Ông Jie-en-si-bie-ke và tuyến đường bưu điện Ma-ban

Trong ấn tượng của nhiều người, Người đưa thư thôn quê đều mặc bộ đồng phục màu xanh lam, khoác ba lô đựng bưu kiện hoặc là đi bộ, hay là đi xe đạp đến từng nhà đưa thư và bưu kiện. Huyện Ha-ba-he địa khu A-le-tai cực tây bắc Khu Tự trị Uây-ua Tân Cương miền Tây Bắc Trung Quốc có một con đường bưu điện mà mọi người không quen thuộc tên là đường bưu điện Ma-ban. Thời kỳ không có đường nhựa, dân cư ở đây đều phải đi bộ hoặc dùng ngựa truyền đi tin tức, Người đưa thư của địa phương đành dựa vào ngựa thồ thư từ bưu kiện lội suối trèo đèo, vì vậy, con đường bưu điện được đặt tên là "Đường bưu điện Ma-ban".

Ở huyện Ha-ba-he địa khu A-le-tai Khu Tự trị tân Cương Trung Quốc có xã Tie-re-ke-ti liên quan tới danh lam thắng cảnh Bai-ha-ba, mặc dù xã này vì có Bai-ha-ba mà nổi tiếng, nhưng do núi non triền miên, đường núi gập ghềnh, từng làm cho nhiều người ngần ngại.

Nhắc đến đường bưu điện Ma-ban, bà con địa phương đều nhớ đến người đưa thư, ông Jie-en-si-bie-ke người dân tộc Ca-dắc là Người đưa thư của huyện Ha-ba-he. Ông năm nay 51 tuổi, đã làm công việc đưa thư 32 năm, trong đó đưa thư trên tuyến đường Ma-ban 7 năm.

Xã Tie-re-ke-ti nằm ở phía bắc cách huyện lỵ Ha-ba-he 77 km, nằm ở phía nam dãy núi A-er-tai, bờ phía đông thượng du sông Ha-ba, có độ cao bình quân 1072 mét so với mặt nước biển. Dân tộc Ca-dắc chiếm 80,3 % tổng dân số. Tie-re-ke tiếng Ca-dắc có nghĩa là cây dương, xã này nổi tiếng vì có cây dương. Mùa hè ở đây phong cảnh núi non tươi đẹp, mát mẻ dễ chịu. Mùa đông, ở đây tuyết trắng phau bạt ngàn và núi non dằng dặc, nhìn mà chùn bước.

Ông Jie-en-si-bie-ke năm 18 tuổi đi làm thay chân bố, đến Cục Bưu điện huyện Ha-ba-he làm Người đưa thư. Trước đây, xã Tie-re-ke-ti hàng tháng định kỳ cử người lên huyện lấy bưu phẩm, năm 1993, người lấy bưu phẩm không làm nữa, Cục Bưu điện huyện đành cử ông Jie-en-si-bie-ke đưa thư xuống xã tie-re-ke-ti. Cục Bưu điện huyện lúc ấy trang bị cho ông hai con ngựa để luân phiên thồ bưu phẩm. Đi trên con đường mòn quanh co uốn khúc, ông đã trở thành Người đưa thư trên tuyến đường Ma-ban.

Con đường bưu điện trong vùng núi rất khó đi, mỗi lần ông đều phải vượt qua gần 10 ngọn núi. Đến mùa đông, đường bưu điện Ma-ban điều kiện khí hậu khắc liệt, hàng năm có khoảng 180 ngày giao thông ách tắc. Mỗi khi sắp bước vào mùa đông, ở đây mưa tuyết lớn rét thấu xương, nhiệt độ thấp nhất tới âm 48 độ C, tuyết rơi dày hơn 2 mét. Trên núi có nhiều mạch nước, mạch nước chảy đến đâu thì ở đấy hình thành cột băng, mặt đường cũng hình thành dốc băng trơn tuột, ngựa không đóng sắt móng ngựa không dám đi lên băng tuyết. Đường chỉ có một con đường mòn, đa số là một bên vách núi, một bên vực thẳm, cưỡi ngựa vào vùng núi dễ gặp nguy hiểm.

Mùa đông, ông Jiê-en-si-bie-ke mỗi lần đi đâu cũng phải đi ủng chiên dày, cưỡi một con ngựa, dắt thêm một con ngựa nữa, chuẩn bị đầy đủ bánh mỳ và nước nóng, lên đường trong giá buốt. Không may gặp phải mưa tuyết lớn tắc đường, ông đành vào nhà dân chăn nuôi xung qnanh ở nhờ một đêm, nếu không tìm được nơi ở nhờ thì đành phải ngủ ở ngoài trời tuyết giá lạnh.

Mùa đông năm 1998, ông Jiê-en-si-bie-ke đến thôn A-ke-bu-la-ke xã Tie-re-ke-ti đưa thư, thấy con trai của một nông dân chăn nuôi ốm, cả nhà cuống quít lo lắng. Thấy cậu bé đau đớn, ông Jie-en-si-bie-ke lúc ấy không kịp ăn uống nghỉ ngơi, lắp xong yên ngựa thâu đêm đưa hai mẹ con nông dân chăn nuôi xuống núi.

Theo đà xã hội phát triển và tiến bộ, đường nhựa dần dần được mở đến xã Tie-re-ke-ti, năm 1999, xã Tie-re-ke-ti đã kết thúc lịch sử đường mòn bưu điện Ma-ban. Trong quá trình đi lại với bà con trong xã, bà con coi ông Jiê-en-si-bie-ke như người nhà, ông cũng coi bà con như người nhà của mình. Năm 2001, ông rời khỏi con đường bưu điện xã Tie-re-ke-ti, bắt đầu làm người đưa thư trong huyện lỵ, thay cưỡi ngựa bằng xe đạp. Nhưng ông vẫn nhớ bà con xã Tie-re-ke-ti.

Tháng 10 năm 2008, ông nhìn thấy một Thông báo trúng tuyển đại học bổ xung gửi đến xã Tie-re-ke-ti tại Cục Bưu điện, chỉ còn cách một tuần lễ nữa là đến ngày đến trường, ông rất nóng ruột, lập tức xin phép lãnh đạo để đích thân đưa thông báo. Sau khi được phê chuẩn, ông để thư vào túi đựng bưu kiện rồi lên đường. Nửa đêm mới tới, ông đến thẳng nhà đưa Thông báo đỗ đại học đến tận tay học sinh Jia-er-huan. Nay anh Jia-er-huan đã tốt nghiệp Học viện Dân tộc Trung ương từ lâu rồi, trở thành lãnh đạo Ủy ban Quản lý A-le-tai-ka.

Nay ông Jie-en-si-bie-ke đã đứng tuổi, môi trường làm việc cũng tốt hơn trước nhiều, ông vẫn nỗ lực công tác. Hiện nay, hàng ngày ông phụ trách nhiệm vụ đưa hơn 1000 tờ báo hoặc tạp chí đến hơn 40 đơn vị, đồng thời hàng ngày còn đưa nhiều thư từ, cho dù nhiệm vụ đưa thư nặng nề, bất kể mưa to gió lớn, ông vẫn kiên trì đưa thư từ bưu kiện đến tận tay người nhận. Nhiều năm qua, ông Jie-en-si-bie-ke đã được tặng danh hiệu Lao động tiên tiến, Chiến sĩ thi đua.v.v... cấp địa khu và Khu tự trị.