"Chỉ cách một ngọn núi, đời sống đã khác hẳn" – Ghi nhận về cuộc sống và sản xuất của bà con vùng núi giáp ranh giữa Bắc Kinh và tỉnh Hà Bắc

Phóng viên Tân Hoa xã tới huyện Xích Thành và Hoài Lai, tỉnh Hà Bắc cũng như huyện Diên Khánh, thành phố Bắc Kinh được biết, vùng giáp ranh giữa Bắc Kinh và tỉnh Hà Bắc tuy chỉ cách một ngọn núi, nhưng do nhiều nguyên nhân như chính sách và đầu tư v.v, bà con vùng núi của huyện Diên Khánh và quận Xương Bình đều đã được hưởng lợi từ chính sách, trong khi đó, bà con ở vùng núi huyện Xích Thành và Hoài Lai vẫn trăn trở về sự mâu thuẫn giữa "phát triển kinh tế với bảo vệ sinh thái". Khoảng cách giàu nghèo giữa hai nơi khá lớn, hiện tượng này bị bà con gọi là "chỉ cách một ngọn núi, đời sống đã khác hẳn".

Thu nhập của bà con huyện Xích Thành, tỉnh Hà Bắc những năm qua tăng không nhiều

Thôn Ai Hà Than, thị trấn Hậu Thành, huyện Xích Thành, tỉnh Hà Bắc nằm ở dãy núi Yên, thôn này cách đường ranh giới Bắc Kinh chỉ 1 cây số, cách huyện Diên Khánh, Bắc Kinh 25 km, cách huyện Xích Thành 60 km.

Thôn Ai Hà Than hiện có 371 người, đất canh tác bình quân đầu người 0,1 ha, diện tích rừng toàn thôn khoảng 1600 ha, thu nhập bình quân đầu người chưa đến 2000 Nhân dân tệ/năm. Thu nhập của bà con trong thôn chủ yếu dựa vào đi làm thuê, trồng trọt, hái thảo dược và các loại nấm. Mùa đông hàng năm, hơn 40 bà con đến Bắc Kinh làm việc trong các nhà máy cung cấp nhiệt sưởi ấm, thu nhập khoảng 1700-1800 Nhân dân tệ/tháng; trong thôn chủ yếu trồng ngô, do thiếu thiết bị tưới tiêu, nên hoàn toàn dựa vào thời tiết, 0,067 ha động đất có thể thu hoạch 400 kg ngô, thu nhập chưa đến 500 Nhân dân tệ; còn lên núi đào thảo dược như Hoàng cầm, Thương thuật v.v, cũng chỉ kiếm được 2000 Nhân dân tệ/năm.

Cán bộ thôn Thôi Vĩnh Sinh cho biết, trong thôn hầu như đều là gia đình đói nghèo, trong đó có hơn 50 người là người thuộc diện đặc biệt khó khăn. Tuy có hơn 1600 ha rừng, nhưng không biết khai thác thế nào. Trước kia, nuôi dê còn có thể kiếm được chút tiền, nhưng sau khi thực hiện cấm chăn nuôi vào năm 2000, hầu như đã bán hết dê, hiện thôn chỉ có 4 hộ gia đình còn nuôi dê.

Huyện Diên Khánh, Bắc Kinh: Chính sách đã mang lại lợi ích nổi bật

Thôn Tây Đại Trang Khoa, thị trấn Trương Sơn Doanh, huyện Diên Khánh chỉ cách thôn Ai Hà Than một ngọn núi, thôn này hiện có 30 hộ gia đình với 100 nông dân, trong đó có 70 người có hộ khẩu nông nghiệp. Cán bộ thôn Từ Kiến Hỷ cho biết, "trước kia trong thôn có hơn 8 ha đất canh tác trên đồi, nhưng hoàn toàn dựa vào thời tiết, trồng gì cũng không hiệu quả". Năm 1990, thu nhập bình quân đầu người của bà con nông dân chưa đến 500 Nhân dân tệ, lúc đó, ngay cả gạo ăn cũng phải dựa vào lương thực tự trồng, một số bà con vẫn chưa giải quyết được vấn đề ấm no, là nơi nghèo nhất trong huyện.

Hiện nay, thu nhập chính của bà con trong thôn chủ yếu bao gồm: một, tiền lương bảo vệ rừng, thôn đã cấp mỗi người 440 Nhân dân tệ/tháng cho 48 người phù hợp điều kiện làm nhân viên bảo vệ rừng; hai, tiền đền bù rừng sinh thái vùng núi sau khi cải cách cơ chế quyền lợi rừng, mỗi ha rừng được 360 Nhân dân tệ, bà con trong thôn được chia hoa hồng theo tỷ lệ, mỗi người có hơn 5 nghìn Nhân dân tệ/năm, chỉ riêng thu nhập của hai khoản này đã hơn 10 nghìn Nhân dân tệ. Ngoài ra, do giao thông tiện lợi và môi trường sinh thái tốt, có 6 hộ kinh doanh du lịch gia đình, vào mùa du lịch mỗi hộ gia đình có thể kiếm được 30-40 nghìn Nhân dân tệ; hơn nữa, nhiều bà con còn có thu nhập từ làm công, trồng trọt, bán đặc sản rừng...

Người phụ trách liên quan Phòng Viên lâm và Phủ xanh, huyện Diên Khánh cho biết, một số thôn làng ở vùng núi Diên Khánh trước kia hoàn toàn sống dựa vào thời tiết, không có nguồn thu nhập khác, hơn nữa, bà con địa phương còn hy sinh lợi ích của mình để bảo vệ môi trường, ví dụ như thực hiện cấm chăn nuôi cũng đã giảm thu nhập của bà con. Chính quyền thành phố Bắc Kinh đã ban hành "Cơ chế đền bù rừng sinh thái vùng núi", hiện nay, toàn huyện có hơn 130 nghìn ha rừng sinh thái, mỗi ha được đền bù 915 Nhân dân tệ. Việc thực hiện chính sách này không những mang lại lợi ích cho bà con vùng núi, mà còn cải thiện môi trường sinh thái, thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh chóng.

Thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, thúc đẩy xây dựng nhất thể hoá sinh thái

Trong thời gian đưa tin, những điều được bà con địa phương phản ánh nhiều nhất là, tuy cũng đều phải gánh vác trọng trách bảo vệ sinh thái, nhưng do sự khác biệt về chính sách, đầu tư..., nên mới có câu nói "chỉ cách một ngọn núi, đời sống đã khác hẳn". Một số cán bộ và quần chúng kêu gọi nhà nước áp dụng biện pháp để bà con hai nơi cùng chia sẻ thành quả phát triển.