiếm gần 40% trong tổng số 690 tỷ đô-la Mỹ của toàn cầu. Ngoài ra, trong các vụ giao dịch sáp nhập ở châu Á, 57% tập trung vào lĩnh vực nguyên vật liệu, công nghiệp và khoa học-công nghệ tiên tiến.

Số liệu cho thấy, tổng quy mô các vụ giao dịch sáp nhập xuyên quốc gia của Trung Quốc trong quý 1 là 95,1 tỷ đô-la Mỹ, tăng 136% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều đáng chú ý là, trong các vụ giao dịch sáp nhập liên quan tới doanh nghiệp Trung Quốc, có nhiều giao dịch có quy mô vượt 5 tỷ đô-la Mỹ.

Trong đó, vụ giao dịch lớn nhất là Tập đoàn Hóa chất Trung Quốc sáp nhập Công ty Syngenta Thụy Sĩ với quy mô giao dịch lên tới 46 tỷ đô-la Mỹ. Ông Bành Tâm Khản, nhà phân tích độc lập về nông sản phẩm có khối lượng giao dịch lớn trên thị trường quốc tế nói: "Tập đoàn Hóa chất Trung Quốc mua lại Công ty Syngenta, không chỉ nhằm mua lại công ty này, điều quan trọng hơn là mua bằng sáng chế và công nghệ".

Công ty Syngenta là một trong 6 công ty xuyên quốc gia trong lĩnh vực hóa học nông nghiệp chủ chốt nhất trên toàn cầu, việc mua lại Công ty Syngenta không những làm cho Tập đoàn Hóa chất Trung Quốc nhanh chóng bước vào hàng ngũ công ty hóa học nông nghiệp chủ chốt trên toàn cầu, trở thành doanh nghiệp cung cấp hạt giống biến đổi gien đủ sức chống chọi với các "ông trùm" như Công ty Monsanto, cũng khiến Công ty Syngenta thành công thâm nhập thị trường Trung Quốc.

Như vậy, có thể nói sáp nhập doanh nghiệp là một công đôi việc, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn cho rằng phải xem xét từ góc độ lâu dài trước khi tiến hành sáp nhập. Cuối năm 2015, Công ty JP Morgan ra một báo cáo nghiên cứu điều tra 55 doanh nghiệp ở toàn châu Á, 38% doanh nghiệp trong số đó đều cho biết cần phải phân tích giao dịch dựa trên chu kỳ 5-10 năm, 40% doanh nghiệp chú trọng xem xét chu kỳ trên 10 năm. Trong những vụ giao dịch này, 35% bên mua đã đặt ra mức lợi nhuận 10%, còn 23% bên mua thì không đặt ra bất cứ mức lợi nhuận nào.

Chủ nhiệm Khoa Thống kê, Học viện Tài chính Thượng Hải Ôn Kiến Ninh nói: "Doanh nghiệp thường nhìn nhận sự sáp nhập bằng tầm nhìn lâu dài hơn, trong đó trước tiên sẽ xem xét nhân tố tài vụ, ngoài ra, liệu có giành được thị trường, lao động, năng lực sản xuất mới hay không cũng là nhân tố quan trọng mà họ phải cân nhắc".

Cùng với kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại, đồng Nhân dân tệ mất giá, ngày càng nhiều doanh nghiệp bắt đầu tìm kiếm phát triển theo hướng đa nguyên, tìm kiếm cơ hội phát triển ở thị trường nước ngoài. Ông Nguyễn Chấn Vũ, cộng sự Văn phòng đại diện của Văn phòng Luật sư quốc tế Baker & Mckenzie tại Thượng Hải cho biết: "Doanh nghiệp đều muốn sắp xếp nhiều nguồn vốn đầu tư hơn trước khi đồng Nhân dân tệ tiếp tục sụt giá, nhằm giảm thiểu rủi ro sắp xếp tài sản. Nhưng, trong quá trình mua lại doanh nghiệp xuyên quốc gia, làm thế nào hội nhập nhanh vào môi trường pháp luật địa phương và tìm hiểu thị hiếu người tiêu dùng tốt hơn cũng là điều rất đáng cân nhắc".

Tuy thách thức và cơ hội tồn tại song song trong quá trình mua lại doanh nghiệp xuyên quốc gia, nhưng cơn sốt mua lại doanh nghiệp của các công ty Trung Quốc dự kiến vẫn sẽ tiếp diễn. Tháng 2 năm 2016, báo cáo nghiên cứu đầu tư trực tiếp nước ngoài do Công ty O'Melveny công bố cho thấy, 84% số người được hỏi (trong đó 2/3 là doanh nghiệp Trung Quốc) cho biết, "Năm 2016, vốn đầu tư tại Mỹ của họ sẽ vượt những năm trước". Báo cáo còn đề cập đến, Mỹ là một thị trường then chốt đối với bên mua Trung Quốc, bên mua mong tìm được cơ hội phát triển tại Mỹ, vì tốc độ tăng trưởng thị trường trong nước Trung Quốc đang chậm lại.