Đường bộ quốc tế ở miền tây-nam Trung Quốc giải phóng tiềm năng kinh tế to lớn

Chưa đến 7 giờ sáng, chợ hoa quả thứ hai Chính Xương, Kim Mã ở thành phố Côn Minh tỉnh Vân Nam miền Tây-nam Trung Quốc đã tràn ngập trong bầu không khí thơưng mại náo nhiệt, tiếng người ồn ào. Chợ này là một trong những chợ đầu mối trái cây Đông Nam Á đi vào thị trường Trung Quốc, những người khuân vác đang hối hả bốc dỡ trái cây từ Thái Lan và Mi-an-ma vận chuyển đến, các thương lái và khách hàng cũng bắt đầu một ngày bận rộn.

"Một số thương lái trước kia chỉ buôn bán trái cây Trung Quốc, hiện nay nhiều người đã chuyển làm nghề nhập khẩu trái cây". Ông Hùng Tiểu Giang, chủ nhiệm văn phòng tổng hợp chợ hoa quả Chính Xương, Kim Mã, Côn Minh cho phóng viên biết, những năm qua, tình hình buôn bán trái cây Thái Lan ngày một sôi động, đường ô-tô Côn Minh – Băng Cốc trở thành động lực thúc đẩy phát triển quan trọng.

"Trước kia, trái cây nhiệt đới Đông Nam Á chủ yếu thông qua vận tải đường biển, từ khu vực ven biển như tỉnh Quảng Đông v.v đi vào thị trường Trung Quốc, chu kỳ và cự ly vận tải bị kéo dài. Cùng với tỉnh Vân Nam nâng cấp, cải tạo đường ô-tô xuất nhập cảnh và thúc đẩy thực hiện vận tải tiện lợi xuyên biên giới với các nước xung quanh, trái cây tươi Thái Lan thông qua vận tải đường bộ chỉ mất 3 ngày là có thể xuất hiện tại các chợ ở Côn Minh, nhanh hơn khoảng 10 ngày so với chu kỳ vận tải đường biển, và bức xạ thị trường cả nước Trung Quốc". Ông Hùng Tiểu Giang cho biết, hiện nay lượng giao dịch trái cây Thái Lan mỗi năm đã chiếm khoảng 30% tổng lượng giao dịch/năm của chợ này.

Ý nghĩa của đường ô-tô quốc tế đã được hiển hiện rõ rệt. Giám đốc Viện Nghiên cứu Giao thông – Lưu thông phân phối xuyên Á Côn Minh Lưu Kim Hâm cho biết, sau nhiều năm nỗ lực, đặc biệt sau khi tỉnh Vân Nam khởi động xây dựng đầu cầu quan trọng của Trung Quốc mở cửa hướng tới phía Tây-nam, công tác hợp tác giao thông – vận tải với các nước xung quanh đã thu được hiệu quả nhất định, sau khi mạng lưới đường ô-tô thông suốt và ngành lưu thông phân phối phát triển quy mô, vai trò của đường ô-tô sẽ càng nổi bật hơn.

Phóng viên từ Sở Giao thông – Vận tải tỉnh Vân Nam được biết, Vân Nam đã có 4 con đường nối liền với Nam Á và Đông Nam Á, lần lượt là: đường ô-tô Côn Minh – Ma Ham – Lào – Băng Cốc Thái Lan, đường ô-tô Côn Minh – Hà Khẩu – Hà Nội Việt Nam, đường ô-tô Côn Minh – Thụy Lệ – Kyaunkpyu Mi-an-ma, đường ô-tô Côn Minh – Đằng Xung – Myitkyina Mi-an-ma – Ledo Ấn Độ.

Đồng thời, tỉnh Vân Nam đang tăng cường nâng cấp những đoạn đường trong tỉnh Vân Nam thuộc 4 con đường ô-tô nói trên thành đường cao tốc, và tích cực thúc đẩy xây dựng và nâng cấp, cải tạo đoạn đường ở nước ngoài. Giám đốc Sở Giao thông – Vận tải tỉnh Vân Nam Lưu Nhất Bình nói, tỉnh Vân Nam và các nước xung quanh núi sông liền một dải, các nước xung quanh cũng nhận thức được tầm quan trọng của việc phát triển giao thông. Chẳng hạn, Trung Quốc và Mi-an-ma đang triển khai công tác tiền kỳ cho việc xây dựng đường ô-tô từ Thụy Lệ Trung Quốc đến Kyaunkpyu Mi-an-ma.

Số liệu thống kê đến từ cơ quan hữu quan tỉnh Vân Nam cho thấy, tại ba cửa khẩu quan trọng Thụy Lệ, Ma Ham và Hà Khẩu của Trung Quốc đối diện với Mi-an-ma, Lào và Việt Nam, năm 2013 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu là 6,23 tỷ đô-la Mỹ, tăng 62% so với năm 2012; tổng lượng hàng xuất nhập khẩu là 5 triệu 666 nghìn tấn, tăng 54%; xe cộ ra vào cửa khẩu là 3 triệu 470 nghìn lượt chiếc, tăng 19%; số người ra vào cửa khẩu là 1 triệu 834 nghìn lượt người, tăng 12%. Các con số đều tăng mạnh.

Trên thực tế, ngay từ thời kỳ đời Tần và đời Hán, người ta đã mở ra một "con đường tơ lụa miền Nam" từ khu vực miền Tây-nam Trung Quốc đến Đông Nam Á, Nam Á, thậm chí Tây Á. Vân Nam dự định đến năm 2017 có 7 con đường cao tốc nối liền với các tỉnh khác, và có 4 con đường cao tốc xuất cảnh.

Thế nhưng, một số chuyên gia chỉ rõ, tính đặc thù của đường ô-tô quốc tế là, liệu thông suốt hay không không phải nằm trong tầm kiểm soát của một quốc gia. Ông Lưu Kim Hâm cho biết, một số nhân tố hạn chế ngành lưu thông phân phối phát triển theo quy mô hoá, chẳng hạn, tồn tại các vấn đề như làn đường có hạn, đường ô-tô ở nước ngoài có đẳng cấp thấp, cơ sở hạ tầng yếu kém, tiện lợi hoá thông quan có chướng ngại, v.v.

Ông Lưu Nhất Bình cho biết, hiện nay tỉnh Vân Nam đang xây dựng mạng lưới đường quốc tế miền Tây-nam Trung Quốc, lấy đường ô-tô và đường sắt làm trụ cột, đường hàng không phát triển trước, đường biển làm bổ xung; trong khi vững bước thúc đẩy hợp tác vận tải đường bộ quốc tế Trung -Lào, Trung-Việt, tích cực thúc đẩy Trung Quốc, Lào và Thái Lan triển khai hợp tác vận tải, thông qua nhiều kênh điều phối bên nước ngoài, dỡ bỏ trở ngại pháp lý trong lĩnh vực vận tải tiện lợi, thúc đẩy thực hiện các chuyến xe đi thẳng từ Trung Quốc đến Thái Lan theo đường ô-tô Côn Minh – Băng Cốc, để "con đường tơ lục miền Nam" có lịch sử lâu đời bừng lên sức sống mới.