"Lúa nước hoang dã" cực bắc Trung Quốc sinh sôi nảy nở trong sự bảo tồn

Mở cánh cửa sắt bước vào, đi khoảng 20 mét trên con đường láng xi măng, hiện ra trước mắt là những vạt "Cỏ dại um tùm", và ven vạt cỏ dại là bờ ruộng uốn khúc, hoàn toàn khác với cảnh tượng ruộng lúa qui củ được cày sâu cuốc bẫm thưường thấy của nông dân.

Những vạt "Cỏ dại" này là thực vật bảo tồn cấp 2 Quốc gia, hơn 30 năm trước đã được chuyên gia lúa nước xác nhận là lúa hoang dã chịu rét nhất cực bắc thế giới.

Ông Nhiêu Khai Hỷ, Người phụ trách Văn phòng quản lý lúa hoang dã huyện Đông Hương tỉnh Giang Tây cười vui vẻ cho biết, chúng tôi cần môi trường sinh thái nguyên sơ cho sinh trưởng như thổi vốn có của loại lúa này.

Từ 1,5 mẫu trong thời kỳ tuyệt chủng ở đầu thế kỷ mở rộng diện tích đến 28,9 mẫu hiện nay, từ ban đầu trồng cây bảo hộ diện tích nhỏ đến vây tường bảo hộ trong phạm vi 140 mẫu hiện nay, mảnh đất lúa hoang dã nằm ở thôn Chương Đường huyện Đông Hương cực bắc thế giới này sinh sôi nảy nở trong sự bảo tồn.

Ông Từ Phong Hoa, Phó Chủ nhiệm Trung Tâm quảng bá kỹ thuật Nông nghiệp huyện Đông Hương cho biết, đây là khu bảo tồn, không bón phân, không phun thuốc, không cuốc xới, không thu hoạch, không gieo hạt, lúa hoang dã đã sinh sôi nảy nở nhờ sức sống của mình, đây là tiến hành bảo tồn môi trường nguyên sơ cho lúa hoang dã. Cho dù cắt riêng làm khu vực nhỏ để giám sát theo dõi, việc nhổ cỏ cũng phải dùng tay để nhổ.

Ông Nhiêu Khai Hỷ giữ gìn nâng niu cây lúa hoang dã như đứa trẻ yêu dấu trong mấy chục năm cho biết, sự khác biệt bề ngoài của lúa hoang Đông Hương và lúa nước thường là trên mỗi bông lúa nhỏ có một cọng gai.

Ông Trần Đại Châu, Giám đốc Sở nghiên cứu lúa nước, Viện Khoa học Nông nghiệp tỉnh Giang Tây cho biết, nhiều tỉnh Trung Quốc đều có phát hiện lúa hoang dã. Nhưng phân bố cực bắc có nghĩa là loại lúa hoang dã có đặc tính chịu đựng được giá rét nhất, ngoài ra, chúng tôi còn phát hiện lúa hoang dã Đông Hương chịu đựng được sâu bệnh, ngập lụt và hạn hán.

Ông Nhiêu Khai Hỷ cho biết, lúa dã sinh Đông Hương có sức sống ngoan cường. Hàng năm không cần phải gieo ha, năm sau lại mọc lên. Nước ngập gần một mét, cây lúa vẫn ngoi lên khỏi mặt nước. Nếu ở vùng đất trũng trồng loại lúa nước có đặc điểm này, có thể giảm thiểu việc giảm sản lượng do lũ lụt gây nên.

Ông Trần Đại Châu cho biết, hiện nay, lúa hoang dã Đông Hương đã có hiệu quả tốt về mặt gây giống lúa nước, chuyên gia sử dụng tế bào lúa hoang dã gây giống lúa mới Hiệp Thanh Tảo A, hiện nay đã ứng dụng diện tích rộng, thúc đẩy phát triển sự nghiệp lúa nước Trung Quốc. Ngoài ra, còn lợi dụng lúa dã sinh Đông Hương và lai giống lúa nước, gây giống lúa "Đông dã số 1" chịu đựng giá rét.

Nhưng điều khiến ông Nhiêu Khai Hỷ lấy làm đáng tiếc là vì thời kỳ đầu công tác bảo tồn không được suôn sẻ, thập niên 70 thế kỷ 20 trong 9 vạt lúa hoang dã Đông Hương có 6 vạt bị tuyệt chủng. Hiện nay, ông Hỷ cứ ba ngày đến ruộng lúa một lần, ghi chép tình hình như số khóm lúa hoang dã, số cỏ dại, số đẻ nhánh.v.v..., sau đó bảo con gái dùng vi tính chuyển đến Viện khoa học Nông nghiệp tỉnh Giang Tây, Viện Hàn lâm Khoa hoc Trung Quốc để phân tích nghiên cứu.

Gần đây, Viện Khoa học Nông nghiệp tỉnh Giang Tây có kế hoạch đặt Trạm quan trắc khí tượng tại Khu bảo tồn. Hàng ngày giám sát chuyển đi tình hình yếu tố khí tượng như độ sáng, độ ẩm, độ gió, lượng mưa.v.v... để nghiên cứu quan hệ biến đổi giữa lúa hoang dã và sinh thái môi trường. Ông Trần Đại Châu cho biết, theo đà diện tích bảo tồn mở rộng, sự bảo tồn lúa dã sinh Đông Hương nên không ngừng tăng cường, nghiên cứu khoa học và không gian tận dụng cũng cần tiến thêm một bước phát triển mới.