Nhìn lại thị trường du lịch Trung Quốc qua nhập siêu 100 tỷ đô-la Mỹ trong lĩnh vực du lịch

Mới đây, Cục Du lịch Nhà nước Trung Quốc ra báo cáo cho thấy, 6 tháng đầu năm nay, chi tiêu cho du lịch xuất cảnh của người dân Trung Quốc vượt 70 tỷ đô-la Mỹ, tăng 20,7% so với cùng kỳ năm ngoái; bên cạnh đó, doanh thu du lịch nhập cảnh đạt 24 tỷ 771 triệu đô-la Mỹ, giảm 1,8%. Năm 2014, nhập siêu giữa du lịch xuất cảnh và du lịch nhập cảnh của Trung Quốc đột phá ngưỡng 100 tỷ đô-la Mỹ sẽ là điều chắc chắn, mức chi tiêu của công dân Trung Quốc đại lục ở nước ngoài và vùng lãnh thổ tăng gấp 3 lần so với mức chi tiêu của du khách hải ngoại trên lãnh thổ Trung Quốc.

Nhà quan sát chỉ rõ, trong bối cảnh Trung Quốc điều chỉnh kết cấu, chuyển đổi mô hình phát triển kinh tế, chi tiêu về mặt du lịch đã là một nội dung quan trọng để kích thích nhu cầu tiêu dùng nội địa, người Trung Quốc không nên chỉ thoả mãn việc thế giới chia sẻ "vàng" Trung Quốc, mà nên mong đợi việc Trung Quốc chia sẻ "vàng" thế giới.

Đồng thời có chuyên gia chỉ rõ, nhập siêu về mặt du lịch có lợi cho hình thành cục diện "tái cân bằng" trong thương mại toàn cầu, đặc biệt là giữa các đối tác thương mại chính của Trung Quốc, vừa có thể thúc đẩy hữu hiệu tiến trình quốc tế hoá đồng Nhân dân tệ, vừa có thể làm dịu sức ép lạm phát trong nước Trung Quốc. Thế nhưng, 100 tỷ đô-la Mỹ—con số khổng lồ này vẫn rất đáng để người ta suy ngẫm: Làm thế nào để ngành du lịch Trung Quốc thực hiện chuyển đổi mô hình và nâng cấp, thu hút mức chi tiêu khổng lồ của công dân Trung Quốc tại thị trường trong nước, từ đó tiếp tục kích thích nhu cầu tiêu dùng nội địa, vực dậy kinh tế.

Trước Quốc khánh Trung Quốc, chị Đặng Úy Văn, nhân viên cổ cồn trắng 30 tuổi ở Thượng Hải vừa kết thúc tour du lịch Nhật Bản. Những năm qua, trong đại đa số trường hợp, chị cùng chồng chị đã chọn nước ngoài là điểm đến du lịch tự túc.

Chị Đặng Úy Văn nói: "Vì mức chi tiêu kinh tế đã nâng cao, cộng thêm đồng Nhân dân tệ tăng giá, chúng tôi đều khát khao được thể nghiệm tour du lịch dễ chịu hơn. Với các nhân tố như du khách ở điểm du lịch ít, dịch vụ chú trọng chữ tín, đi lại tiện lợi, v.v, chúng tôi sẵn sàng lựa chọn du lịch xuất cảnh".

Nhìn lại du lịch nội địa, chị Đặng Úy Văn chỉ rõ, một số khu phong cảnh trong nước vẫn nằm trong giai đoạn phát triển thấp, thực hiện lợi nhuận dựa vào biện pháp tăng giá vé tham quan, vé tham quan lên tới 100-200 Nhân dân tệ đã là chuyện bình thường, bên cạnh đó chất lượng dịch vụ lại chưa được nâng cao. Cứ đến ngày nghỉ, du khách chen chúc, giao thông ùn tắc, nhiều thương gia "chặt chém" du khách, có lúc du khách chỉ muốn mau chóng thoát thân sau khi đã vào cửa hàng.

Lý Thụy là nhân viên cổ cồn trắng làm ở Bắc Kinh. Lý Thụy nói: "Tôi đã tận mắt chứng kiến những đoàn du lịch Trung Quốc có năng lực chi tiêu siêu mạnh tại Siêu thị Galeries Lafayette ở Pa-ri Pháp. Nhiều siêu thị có nhân viên phục vụ nói tiếng Trung, trên đường phố có rất nhiều nhà hàng, ở một số nhà hàng cung cấp món Trung Quốc có giá rẻ hơn so với trong nước Trung Quốc. So với các tiện lợi về du lịch của nhiều nước cũng như biện pháp thu hút du khách, thị trường du lịch nội địa Trung Quốc vẫn còn khoảng cách rất lớn".

Ngay từ năm 2009, thương mại về dịch vụ du lịch của Trung Quốc đã xuất hiện nhập siêu. Chỉ sau 5 năm ngắn ngủi, quy mô nhập siêu đã từ 2 tỷ đô-la Mỹ tăng mạnh lên tới 100 tỷ đô-la Mỹ, tăng gần 50 lần.

Chị Lục Di, người Đức quanh năm làm ở Thượng Hải cũng tham gia thảo luận về ngành du lịch Trung Quốc nên làm thế nào thực hiện xoay chuyển tình trạng nhập siêu.

Là một người yêu thích du lịch, chị cho biết thường gặp phải vấn đề "du khách chật ních" và "cưỡi ngựa xem hoa" khi tham gia tour du lịch do hãng du lịch Trung Quốc tổ chức; nếu chọn du lịch tự túc, lại gặp phải khó khăn về ngôn ngữ và giao thông công cộng không tiện.

Chị nói: "Như nhiều năm trước, du khách nước ngoài đến Trung Quốc vẫn lấy nội dung tham quan di tích văn hoá làm chính, rất ít bị thu hút bởi sản phẩm văn hoá du lịch sinh động. Thị trường du lịch Trung Quốc thiếu sản phẩm độc đáo và được thiết kế công phu, nhiều người nước ngoài không "mua được gì" sau khi đến Trung Quốc".

Theo nhận xét của cô gái châu Âu này, "Trung Quốc có tài nguyên du lịch hết sức phong phú và đầy sức hấp dẫn, nhưng cần phải lên kế hoạch tốt hơn, thực hiện phát triển có trật tự".

Ông Trương Kiếm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Hãng du lịch Thanh niên Trung Quốc tại An Huy cho biết, nghiệp vụ miễn thuế ở Trung Quốc phát triển chậm trễ, rất nhiều sản phẩm cao cấp quốc tế có giá bán đắt hơn nước ngoài, đây là một nguyên nhân khiến du khách kéo nhau xuất cảng và tiêu dùng ở nước ngoài.

Trong khi nhiều thành phố du lịch Trung Quốc có lượng du khách nước ngoài giảm, thành phố Hoàng Sơn tỉnh An Huy lại thực hiện lượng du khách nước ngoài và doanh thu ngoại tệ đều tăng vào năm 2013.

Thông qua biện pháp sáng tạo và đổi mới để thúc đẩy du lịch, văn hoá và sinh thái hội nhập phát triển, tăng cường chuyển biến từ du lịch tham quan truyền thống sang du lịch kết hợp tham quan, nghỉ dưỡng và dưỡng sinh, kéo dài dây chuyền ngành du lịch, thu hút càng nhiều du khách ở lại Hoàng Sơn, mở rộng hiệu quả tổng hợp. Phương thức này vừa nhận được sự yêu thích của thị trường và du khách, vừa phản ánh động lực lôi kéo thị trường do cảm nhận du lịch được nâng cao mang lại cho ngành du lịch.

Tháng 8 năm nay, Quốc vụ viện Trung Quốc ban bố "Một vài ý kiến về thúc đẩy cải cách và phát triển ngành du lịch". Đây là lần thứ 3 Chính phủ Trung Quốc ấn định văn kiện riêng về ngành du lịch trong 5 năm qua.

Ý kiến này chỉ rõ, phải thúc đẩy ngành du lịch hội nhập phát triển với các ngành khác, tích cực kiến tạo môi trường du lịch lấy con người làm gốc, cùng lúc thực hiện hiệu quả kinh tế, hiệu quả xã hội và hiệu quả sinh thái, nâng cao năng lực ngành du lịch phát triển bền vững, khiến đông đảo du khách có cảm nhận tốt đẹp về sự hài lòng, dễ chịu và vui vẻ, thực hiện mong đợi đối với du lịch là phát hiện cái đẹp, tận hưởng cái đẹp và quảng bá cái đẹp.

Ông Trương Kiếm nói: "Trong bối cảnh dân số đông, điểm du lịch bị thương mại hoá quá mức, dịch vụ du lịch nội địa Trung Quốc càng nên tôn trọng nhu cầu của người tiêu dùng, tôn trọng nhu cầu của thị trường, dày công hoàn thiện bản thân. Ngành du lịch phải có lòng tin đối với việc chuyển đổi mô hình và nâng cấp, cũng như thu hẹp, thậm chí xoay chuyển nhập siêu.