Vài nét về Pháo khói pháo hoa

Pháo khói là sản phẩm sau khi đốt có thể hình thành màu sắc, đồ án, tạo ra hiệu ứng âm thanh và với hiệu ứng thị giác là chính. Pháo hoa cũng được gọi là tiên pháo, là sản phẩm sau khi đốt sẽ nổ với tiếng nổ, ánh chớp và với hiệu ứng thính giác là chính.

Ở thời cổ đại Trung Quốc, người ta cho rằng, lửa có thể trừ bất tường, tia lửa là điềm báo của việc mừng, tiếng nổ có thể làm cho ma quỷ khiếp sợ và xua lệ khí, khói có thể nâng cao dương khí. Sau khi được đốt cháy, pháo khói pháo hoa tạo ra đúng các hiệu ứng âm thanh, lửa, khói, và ánh sáng, những hiện ứng này kết hợp một cách tự nhiên với quan niệm người ta, làm cho pháo khói pháo hoa trở thành đồ dụng lễ hội lý tưởng của người ta. Vào dịp tết truyền thống hoặc lễ hội lớn, để bày tỏ sự tốt lành và vui mừng, cầu mong bình yên và hành phúc, người Trung Quốc luôn đốt pháo khói pháo hoa để thêm vui. Giữa bầu trời rộng lớn, tiếng pháo nổ ra liên tiếp, ánh sáng rực rỡ, đúng là đã thêm được nhiều bầu không khí vui và yên bình.

Nếu bạn muốn tìm hiểu pháo khói pháo hoa thì trước hết phải nói đến pháo tre. Pháo tre là đặc sản Trung Quốc, cũng được gọi là "bạo trượng", "pháo trượng", "tiên pháo". Pháo tre bắt nguồn từ rất sớm, đến nay đã có lịch sử hơn 2 ngàn năm. Ở thời cổ đại, người ta đốt tre bằng lửa vào dịp Tết, tre nứt phát ra tiếng nổ để trừ tà, do đó mới có tên "pháo tre". Đến đời Đường, pháo tre lại được người ta gọi là "bạo can", là đốt cháy từng đốt một cây tre khá dài để phát ra tiếng nổ liên tiệp. Sau đó, qua nhiều thí nghiệm hóa học, người luyện đan phát hiện rằng trộn hỗn hợp đá tiêu, lưu huỳnh và than gỗ sẽ gây cháy và phát nổ, rồi phát minh ra thuốc súng. Sau khi thuốc súng được phát minh, người ta thay việc đốt tre bằng việc làm nổ thuốc súng trong ống giấy, thuốc súng nổ với tiếng to, giấy vụn tung bay, hương thuốc súng bay đi khắp nơi, do vậy pháo tre cũng được gọi là "bạo trượng". Từ đó người ta tết pháo tre thành chùm bằng sợi gai, gọi là "biên pháo". Do tiếng pháo trong trẻo như roi nên cũng được gọi là "tiên pháo". Trên cơ sở "tiên pháo" lại xuất hiện các loại pháo hoa và pháo khói. Hơn nữa, tùy theo sự phát triển của xã hội, chức năng của pháo tre đã thay đổi hoàn toàn từ trừ tà ma đến diễn tả sự tốt lành, náo nhiệt, hạnh phúc và vui vẻ.

Theo sử sách và cuốn sách văn học có liên quan, đến đời Tùy Đường, thuốc súng dần dần phát triển thành pháo khói dùng để giải trí. Vào đời Bắc Tống, pháo khói pháo hoa chân chính với thuốc súng làm nguyên liệu của Trung Quốc đã phát triển chín muồi, xuất hiện nhiều "pháo khói giá" hoặc "pháo khói cây cảnh". Đến thời kỳ Minh Thanh, pháo khói pháo hoa Trung Quốc đã rất thịnh hành, công nghệ sản xuất của nó đã đạt được một mức độ đáng kể, bất cứ là chiều cao, kiểu loại hay tạo hình của nó đều rất tốt. Nhà thơ đời Minh Trương Thì Triệt đã miêu tả một cách sinh động cảnh tượng pháo khói pháo hoa nổ trong không trung: "Không trung bổng xuất bách ty đăng, thần nữ tân trang ngũ thái minh. Chân hữu trảm giao động trường kiếm, cuồng khách xuy tiêu quá động đình." Đến thời kỳ nhà Thanh, quy mô đốt pháo hoa càng lớn hơn, công nghệ chế tác và sự thay đổi về kiểu loại tinh xảo vô cùng.

Qúa trình nảy sinh và phát triển của pháo khói pháo hoa Trung Quốc đã thể hiện một cách đầy đủ sự khôn ngoan vô hạn của người dân Trung Quốc và sự sâu rộng của nền văn hóa truyền thống dân tộc nước ta. Pháo khói pháo hoa là kết tinh nghệ thuật của phát minh cổ xưa của người dân Trung Quốc, cũng là sự thể hiện trí tuệ của phong tục dân gian cổ xưa Trung Quốc.