Trung Quốc sẽ có thay đổi quan trọng trong công tác chống đô-ping

Trung Quốc đang cân nhắc chuẩn bị có thay đổi quan trọng trong công tác chống đô-ping, biện pháp điều tra bao gồm kiểm tra truyền thống và công nghệ hộ chiếu sinh trắc học đều sẽ trở thành vũ khí chống đô-ping quan trọng như nhau.

Phó Giám đốc Trung tâm Chống đô-ping Tổng cục Thể dục-Thể thao Quốc gia Trung Quốc Triệu Kiện cho phóng viên biết, những năm qua trào lưu chống đô-ping quốc tế có sự thay đổi, trước đây kiểm tra là biện pháp chính chống đô-ping, còn hiện nay thông qua thu thập thông tin, tình báo, tiến hành điều tra đối với những người khả nghi, đã trở thành một biện pháp chống đô-ping quan trọng, đã trờ thành dòng chính của công tác chống đô-ping. Bởi vậy, công tác chống đô-ping ở Trung Quốc cũng đã có sự thay đổi tương ứng.

Trên quốc tế, nhiều vận động viên nổi tiếng chưa bao giờ xuất hiện kết quả phản ứng dương tính trong kiểm tra đô-ping, thế nhưng lại bị lộ tẩy dưới sự điều tra chi tiết của những người chống đô-ping. Vụ nổi tiếng mới đây nhất là vụ tay đua xe đạp Mỹ Lance Armstrong.

Ở Trung Quốc, cũng có ví dụ vi phạm quy định đô-ping qua điều tra, ví dụ như vụ đội cử tạ nữ Hồ Bắc tập thể sử dụng đô-ping và trường thể thao An Sơn cho các vận động viên nhỏ tuổi sử dụng đô-ping xảy ra mấy năm trước. Những vụ như vậy phần lớn do cơ quan chống đô-ping triển khai điều tra sau khi nhận được tố giác, chưa hình thành cơ chế, nhưng sau này, việc điều tra nhằm vào những vụ việc cụ thể như vậy có thể trở thành việc làm bình thường.

Phó Giám đốc Triệu Kiện nói, Trung tâm Chống Đô-ping đã tiến hành điều chỉnh cơ cấu, chuyên thành lập "Ban công tác pháp lý và điều tra" để triển khai tốt hơn công tác này.

Văn phòng mới do ông Vương Tân Trạch phụ trách, ông nói, công tác của ban mới còn đang trong giai đoạn tìm tòi, việc đầu tiên phải làm là thiết lập cơ chế và trình tự điều tra liên quan, cùng thu thập thông tin cơ sở của những người giúp việc, kể cả huấn luyện viên. Điều này hoàn toàn phù hợp tinh thần Điều lệ Chống Đô-ping thế giới phiên bản năm 2015, trong Điều lệ phiên bản mới đặc biệt nêu ra tăng cường quản lý và xử phạt "những ngườí giúp việc" vi phạm quy định.

Nhiều kết quả nghiên cứu điều tra triển khai trên thế giới và ở Trung Quốc cho thấy, huấn luyện viên là một trong những nhóm người có ảnh hưởng lớn nhất đối với vận động viên, bởi vậy họ đương nhiên trở thành nhóm người trọng điểm kiểm soát đô-ping", ông Vương Tân Trạch nói.

Ông Vương Tân Trạch cho biết, họ đã đánh giá 15 dự án có nguy cơ cao, dự định tiến hành điều tra thăm dò thông tin các huấn luyện viên những môn thể thao này từ cấp tỉnh trở lên ở trong nước, bao gồm những vận động viên do huấn luyện viên dẫn dắt, có xảy ra vụ vi phạm quy định đô-ping trong lịch sử làm huấn luyện viên hay không, có bị phạt qua hay chưa cùng tình hình chấp hành sau đó v.v. Một khi thiết lập kho thông tin, thông tin sẽ có thể giúp Trung tâm xây dựng chương trình kiểm tra cụ thể hơn cùng theo dõi và điều tra người khả nghi.

Song, ông Vương Tân Trạch cũng đứng trước nhiều khó khăn. Trước hết là số lượng quá lớn, thu thập thông tin mấy nghìn người là một công trình to lớn, đồng thời muốn bảo đảm độ chính xác của thông tin, cần có sự giúp đỡ và hỗ trợ của Sở Thể dục-Thể thao các địa phương. Kế đó, làm thế nào thu thập được thông tin chính xác, còn phải nghiên cứu thêm. "Trong nước trước đây chưa triển khai thu thập thông tin của huấn luyện viên, bởi vậy công tác này của chúng tôi là mang tính đột phá, phải 'dò đá qua sông'", ông nói.

Trong khi thiết lập kho thông tin, Trung tâm Chống Đô-ping cũng đang thử nâng cao năng lực điều tra, đồng thời mong nhận được sự giúp đỡ nhiều hơn của các ban ngành khác.

Trong "Vụ Armstrong" đã trở thành vụ kinh điển chống đô-ping, Cơ quan Chống Đô-ping Mỹ đã sử dụng biện pháp điều tra khá chuyên nghiệp. Ông Vương Tân Trạch cho rằng, hiện nay cách sử dụng đô-ping ngày càng hiện đại, kín đáo, vậy thì tương ứng, biện pháp điều tra cũng phải chuyên nghiệp hơn.

Ông nói, nếu Trung tâm Chống Đô-ping nhận được sự hỗ trợ nhiều hơn của các ban ngành trong khi thay đổi bản thân, sẽ nâng cao rất lớn năng lực chống đô-ping của họ, họ đang nghiên cứu học tập trình tự và biện pháp điều tra của cơ quan công an và Uỷ ban Kiểm tra Kỷ luật, Trung tâm sẽ cử người đến lớp đào tạo nghiệp vụ nhân viên kiểm tra kỷ luật của Uỷ ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương học tập.

Tại Đại hội Thể thao Ô-lim-pích năm 2008, Quốc vụ viện Trung Quốc đã thành lập cơ chế điều phối giải quyết tổng hợp vấn đề đô-ping gồm 11 Bộ và Uỷ ban, đã phát huy vai trò to lớn trong việc kiểm soát hữu hiệu vấn đề nguồn thuốc kích thích v.v.

Ông Vương Tân Trạch nói, từ trước đến nay, các cơ quan như Hải quan, Công an, Tổng cục Quản lý, Giám sát Thực phẩm và Dược phẩm Quốc gia, v.v đều đã dành sự hỗ trợ to lớn cho công tác chống đô-ping của Trung tâm, hiện nay ông mong Trung tâm chống Đô-ping có "sự hợp tác sâu sắc hơn" với họ, điều bức xúc nhất là tiếp tục hợp tác với Hải quan. Ông thiết tưởng, ví dụ, nếu có thể thực hiện sự kết nối thông tin nhanh chóng với Hải quan về mặt kỹ thuật, thì Trung tâm có thể kịp thời xác định người khả nghi triển khai điều tra, đồng thời cũng có thể thông báo với Hải quan những dược phẩm hoặc người khả nghi phát hiện trong điều tra, ngăn chặn dược phẩm hoặc người liên quan khi qua cửa khẩu.